Metamanias Θέατρο Κριτικές

Με μια σχεδία στον «Ωκεανό» της ιστορίας

Εκείνος που μεταμορφώνει με τα μαγικά του φώτα αλλά και τα υπαινικτικά σκοτάδια του τις θεατρικές ιστορίες και τα πρόσωπα, επέλεξε να πλεύσει τον δικό του «Ωκεανό» , πάνω σε μια χειροποίητη, ταπεινή σχεδία, φτιαγμένη με μαστοριά και τέχνη, που την φέγγουν μικρά αναμμένα κεριά, της μνήμης και της θύμησης, της προσευχής και της πίστης.  Ο Σάκης Μπιρμπίλης λάτρεψε τον «Ωκεανό» του Αλεσάντρο Μπαρίκο και αυτό που για πολλά χρόνια κυοφορούσε στο μυαλό του, γεννήθηκε μέσα από μια λιτή και βαθιά ποιητική αφήγηση που ξαφνιάζει, με την νέα, σχεδόν πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιό, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη, να κάνει την έκπληξη, καθώς σηκώνει στους μικρούς της ώμους το βάρος ενός θηριώδους κειμένου. Μια ξεχωριστή θεατρική στιγμή και μια παράσταση ειδικού βάρους που εντυπώνεται στην μνήμη και σε οδηγεί να πεις : Κάντε στην άκρη για να περάσει. Ο «Ωκεανός» με την Ηλέκτρα του! Η παράσταση που ανέβηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβρο του 2017 στον Κάτω Χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, παρουσιάζεται για μια βραδιά, στις 21 Μαρτίου, στο πλαίσιο του νέου φεστιβάλ The Art Project στο Θέατρο Άλμα της οδού Ακομινάτου στο Μεταξουργείο.

Με μια αφήγηση που μοιάζει να έρχεται από το βάθος του χρόνου και να εμπεριέχει τον ευθυτενή λόγο, τον διάφανο ρυθμό,  το εσωτερικό πάθος και την ήρεμη δύναμη της εκφραστικότητας που ξέρουν καλά οι παραμυθάδες του τόπου μας και οι συγγενείς ομότεχνοι των λαών της Μεσογείου και της Ανατολής. Παράδοση αιώνων που έλκει την καταγωγή της από τους ραψωδούς των ομηρικών επών, περνά από την προφορική παράδοση της Ερωφίλης και του Ερωτόκριτου, συναντά τον Παπαδιαμάντη και τον Βιζυηνό και εντυπώνεται στην κυτταρική μας μνήμη μέσα από όλη την περιπέτεια του μεγάλου ευρωπαικού μυθιστορήματος.

Η διδασκαλία του Μπιρμπίλη και η από κοινού αναζήτηση και εκτέλεση της αφήγησης της Ηλέκτρας Φραγκιαδάκη στον «Ωκεανό», περικλείει την καθαρότητα μιας σύνθετης ιστορίας όπου πρωταγωνιστεί η θάλασσα η οποία ωστόσο  εμπεριέχει τον εφιάλτη, το όνειρο και την τρέλα, την μονομαχία και το υπερφυσικό,  τη συνάντηση και την πάλη με τον εαυτό και τα πιο κρυφά και σκοτεινά ένστικτα, την μάχη για τη ζωή. Έτσι ώστε η σχεδία και η σκηνή του θεάτρου να γίνεται η σκηνή του κόσμου.

Ένα πλοίο που δείχνει αβύθιστο, φτιαγμένο από τρεις χιλιάδες βελανιδιές, σαν ένα δάσος που επιπλέει, αλλά εξοκείλει και μια σχεδία όπου πάνω της στοιβάζονται όλων των ειδών τα πάθη και τα ήθη, πρόσωπα που πάσχουν και δίνουν την μάχη της επιβίωσης. Παλεύοντας σώμα με σώμα αλλά και με τα ίδια τα σωθικά της θάλασσας. Η Θάλασσα στον Μπαρίκο είναι ο καθρέφτης της ζωής και του κόσμου μας, που αντιφέγγει τους εαυτούς, ζωή και θάνατος, αρχή και τέλος. Και μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε άγρια ζώα και τσακάλια. Η Θάλασσα των εγκαταλελειμμένων της γης, νεκροταφείο κορμιών με «θρόμβους  αίματος σε μάτια δίχως κόρες», όπου πλανάται παντού η «μυρωδιά του φόβου» κι όπου η μάχη της επιβίωσης περιλαμβάνει ακόμη και «σχοινιά βουτηγμένα στο αίμα και το αλάτι, μοναδική τροφή», αλλά και δαγκωματιές στην ανθρώπινη σάρκα!

Ένα κείμενο που με πρόσχημα την πάλη του ανθρώπου με τη φύση, αναδεικνύεται σε μια βαθιά οντολογική αναζήτηση και καταβύθιση για να καταλήξει να πει «Όποιος δει την αλήθεια θα είναι για πάντα απαρηγόρητος»

Μάνια Ζούση

Φωτογραφίες: Κώστας Γκιόκας και η Δομινίκη Μητροπούλου