Θα θυμηθώ κάτι που ενδεχομένως δεν είναι ευθέως ανάλογο, αλλά δεν μπορώ να μην το θυμηθώ: όταν το καλοκαίρι του 2015 αναγγέλθηκε το δημοψήφισμα και λίγο αργότερα επιβλήθηκαν τα capital controls, ασφαλώς όλοι ήταν παγωμένοι, για πολλούς λόγους. Το Φεστιβάλ Επιδαύρου ήταν σε εξέλιξη. Και ήταν, θυμάμαι, η σειρά του Εθνικού Θεάτρου να κατέβει την επόμενη Παρασκευή στην Επίδαυρο. Να γίνει η Επίδαυρος; Να μη γίνει; Θα κατέβουν θεατές; Είναι σωστό να το κάνουμε; Εύλογα ερωτήματα σε όλους τους εμπλεκόμενους. Δύσκολες συνθήκες. Θυμάμαι, και ίσως θα θυμάμαι ως την πιο κορυφαία στιγμή του εκτός καλλιτεχνικού γίγνεσθαι, τον Στάθη Λιβαθινό να παίρνει πάνω του τη συνέχεια της διαφυγής μέσω της τέχνης, της διαδικασίας της παρηγορίας (μέσω της τέχνης) και να κάνει κανονικά τις παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου στην Επίδαυρο. Και ο κόσμος κατέβηκε. Και βρήκε παρηγορία και παρηγοριά.
Την περασμένη εβδομάδα ο χώρος της τέχνης μετείχε, με την ξεχωριστή ευαισθησία που τον διακρίνει, στο άφατο πένθος μετά την τραγωδία στο Μάτι. Ακυρώθηκαν πάρα πολλές παραστάσεις. Καμία, για την ακρίβεια, δεν έγινε στη διάρκεια του τριήμερου πένθους. Και αρκετοί ανακοίνωσαν ότι τα έσοδα των επόμενων παραστάσεών τους θα δίνονταν για τις ανάγκες των πυροπλήκτων.
Μία από τις παραστάσεις ήταν και η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια, με τον Αιμίλιο Χειλάκη, την Αθηνά Μαξίμου και τον Μιχάλη Σαράντη, που απόψε επρόκειτο να παρουσιαστεί στη Νέα Μάκρη, τα έσοδα της οποίας είχε ήδη ανακοινωθεί ότι θα δίνονταν στους πυρόπληκτους της απίστευτης, για πάντα, τραγωδίας.
Όμως λίγο πριν ξεκινήσουν όλοι για τη Νέα Μάρκη έφτασε η είδηση: ο δήμαρχος Μαραθώνα, Ηλίας Ψινάκης αποφάσισε να μην γίνει η παράσταση, λόγω πένθους.
«Σήμερα 2/8/2018, ημέρα Πέμπτη, η παράσταση “Αντιγόνη του Σοφοκλή” που θα λάμβανε χώρα στη Νέα Μάκρη και που όλα της τα έσοδα θα δίνονταν προς ενίσχυση των πυροπαθών, ακυρώνεται κατόπιν απόφασης του δημάρχου κυρίου Ψινάκη, με αιτιολογία το πένθος» είναι η ανακοίνωση της επίσημης σελίδας της παράστασης. Όπως διαβάζω στο προφίλ του Σταμάτη Κραουνάκη, που έχει γράψει την εξαιρετική μουσική της παράστασης, «πριν λίγη ώρα ο Ηλίας Ψινάκης επέβαλλε στην υπεύθυνη πολιτιστικών του Δήμου την ακύρωση της παράστασης λόγω πένθους και εκείνη έντρομη μας ειδοποίησε». Και συνεχίζει: «Εμείς προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε με τον δήμαρχο για να μας πει την δική του εκδοχή, ωστόσο όπως ενημερωθήκαμε ήταν σε συνάντηση και δεν μπορούσε να διακόψει. Υπάλληλος του γραφείο του, μας παρέπεμψε στην Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Μαραθώνος, όμως το τηλέφωνο δεν το σήκωσε κανείς».
Προσπαθώ, ειλικρινά, να μη γίνω μελό. Αλλά σκέφτομαι, επίσης ειλικρινά, ότι τα γυαλιά ηλίου-καθρέφτες, μέσα στα οποία καθρεφτίζονται οι απέναντι, κρύβουν, ασφαλώς, το βλέμμα των ανθρώπων που τα φορούν. Και ο καθένας μπορεί να παίξει το μονόπρακτό του φορώντας αυτά τα γυαλιά.
Τα έργα τέχνης, την αρχαία τραγωδία, ευτυχώς την παρακολουθούμε δια γυμνού οφθαλμού. Για την ακρίβεια με τα μάτια της ψυχής μας. Και τώρα, να, σκέφτομαι, ότι η «Αντιγόνη» καταπιάνεται πολύ με το θάνατο. Και με τον τρόπο που οι ζωντανοί αντιμετωπίζουν το θάνατο. Με τον τρόπο που η πολιτεία και οι θνητοί στέκονται μπροστά στο θάνατο και στο νεκρό σώμα. Να σκέφτηκε άραγε ο δήμαρχος Ηλίας Ψινάκης να προφυλάξει τους δημότες του από μια επιπλέον θλίψη; Τι να πω;
ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ
