Θέατρο

Πέρης Μιχαηλίδης: “Το θέατρο σήμερα τα σπάει”

Ηθοποιός υψηλής εσωτερικής θερμοκρασίας και ερμηνευτικών ημιτονίων, ο Πέρης Μιχαηλίδης ανέδειξε για ακόμη μια φορά το σπουδαίο ταλέντο του στην “Πείνα” του Χάμσουν, τον εμβληματικό μονόλογο που επαναφέρει

για τρεις ημέρες (25,26 και 27/9 στις 9.00 μ.μ ) και σε συνεργασία με το περιοδικό δρόμου “Σχεδία” στο Beton 7 της οδού Πύδνας 7 στον Βοτανικό.

Η ιστορία ξεκίνησε από τότε που ο ίδιος ασχολήθηκε με το “Μπετόν” του Τόμας Μπένχαρντ και ιδιαίτερα τον “Πρώτο Έρωτα” του Μπέκετ. “Ο Μπέκετ, ο Μπένχαρντ και ο Χάμσουν, όπως και ο Μπουκόφσκι σε μια άλλη εκδοχή, βρίσκονται περίπου στον ίδιο δρόμο. Μιλάνε για περιπλανώμενους ήρωες. Άλλοι από αυτούς τους ήρωες μονολογούν εσώκλειστοι στο σπίτι τους και άλλοι περιφέρονται στα πάρκα, στα νεκροταφεία, στην πόλη, βάλλοντας κατά του συστήματος αλλά κυρίως κατά του εαυτού τους”, εξηγεί ο ηθοποιός και σκηνοθέτης και προσθέτει: “Η ‘Πείνα’ για μένα είναι μια μήτρα μέσα από την οποία ξεκίνησε η λογοτεχνία του 20ού αιώνα. Ντοστογιέφσκι και Χάμσουν νομίζω ότι άνοιξαν τις πύλες για να περιπλανηθούν οι ήρωες του Μπέκετ, του Μπουκόφσκι και του Μπένχαρντ μέσα στη λογοτεχνία του 20ού αιώνα. Στην ‘Πείνα’ έχουμε έναν περιπλανώμενο ήρωα ο οποίος διαρρηγνύει τη σχέση του με το σύστημα και περιφέρεται στην πόλη. Απορρίπτεται από τον κοινωνικό περίγυρο και δυσκολεύεται να προσαρμοστεί. Όλο αυτό τον οδηγεί σε μια περιπλάνηση με κύριο σκοπό να διατηρήσει κυρίως την προσωπική του αξιοπρέπεια και να μην παραιτηθεί από τα όνειρά του”.

Έλληνας της Αλεξάνδρειας ο ίδιος, δεν αναζητά να συναντηθεί τυχαία με τους λογοτεχνικούς περιπλανώμενους ήρωες. Και ως “παιδί μιας αλησμόνητης πατρίδας”, υποστηρίζει: “Αυτή η Αλεξάνδρεια που κουβαλάω μέσα μου υπάρχει ζωντανή σε κάθε κίνηση που κάνω. Άλλωστε για να μεταφέρεις στη σκηνή αυτά τα κείμενα πρέπει να έχεις βιωματικές σχέσεις”.

Η τριήμερη παράσταση, με ελεύθερη είσοδο, είναι προσφορά για τους φίλους, τους αναγνώστες και τους ανθρώπους της «Σχεδίας», καθώς και τους φιλοξενούμενους του ξενοδοχείου «Ιονίς» (ξενώνας φιλοξενίας αστέγων του ΚΥΑΔΑ Δήμου Αθηναίων) αλλά και για όλο τον κόσμο, στο πλαίσιο του προγράμματος Arts for Social Development της EUNIC.

Στην “Πείνα”, ένας συγγραφέας περιπλανιέται στους δρόμους της Χριστιάνιας (σημερινό Όσλο) προσπαθώντας να επιβιώσει πουλώντας άρθρα σε εφημερίδες. Παλεύοντας καθημερινά με την πείνα, την εξαθλίωση και την κοινωνική ταπείνωση, διατηρεί την ακεραιότητά του παραμένοντας πιστός στις υπαρξιακές του αναζητήσεις.

Ο Νορβηγός νομπελίστας μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία της νεορομαντικής εξέγερσης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα και το έργο του επηρέασε σημαντικούς συγγραφείς.

Έργο έντονα αυτοβιογραφικό, κλειστοφοβικό και κατά στιγμές αφόρητα ρεαλιστικό, με σαφείς επιρροές από το «Υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι, αποτέλεσε τομή στην ιστορία της λογοτεχνίας καθώς μετατόπισε το βάρος της αφήγησης στην ψυχολογία του ήρωα και κατάφερε να διεισδύσει όσο λίγα στην απελπισία της ανθρώπινης ύπαρξης αλλά και το μεγαλείο που κρύβεται μέσα σε αυτήν.

“Ένας καλλιτέχνης θα πρέπει να αφουγκράζεται ενορατικά την εποχή. Δηλαδή να προαναγγέλλει τα πράγματα” εξηγεί. “Η ‘Πείνα’ προγραμματίστηκε και εμπνεύστηκε σε μια εποχή που δεν είχε φανεί να έρχεται όλη αυτή η λαίλαπα. Θεώρησα ότι ήταν φυσικό επακόλουθο να οδηγηθώ σε ένα κείμενο το οποίο πουλιέται σε όλους τους πλανόδιους βιβλιοπώλες, άλλωστε και εγώ από εκεί το αγόρασα στην εφηβεία μου. Είναι ένα κείμενο που με καθόρισε. Ένας ύμνος στον ουμανισμό. Με έναν ήρωα που αρνείται να συμβιβαστεί και έρχεται σε διαρκή ρήξη στην επαγγελματική, προσωπική και ερωτική του ζωή, ακόμα και στη σχέση του με τον Θεό”.

Ο Πέρης Μιχαηλίδης θυμάται τη στιγμή όταν ένας θεατής σηκώθηκε στο τέλος της παράστασης λέγοντας πως όσα είδε και άκουσε είναι όλα όσα βιώνει χρόνια ο ίδιος.

Αν η εμμονή του με το έργο μπορεί να θεωρηθεί και ένα είδος προσωπικής διαμαρτυρίας για όλα αυτά που συμβαίνουν, ο Πέρης Μιχαηλίδης δεν διστάζει να απαντήσει πως “είναι ένας τρόπος διαμαρτυρίας. Ενός καλλιτέχνη και ενός τρόπου θεάτρου που θέλει να συνομιλεί με το σήμερα. Αυτό ακριβώς είναι το θέατρο για μένα. Να έρχεται σε ρήξη, να προτείνει και να δημιουργεί ερωτήματα στην ανθρώπινη σκέψη και να την προωθεί. Όσο μπορώ αυτό υπηρετώ. Από όποια θέση και αν βρίσκομαι, ως ερμηνευτής, σκηνοθέτης , παραγωγός”.

Παρακολουθώντας από κοντά νέες ομάδες και συνεργαζόμενος πολλές φορές με νέους ηθοποιούς είναι σε θέση να παραδεχθεί πως “το θέατρο σήμερα τα σπάει , βρίσκεται μπροστά! με όλες αυτές τις ομάδες που κόντρα στους καιρούς έρχονται και παρουσιάζουν και καταθέτουν θεατρικές προτάσεις. Το ζήσαμε στο Beton, αλλά και σε όλα αυτά τα ανήλιαγα υπόγεια που κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια να διατηρηθούν”.

Άλλωστε όπως καταλήγει “βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλες αλλαγές. Από εδώ και πέρα τα πράγματα ξεκαθαρίζουν απολύτως σε σχέση με το θέαμα, τα κείμενα. Θα βρεθούμε μπροστά σε μεγάλες εκπλήξεις. Προχωράμε, βελτιωνόμαστε, ενημερωνόμαστε, αφουγκραζόμαστε και προτείνουμε!”.

Μάνια Ζούση
Πηγή: Αυγή