Η σκηνή στο νεοσύστατο θέατρο «Ρεκτιφιέ» της Λεωφόρου Κωνσταντινουπόλεως 119 στον Βοτανικό, σπαρμένη βιβλία, χώμα, φύλλα και τετράδια σημειώσεων στα χέρια των ηθοποιών. «Είναι στοιχεία που αποτελούν τον ψυχισμό μου, χώμα, πέτρες, ξύλο, βιβλία, φως, μουσική και λόγος, και αποτελούν και την παράσταση, με αυτά πορεύομαι», ομολογεί στο artplay.gr ο Γιώργος Κατσής, Τζούλιο για φίλους και αγαπημένους, που μιλά με αφορμή τη δεύτερη σκηνοθεσία του μετά «Το Βουνό», πριν πέντε χρόνια, και πάλι σε δικό του έργο. Τίτλος του «Τα δέντρα ανθίζουν ακόμα» που θα ανεβαίνει από 1ης Απριλίου, κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη με έναν θίασο δέκα ηθοποιών.
«Κάποιοι ανακαλύπτουν σημειώσεις ενός ανθρώπου γραμμένες σε πρώτο πρόσωπο που αναφέρονται στην τέχνη και στη ζωή. Στη συνέχεια αφηγούμαστε τη ζωή αυτού του ανθρώπου αλλά και του πατέρα του, με ένα μυαλό που όσο προχωράει η παράσταση μοιάζει να παραδίνεται σε μια ασθενική συνθήκη, συνθήκη στην οποία μεταφέρεται και η αφήγηση, συνειρμική, ποιητική, ίσως λίγο αόριστη αλλά και πιο ανοιχτή, μέχρι να καταλήξει να αναρωτηθεί ο άνθρωπος εάν πρέπει ή δεν πρέπει να πεθάνει, χωρίς όμως να φτάνουμε ποτέ σε κάτι τέτοιο», αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης.
Ο Γιώργος Κατσής, ηθοποιός υψηλής ευφυΐας και πάθους, που ξεχώρισε από την αρχή και βραβεύτηκε για ερμηνείες του στο σινεμά και το θέατρο, δεν κρύβει τα λόγια του, μιλά για τη μεγάλη ευθύνη μιας σκηνοθεσίας και λέει πως «την έμπνευση πρέπει να την τρέφεις, χρειάζεται το χρόνο της. Ό,τι σου κλείνει την πόρτα γιατί δεν είσαι αρκετός, και πρέπει να το κατακτήσεις, με ενδιαφέρει πάρα πολύ γιατί μόνο έτσι με μεγαλώνει, κερδίζω κάτι πολύτιμο, για να αντέχω τη ζωή. Οφείλω να αναλάβω το ρίσκο της εποχής μου.
Η καλλιτεχνική ψυχή δεν μπορεί να πνιγεί όπου κι αν πάει, στη Στέγη ή το Εθνικό, κάτι φέρει, κάτι κουβαλά μαζί της πάνω στη σκηνή. Αυτό το κουβάλημα με απασχολεί πολύ. Είναι ένας πολύ μεγάλος πειρασμός να μπορείς να συνδιαλέγεσαι με τις μεγάλες έννοιες γιατί σε κατασπαράζουν. Το μόνο που μπορεί να με συγκινήσει είναι η επιμονή ενός ανθρώπου να ασκεί ένα πράγμα με συνεχή συνέπεια παρά τις οποιεσδήποτε συνθήκες»
Με βαθιά αγάπη στο σινεμά, τη μουσική και κυρίως τη λογοτεχνία για την οποία λέει πως «εκφράζει δυνατά πράγματα που δεν χωράνε στο θεατρικό κείμενο», ο Τζούλιο δεν παραλείπει να προσθέσει στις αγάπες του τη φύση αποκαλύπτοντας πως είναι «μεγάλος φυσιολάτρης» κι έχει «πεζοπορήσει πολύ. Οι πεζοπορίες μου στη φύση είναι αναφαίρετο κομμάτι του πως αναμετριέμαι με τη ζωή. Κομμάτια της φύσης από όπου έχω περάσει κι έχω φωτογραφήσει ανθισμένα, ξέρω ότι είναι πλέον μόνο καμένα. Έτσι ο τίτλος του έργου «Τα δέντρα ανθίζουν ακόμα», προέρχεται κατά κάποιον τρόπο από το ότι ανθίζουν ακόμα στην ανάμνησή μου.
Είναι συλλογισμοί ενός ανθρώπου. Πέρα από τα αυτοβιογραφικά στοιχεία, σε ένα κείμενο και σε ένα έργο πρέπει να πας παραπέρα από σένα και στη γλώσσα που το αφηγείσαι. Να το φέρεις σε έναν άλλον κόσμο για να μην είναι ένα προσωπικό ημερολόγιο, φτιάχνοντας ένα κείμενο που να αφορά και άλλους.
Το έργο είναι οι σκέψεις ενός ανθρώπου που παρατηρώντας το αστικό τοπίο βλέπει ότι λείπει από αυτό ένα πάρκο, ένα δέντρο, κάτι που είναι συνυφασμένο με τα πάντα, γιατί όταν δεν έχεις δέντρο, έχεις πολύ τσιμέντο και κατασκευάζονται πολύ άσχημα κτίρια και έχεις μια άσχημη πόλη. Αυτό που μπορεί μόνο να σε παρηγορεί είναι ένα δέντρο που με έναν τρόπο ανθίζει ακόμα».
Στην πρόβα που παρακολούθησα, ο ηθοποιός Γιώργος Ορφανουδάκης απομυθοποιεί τον κόσμο του θεάτρου, σαρκάζοντας την τέχνη του και τους ανθρώπους του.
Ο Τζούλιο δεν διστάζει να προσθέσει: «Παράλληλα κρίνω και τον εαυτό μου, καθώς κάποιος που δεν κρίνει τον εαυτό του δεν μπορεί να κρίνει τους άλλους. Δεν θέλω να είμαι ένας μηχανισμός μεταφοράς ιδεών στο κοινό, μιλώντας διδακτικά, ούτε θέλω να ακούσω ευχαριστώ για αυτό που του προσφέρω για να περνάει καλά. Θέλω να του μιλάω στα ίσα, με τη γλώσσα που θα μιλούσα σε έναν κύκλο δικών μου ανθρώπων.
Όσο η τέχνη ισοπεδώνεται, από τις κυβερνήσεις, τη λογοκρισία, την έλλειψη πόρων, την παγκοσμιοποίηση, μένουν στο περιθώριο η γλώσσα και γκρίζες περιοχές του ανθρώπινου ψυχισμού, έτσι χρειάζεται να ομολογήσεις πράγματα που δεν ομολογεί κανείς, κάνοντάς το μπροστά στο κοινό.
Αυτό που μπορεί να δυσκολεύει είναι η απόπειρα του καλλιτέχνη να πει κάτι στα ίσα.
Αυτό προσπαθώ και στην παράσταση, για αυτό και υπάρχει απεύθυνση στο κοινό, είμαστε μέρος του κοινού μειώνοντας την απόσταση, δεν είμαστε δυο μέτωπα που παλεύουν”.
Τον Γιώργο Κατσή πάντα τον απασχολούσε η σχέση καλλιτέχνη – κοινού. «Οποιαδήποτε παράσταση δεν ανοίγει διάλογο , αλλά μόνο μια ηχώ συμφωνίας, δεν με απασχολεί βαθύτερα. Οποιοδήποτε κείμενο είναι μια συζήτηση με τον συγγραφέα, που δυστυχώς τις περισσότερες φορές δεν ζει, έτσι το μόνο που έχω για να ανοίξω μια συζήτηση μαζί του είναι το κείμενό του. Και η παράσταση πρέπει να είναι μια συνέχεια διαλόγου μαζί του. Και η συζήτησή μας πρέπει να ανοίξει και στο κοινό, το οποίο για μένα, έρχεται για να θιχτεί, να προσβληθεί, να σκεφτεί, να συνδιαλλαγεί με τη μορφή, την τεχνική, την αισθητική, τη μουσική, τις λέξεις, και τον εαυτό του. Ο,τιδήποτε δίνεις στο κοινό, πρέπει να είναι ένας σπόρος που ανοίγει μια κουβέντα. Αν δεν απορεί αυτός που έρχεται στο θέατρο, δεν καταλαβαίνω γιατί έρχεται”, σχολιάζει.
Οι ηθοποιοί της παράστασης: Σταυρούλα Καραλίδου, Γιώργος Κοκκίνης, Μαρία Κυριακίδη, Σίλια Μπαξεβάνη, Σίλια Μπισιώτη, Γιώργος Ορφανουδάκης, Μυρτώ Πρατσινάκη, Θάνος Τσαρμπός, Μαρίσσα Φαρμάκη, Χριστιάνα Χατζηπιέρα, Χρήστος Δαλκυριάδης
https://www.more.com/theater/ta-dentra-anthizoun-akoma/
Μάνια Ζούση
Φωτογραφίες: Αντώνης Χρήστου
