«Στην Ιταλία – δυστυχώς κι όχι μόνο σε αυτήν – ο βίαιος ρατσισμός και το βαθύ μίσος για τον αλλοδαπό εξαπλώνονται όλο και περισσότερο. Οι διαδηλώσεις αλληλεγγύης και συνειδητοποίησης δεν φαίνεται να χρησιμεύουν πολύ. Η πολιτική ακολουθεί μια άλλη διαδρομή, μια διαδρομή σύμφωνα με την οποία ο πρόσφυγας αντιμετωπίζεται ως εχθρός», δηλώνει στο artplay.gr ο Ιταλός θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης Μάριο Τζελάρντι
που εμπνεύστηκε και οργάνωσε στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ της Νάπολης, την θεματική “629 – Άνθρωποι σε κλουβί”, η οποία παρουσιάζεται σε δική του επιμέλεια 19 και 21 Ιουνίου. Εκεί συμμετέχουν με έργα τους Ιταλοί, Ισπανοί και οι Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς όπως ο Γιώργος Μανιώτης, η Μαρία Γιαγιάννου, ο Γιάννης Παπάζογλου, η Πέννυ Φυλακτάκη και ο Τσιμάρας Τζανάτος. Τη μετάφραση των κειμένων υπογράφει η Τζίνα Καρβουνάκη.
Ο Τζελάρντι θυμίζει πως «την Κυριακή 10 Ιουνίου 2018, η ιταλική κυβέρνηση δεν επέτρεψε στο πλοίο Aquarius των Médecins Sans Frontières να προσεγγίσει ιταλικό λιμάνι. Στο πλοίο επέβαιναν 629 μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων 123 ασυνόδευτων ανηλίκων, 11 παιδιών, και 7 εγκύων γυναικών. Το πλοίο Aquarius, αρχικά απορρίφθηκε από την Ιταλία, και στη συνέχεια από τη Μάλτα. Το πρωί της 11ης Ιουνίου, αναγκάστηκε να παραμείνει για αρκετές ώρες στα χωρικά ύδατα μεταξύ των δύο χωρών. Το απόγευμα της Δευτέρας, η ισπανική κυβέρνηση προσφέρθηκε να καλωσορίσει το πλοίο και τους μετανάστες στο λιμάνι της Βαλένθια.
Εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα είχα διερωτηθεί ως προς το τι θα μπορούσε να κάνει το θέατρο και κυρίως εμείς οι θεατρικοί συγγραφείς. Νομίζω ότι μπορούμε να μην αποφύγουμε να πράξουμε το καθήκον μας. Μπορούμε να διηγηθούμε δηλαδή αυτό που συμβαίνει! Ελπίζοντας ότι η ιστορία και οι ιστορίες θα μας διδάσκουν κάτι.
Ο αλλοδαπός είναι πάντα διαφορετικός, ο μετανάστης έχει ένα άλλο χρώμα δέρματος, μια άλλη γλώσσα, μια άλλη κουλτούρα που δεν γνωρίζουμε και είναι ξένη σε εμάς.
Αν οι πολιτικοί δεν συνεργάζονται, εάν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν συνεργάζονται μεταξύ τους, εμείς οι θεατρικοί συγγραφείς, μπορούμε να το κάνουμε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμη του θεάτρου.
Απευθύνθηκα σε περισσότερους από είκοσι συγγραφείς από την Ισπανία, την Ελλάδα, και την Ιταλία και τους ζήτησα να γράψουν ένα θεατρικό και με αυτόν τον τρόπο να εκφραστούν διαμέσου της πιο ειλικρινούς φύσης μας.
Η πρόταση μου αυτή είχε δυο επιρροές. Η πρώτη έχει να κάνει με την θεατρική παράσταση ‘The Brig’, του Living Theatre, το 1963, όπου οι ηθοποιοί ήταν κλειδωμένοι σε ένα κλουβί. Ένα μεγάλο κλουβί, που ήταν τα σύνορα της πιο βάναυσης βίας. Στην περίπτωση αυτή, το θέατρο ήταν μια πολιτική χειρονομία.
Η αστυνομία προσπάθησε να παρεμποδίσει την θεατρική παράσταση, αλλά το κοινό κατάφερε παρόλα αυτά να μπει στο θέατρο, όπου παρέμεινε εγκλωβισμένο, κατορθώνοντας να ζήσει μια μοναδική εμπειρία.
Παρόμοια κλουβιά, είδαμε μόλις πριν από λίγους μήνες, στα σύνορα μεταξύ Αμερικής και Μεξικού. Τεράστια κλουβιά μέσα στα οποία γυναίκες, παιδιά και άντρες, χωριστά ο ένας από τον άλλο, περίμεναν να μάθουν εάν θα μπορούσαν να διασχίσουν τα σύνορα μεταξύ των δύο κρατών.
Να γιατί φαντάστηκα ένα μεγάλο, ελαφρύ κλουβί, μέσα στο οποίο θα βρεθεί το κοινό. Μερικοί από τους πρόσφυγες – ηθοποιούς θα είναι μέσα στο κλουβί κι άλλοι έξω.
Θα ήθελα η παράσταση αυτή να οδηγήσει το κοινό σε ένα συναίσθημα ψυχικής συμμετοχής της ανθρώπινης συνθήκης. Εξαλείφοντας την απόσταση, δουλεύουμε παράλληλα την ανακατανομή του χώρου. Η ιδέα είναι να δώσουμε ζωή σε μια θεατρική παράσταση που θα είναι παράλληλα και εμπειρία ζωής, όπου τα θεατρικά κλουβιά θα μπορέσουν να θρυμματίσουν, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της θεατρικής παράστασης, τα πνευματικά κλουβιά».
Μάνια Ζούση
Θερμές ευχαριστίες στη Τζίνα Καρβουνάκη για την πολύτιμη βοήθειά της και τη μετάφραση της συνέντευξης από τα ιταλικά.
Οι φωτογραφίες από τις πρόβες είναι ευγενική παραχώρηση του Μάριο Τζελάρντι στο artplay.gr
