featured Metamanias Θέατρο Κριτικές

Σωτηρία σκέτο!

Ήξερα ότι πηγαίνοντας να τη συναντήσω, οι παλμοί της καρδιάς θα αυξάνονταν και η συγκίνηση θα φώλιαζε στο διπλανό κάθισμα. Δεν περίμενα όμως ότι ο λυγμός θα με ακολουθούσε έως το τέλος, έως το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα του φινάλε στην παράσταση «Σωτηρία με λένε» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Είναι ίσως που με τη Σωτηρία Μπέλλου μας συνδέει το ίδιο πατρογονικό χωριό, είναι που οι ιστορίες της ζωής της  είναι πάντα ζωντανές και παρούσες μέσα στο σπίτι, είναι που οι αμέτρητες αφηγήσεις των δικών της και δικών μου συμπατριωτών για τα κατορθώματά της, τη μπέσα και τα νταηλίκια της κρατάνε θερμή, χρόνια ολόκληρα, την βαθιά και μεγάλη αγάπη προς εκείνη, είναι ακόμη που ο πατέρας μου γλέντησε και χόρεψε πολύ με τα ζεϊμπέκικα και τα χασάπικα που τραγούδησε, αλλά είναι κι εκείνη η παιδική μνήμη της τυχαίας συνάντησης ένα βράδυ της δεκαετίας του ΄70 που η Σωτηρία έσερνε τα βαριά της βήματα, μόνη, κατεβαίνοντας την οδό Αρκαδίας στο Περιστέρι, όπου έμενε, πολύ κοντά στο πατρικό μου. Ακόμη θυμάμαι την κόκκινη ζακέτα της κι εμένα να φωνάζω δυνατά: «Μαμά η Μπέλλου!»

Αυτό το λαϊκό είδωλο μιας ολόκληρης εποχής και ταυτόχρονα οικείο πρόσωπο για όλους εμάς που μας συνδέει μαζί του η κοινή καταγωγή μιας πατρίδας, ζωντάνεψε με συγκλονιστικό και εκρηκτικό τρόπο η Έφη Σταμούλη, που αρματώθηκε την αψάδα, το βέβηλο στόμα, την τρυφεράδα, την δωρική ευγένεια, τη βαθιά αγάπη και ευαισθησία για τους ανήμπορους και κατατρεγμένους,  βασανισμένη κι η ίδια πολύ, το πάθος της για τη ζωή, το τζόγο και τις γυναίκες, το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό της, την πίστη της στο θεό, την παντιέρα που σήκωνε απέναντι στο άδικο, την βαθιά ελεύθερη φύση της: «εντολές δεν δέχομαι από κανέναν. Έχω λερωμένο ποινικό μητρώο, δεν με νοιάζει να το ξαναλερώσω».

Η Σταμούλη κάνοντας το σώμα της κουβάρι, έπλασε ένα άκαμπτο κορμί που ακόμα και στο κρεβάτι του πόνου, θύμιζε το πόσο αγέρωχο υπήρξε στις πίστες της νύχτας και στα πάλκα των μαγαζιών, σα να μοιρολογούσε και να πενθούσε για πάντα τους νεκρούς του. Η παράσταση βασισμένη στο θεατρικό έργο της Σοφίας Αδαμίδου, ζωντανεύει την τελευταία νύχτα στο νοσοκομείο, πριν την επέμβαση στο λάρυγγα το πρωί της επομένης, για τον καρκίνο που είχε διαγνωστεί και που είχε ως αποτέλεσμα η μεγάλη λαική ερμηνεύτρια να χάσει τη φωνή της. Είναι όλα όσα θυμάται από την πολυτάραχη ζωή της, τη μάνα, τον πατέρα και τα αδέρφια της, τον λατρεμένο παππού που έψελναν μαζί στο χωριό που μεγάλωσε, τον πρώτο της άνδρα που την κακομεταχειρίζονταν και του έριξε βιτριόλι, τη φυλακή, το φευγιό της στην Αθήνα μια μέρα μετά το ξέσπασμα του ελληνοιταλικού πολέμου, την πείνα στην Κατοχή και τις δουλειές του ποδαριού, τα πρώτα τραγούδια, τους έρωτες, τα μαγαζιά και τη νύχτα, τον Τσιτσάνη, τις ηχογραφήσεις, τις περιοδείες στο εξωτερικό, τη δόξα και τα πάθη, τον τζόγο και τα ζάρια, τη ντομπροσύνη και το ήθος μιας ροκ ζωής στα άκρα και στα έσχατα.

«Όλα θα τα πω τώρα που μπορώ ακόμα να ακούω τη φωνή μου, γιατί τι θα την κάνω τη ζωή χωρίς φωνή», λέει σε ένα σπαρακτικό παραλήρημα κι ενώ περιμένει τον ταξιτζή που αργεί και ποτέ δεν έρχεται για να το σκάσει σε αυτά με τα οποία παθιάζεται σε όλη της τη ζωή. Ακροατής και συμπαίκτης της η νοσοκόμα που εφημερεύει την τελευταία νύχτα πριν την επέμβαση, ένα ρόλο που ερμηνεύει απόλυτα πειστικά και με μέτρο, η Έλλη Χατζεϊπίδου, ζώντας μαζί με την Σωτηρία την άνοδο και την πτώση, τις ευτυχισμένες και δυστυχισμένες στιγμές, τις επιτυχίες και αποτυχίες, την αγάπη και τις διαψεύσεις, τα βάσανα και τους καημούς.

Η Χριστίνα Χατζηβασιλείου επεξεργάστηκε δραματουργικά, έντυσε μουσικά και σκηνοθέτησε με σύνεση μια παράσταση που διέθετε την ασφάλεια μιας μεγάλης ερμηνεύτριας από εκείνες που σπάνια συναντάμε πια στην ελληνική θεατρική σκηνή. Master class για σπουδαστές δραματικών σχολών ο ρόλος της Σωτηρίας Μπέλλου που παραδίδει και καταθέτει στο “Σωτηρία με λένε”, η Έφη Σταμούλη. Άξια μνείας και προσεκτικά επιλεγμένα τα κοστούμια της Όλγας Χατζηιακώβου και χειρονομία που αποτυπώνεται η παραχώρηση του αυθεντικού νοσοκομειακού εξοπλισμού από το νοσοκομείο Σωτηρία, σε μια παράσταση που αλλάζει τους παλμούς της καρδιάς.

Μάνια Ζούση

Φωτογραφίες Ελίνα Γιουνανλή