Πώς να συμπυκνωθούν τα λόγια δύο περίπου ωρών, με εξαγγελίες, ειδήσεις, ανακοινώσεις, σχεδιασμούς, ρεπερτόριο; Τόσο περίπου κράτησε, το μεσημέρι της Τρίτης, η διάρκεια όσων είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, Στάθης Λιβαθινός, και όχι μόνο για τις παραστάσεις της νέας σεζόν στο Εθνικό Θέατρο.
Μόνος του, όρθιος στη σκηνή του μικρού πέτρινου θεάτρου του «Σχολείου» της Ειρήνης Παπά, με καθιστούς «παραστάτες» τον αναπληρωτή καλλιτεχνικό διευθυντή, Θοδωρή Αμπαζή, τους καλλιτεχνικούς υπεύθυνους της Πειραματικής Σκηνής Ανέστη Αζά και Πρόδρομο Τσινικόρη και το νέο πρόσωπο, την καλλιτεχνική υπεύθυνη του «Μικρού Εθνικού» -όπως θα ονομάζεται πλέον η Παιδική Σκηνή- Σοφία Βγενοπούλου.
Και ο τόπος της συνέντευξης Τύπου ήταν η πρώτη είδηση, αφού ο Στάθης Λιβαθινός μας κάλεσε όλους εκεί για να δούμε πρώτοι τον χώρο που σε λίγες μέρες (μέσα στον Οκτώβριο) θα στεγάζει τη Δραματική Σχολή του Ε.Θ. και από του χρόνου και τη Σχολή Σκηνοθεσίας, ένα πεισματικό όνειρο ζωής του Στάθη Λιβαθινού, μια υπόσχεση που πραγματοποιείται. Με χορηγία της Μαριάννας Λάτση και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Λάτση, «στη μνήμη του Νίκου Κούρκουλου», με τους εργάτες στους διπλανούς χώρους να συνεχίζουν να αποκαθιστούν τα υπέροχα αυτά πέτρινα κτίρια, οι σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Εθνικού θα διασχίζουν σε λίγες μέρες σχεδόν όλο το μήκος της οδού Πειραιώς και από την Ομόνοια θα βρίσκονται κοντά στον Πειραιά. Ηταν η μόνη στιγμή που ο συνήθως ελεγχόμενος Στάθης Λιβαθινός, δεν έκανε καμία προσπάθεια να κρύψει τη συγκίνησή του.
Οσο για το μέχρι σήμερα κτίριο της Δραματικής Σχολής, στην αρχή της οδού Πειραιώς, στην Ομόνοια, αυτή θα στεγάζει πλέον «τις δράσεις και τα εργαστήρια του Ε.Θ.». Αλλά όχι μόνον αυτά, και σ’ αυτό το σημείο ο Στάθης Λιβαθινός είπε μία από τις πιο σημαντικές ειδήσεις της ημέρας, που είναι μαζί προσδοκία, επιθυμία και νέος στόχος του Εθνικού: να στεγαστούν εκεί οι θησαυροί του Θεατρικού Μουσείου, που καταστρέφονται και χάνονται για πάντα εδώ και καιρό στο υπόγειο κτίριο της οδού Ακαδημίας, αλλά και το βεστιάριο του Εθνικού. Γι’ αυτό το νέο του ρόλο, το ιστορικό κτίριο της οδού Πειραιώς, χρειάζεται νέες υποδομές. «Ελπίζουμε να λυθεί η οικονομική πλευρά του ζητήματος και να προσωρήσουμε σ’ αυτό το βήμα, έχοντας και τη σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του Εθνικού», είπε ο Στ. Λιβαθινός.
Η εκπαίδευση είναι το άλλο πάθος του Στ. Λιβαθινού μετά το θέατρο. Ή μάλλον η εκπαίδευση των ανθρώπων του θεάτρου και η εκπαίδευση μέσα από το θέατρο. Προς αυτή την κατεύθυνση ανήγγειλε:
• τη χρηματοδότηση από το υπουργείο Πολιτισμού του κύκλου διδασκαλίας Αρχαίου Δράματος στου Δελφούς, που πραγματοποιεί τα τελευταία δύο χρόνια το Εθνικό.
• τη στήριξη από το Ιδρυμα Ωνάση ώστε να προσκαλούνται και να διδάσκουν ξένοι εκπαιδευτικοί στη Σχολή Σκηνοθεσίας.
• την έναρξη της… νέας λεωφορειακής γραμμής με τίτλο «Λεωφορείον ο πόθος» που θα ταξιδεύει στις γειτονιές της Αθήνας, ώστε να μεταφέρει το θέατρο και σ’ εκείνους που δεν μπορούν να φτάσουν στις σκηνές του.
• τη συνέχιση του προγράμματος «Συνέβη στην Ελλάδα», με τη στήριξη της Εθνικής Τράπεζας, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ε.Θ., που ζωντανεύει και θεατροποιεί -σε επιμέλεια και σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου και με τη συμβολή μιας μεγάλης ομάδας ερευνητών- σημαντικές στιγμές της ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους.
• τη συνέχιση του Θεατρικού Εργαστηρίου στις φυλακές Κορυδαλλού. Πέρυσι ήταν η «Τρικυμία» του Σαίξπηρ, φέτος θα είναι «Ο θάλαμος αρ. 6» του Αντον Τσέχωφ.
• Συνεχίζεται επίσης το πρόγραμμα «Επισκεπτήριο» με σκηνές από κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μέσα στα νοσοκομεία.
• Το διετές πρόγραμμα, σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Ιδρυμα του Ομίλου Πειραιώς για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών, στα εννέα μουσεία του Ιδρύματος, σε εννέα περιοχές της χώρας με τη συμμετοχή θεατρικών συγγραφέων και δραματολόγων.
• Και ασφαλώς όλα όσα θα περιλαμβάνει το «Μικρό Εθνικό» στο πλαίσιο του άξονα της εκπαίδευσης εντάσσεται, αφού «είναι αφιερωμένο στους μελλοντικούς θεατές». Και οι παραστάσεις, και οι δράσεις και τα εργαστήρια, για παιδιά και εφήβους. “Ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε παιδιά και νέους κάθε ηλικίας και γεωγραφικής ή πολιτιστικής προέλευσης, στοχεύοντας, με εργαλείο τη θεατρική τέχνη, σε μια ουσιαστική κοινωνική παρέμβαση» είπε η Σοφία Βγενοπούλου, από τις πιο έμπειρες σ’ αυτό το πεδίο. Οι παραστάσεις του Μικρού Εθνικού, φέτος θα στεγαστούν στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού, αφού το ισόγειο του REX που θα γίνει η έδρα του, βρίσκεται στη φάση της μελέτης.
Ενα θέατρο δεν εκπαιδεύει μόνο μέσα από προγράμματα αλλά και μέσα από παραστάσεις. Ο Στάθης Λιβαθινός αναφέρθηκε, φυσικά, και στις παραστάσεις του Ε.Θ. Που ξεκινά τη σεζόν με επαναλήψεις περυσινών επιτυχιών σε όλες τις σκηνές, συν μία ακόμη επανάληψη: της καλοκαιρινής του παραγωγής «Αλκηστη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, που θα φιλοξενηθεί στη σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη» του REX από 23 ως 30 Σεπτεμβρίου. Για να συνεχίσει, στην ίδια σκηνή, η «Οπερέτα» του Βίτολντ Γκομπρόβιτς και του Νίκου Καραθάνου.
Στην Κεντρική Σκηνή θα επαναληφθεί «Η τάξη μας» του Ταντέους Σλομποτζιάνεκ σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά, στη Νέα Σκηνή θα δουν όσοι δεν πρόλαβαν πέρυσι το «Στέλλα κοιμήσου» του Γιάννη Οικονομίδη και στην Πειραματική Σκηνή η παράσταση της Λένας Κιτσοπούλου «Τυραννόσαυροι -REX».
Οσο για τις νέες παραγωγές, θα μπορούσε να πει κανείς συνολικά ότι είναι μάλλον συγκρατημένες σε αριθμό, σε όλες τις σκηνές του Εθνικού, κάτι που δεν συμβαίνει μόνο στο Εθνικό Θέατρο. Ετσι οι νέες παραστάσεις που θα δούμε φέτος στο Εθνικό Θέατρο είναι:
Κεντρική Σκηνή
• Το έργο «Πέερ Γκυντ» του Χένρικ Ιψεν, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη (από 23/11).
• Το «Ψηλά από τη γέφυρα» του Αρθρουρ Μίλερ», σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη (από 15/2/18).
• Το πολύ αραιά παρουσιαζόμενο έργο του Σαίξπηρ «Τίμων ο Αθηναίος» σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού τον Ιούλιο του 2018.
Στη Νέα Σκηνή, όπου παρουσιάζονται νεοελληνικά θεατρικά κείμενα θα δούμε:
• «Σούμαν» της Σοφίας Καψούρου, ένα έργο που αναδείχθηκε από τη δράση του Ε.Θ. «Ο συγγραφέας του μήνα», σε σκηνοθεσία Λευτέρη Γιοβανίδη (από 1/2/18).
• Το έργο που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Εργου 2016, «Ενας στρατιώτης ου τον έλεγαν Λαβ», συμπαραγωγή με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σε σκηνοθεσία Ελένης Μποζά (από 29/3/18).
Στο REX – Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη», σκηνή που «πέρυσι δεν πήγε τόσο καλά» όπως παραδέχτηκε ο Στ. Λιβαθινός, η έμφαση δίνεται στη συνομιλία όλων των παραστατικών τεχνών. Εκεί φέτος θα δούμε:
• το «MayaBuff. Ενα ντελίριο του Μαγιακόφσκι», βασισμένο στο έργο «Μυστήριο Μπούφφο» του Βλ. Μαγιακόφσκι, σε σκηνοθεσία και χορογραφία Γιάννη Μανταφούνη (από 18/1/18).
• «Το παιχνίδι της σφαγής» του Ευγένιου Ιονέσκο, μια μουσική παράσταση για τον άνθρωπο, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα (από 22/2/18).
• Τη «Σαλώμη» του Οσκαρ Ουάιλντ, μια συνομιλία του φλαμένκο, του Οσκαρ Ουάιλντ και της βιβλικής ιστορίας της Σαλώμης, σε σκηνοθεσία, χορογραφία Σταύρου Λίτινα.
Στην Πειραματική Σκηνή, στο -1 του REX θα δούμε τρεις νέες παραστάσεις και τρεις επαναλήψεις από την περυσινή σεζόν. Οι νέες παραγωγές είναι:
• «Το Φιντανάκι» του Παντελή Χορν, σε σκηνοθεσία Ανέστη Αζά (από 18/11).
• Την παράσταση «Υμπυ τύραννος» του Αλφρέ Ζαρρύ», σε σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη ( 31/1/18).
• Το έργο της Αλεξάνδρας Κ «Επαναστατικές μέθοδοι για τον καθαρισμό της πισίνας σας», σε σκηνοθεσία Σαράντου Γεώργιου Ζερβουλάκου, ενός νέου Ελληνα που ζει και εργάζεται στο εξωτερικό (από 10/5/18).
Θα δούμε όμως και όλον τον κύκλο των παραστάσεων «Ακυβέρνητες Πολιτείες» του Στρατή Τσίρκα, μια συμπαραγωγή του Εθνικού με το Θέατρο Τέχνης. Θα ξαναδούμε, για την ακρίβεια, τη «Λέσχη» (σκηνοθεσία Εφης Θεοδώρου), από 11/10 στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, την «Αριάγνη» (σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη) από 15/11) στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου και τη «Νυχτερίδα» (σε σκηνοθεσία Αρη Τρουπάκη) στη Φρυνίχου πάλι από 31/1/18.
Θα δούμε και την επιτυχημένη παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, το «Γκιακ» του Δημοσθένη Παπαμάρκου σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη στη Νέα Σκηνή του Εθνικού. Μια ακόμη συνέργεια των δύο κρατικών θεάτρων της χώρας, που ο Στάθης Λιβαθινός υπόσχεται να συνεχιστεί.
Προσπαθήσαμε να συνοψίσουμε και να κωδικοποιήσουμε μια πολύ πυκνή σε ειδήσεις και ανακοινώσεις συνέντευξη Τύπου. Επιχειρήσαμε να σταθούμε στις σημαντικές ειδήσεις και στο σκεπτικό της «πολιτιστικής πολιτικής» του Εθνικού Θεάτρου. Γιατί σίγουρα το πρώτο θέατρο της χώρας δεν οφείλει να παρουσιάζει μόνο παραστάσεις. Οφείλει να έχει άξονες, μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς που να καλλιεργούν τη σχέση του κοινού με την τέχνη του θεάτρου και τον πολιτισμό γενικότερα, μέριμνα για τη συνύπαρξη νέων και παλαιότερων δημιουργών, νέων και κλασικών έργων. Στη σημερινή συνέντευξη Τύπου υπήρχαν όλα αυτά. Μένει να ευοδωθούν, να ανθήσουν και να αποδώσουν. Το πρώτο που θα δούμε, πάντως, είναι οι παραστάσεις. Μια άμεση σχέση κοινού και καλλιτεχνών, κάθε φορά.
Όλγα Σελλά
