Μαριάννα Λιανού «Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να βρω μια προσωπική εσωτερική φωνή»

«Η «Σκαλωσιά» υπήρξε μεγάλο μέρος της ζωής μου τα τελευταία χρόνια», ομολογεί στο artplay.gr και τη Μαρώ Τριανταφύλλου η Μαριάννα Λιανού, το έργο της οποίας παρουσιάζεται στο Tempus Verum-Εν Αθήναις σε σκηνοθεσία της ίδιας και της Άννας Χανιώτη, με πρωταγωνιστές τους Χαρά Τζόκα και Σταύρο Τσιτσόπουλο.

-Η «Σκαλωσιά», λοιπόν. Πολύ ενδιαφέρων ο τίτλος και μας ωθεί σε πολλές σκέψεις. Ποιο είναι το θέμα του έργου σας, κυρία Λιανού; Γιατί το επιλέξατε;

«Το έργο αυτό δεν το επέλεξα ακριβώς, νομίζω πως βρέθηκα μέσα του και δεν μπορούσα παρά να μιλήσω για αυτό. Η «Σκαλωσιά» (θα ήθελα να μην περιορίσω αυτή τη λέξη σε έναν ορισμό) υπήρξε μεγάλο μέρος της ζωής μου τα τελευταία χρόνια. Αρθρώνοντας τις λέξεις αυτού του έργου προσπάθησα να δημιουργήσω μια πόρτα που να οδηγεί σε έναν κόσμο όπου η σκαλωσιά είναι ένας δρόμος να περπατήσεις».

-Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που το χειρόγραφο είναι του εθνικού μας ποιητή, του Σολωμού;

«Το χειρόγραφο αυτό δεν μπορούσε να είναι κάποιου άλλου παρά ενός εθνικού ποιητή. Το όνομα Διονύσιος Σολωμός δεν αναφέρεται ποτέ στο έργο, βέβαια καταλαβαίνω πως ένα Έλληνας έναν εθνικό ποιητή έχει, τον Διονύσιο Σολωμό. Όμως αν δεν τοποθετήσουμε τη δράση αυτών των δύο ανθρώπων (μιλώ για τους χαρακτήρες του έργου) στην Ελλάδα και τους μεταφέρουμε, ας πούμε κάπου εδώ κοντά, σε μια άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, ένα άλλο όνομα θα ξεπηδήσει να ολοκληρώσει την ερώτηση. Βλέπω τη λέξη «εθνικός» και σκέφτομαι πως προέρχεται από τη λέξη «έθνος», κι όμως η χρήση της, μέσα μου, πλησιάζει πιο πολύ τη λέξη «κράτος» σε αυτή την πρόταση και κατ’ επέκταση στο έργο. Κι αυτό ακριβώς θέλησα να εξερευνήσω».

-Είναι ένα έργο που απευθύνεται στους νέους ανθρώπους;

«Είναι ένα έργο που απευθύνεται σε όποιον έχει υπάρξει μέσα σε μια σκαλωσιά ο ίδιος, ή κάποιος κοντινός του άνθρωπος, ή τον απασχολεί μια εικόνα που βλέπει γύρω του, ακόμα κι αν δεν τη βιώνει. Νομίζω δεν έχει να κάνει τόσο με την ηλικία».

-Φαίνεται να κατάγεται από το παράλογο. Ποιοι συγγραφείς σας έχουν επηρεάσει;

«Είμαι σε μια περίοδο που κείμενα με βομβαρδίζουν ασταμάτητα. Όπου σταθώ κι όπου βρεθώ κάτι βρίσκω να θαυμάσω, να προσέξω και να δοκιμάσω. Ειλικρινά δεν ξέρω ποιόν να πρωτοαναφέρω. Τεννεσί Ουίλιαμς, Μπερνάρ-Μαρί Κολτές, Αντόν Τσέχωφ, Γιον Φόσε είναι κάποιοι από τους αγαπημένους μου. Το συγκεκριμένο έργο πήρε αυτή τη μορφή ανεξάρτητα από εμένα, μόνο του, γιατί μιλάει για το παράλογο. Επομένως, δεν ήταν θέμα επιρροής η επιλογή αυτή».

-Έχετε αναφέρει ότι παρακολουθείτε ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής για θέατρο στο Εθνικό. Σε τι σας βοηθά μια τέτοια μαθητεία; Υποβάλλατε το έργο σας στην κριτική του σεμιναρίου αυτού;

«Ο χρόνος αυτός που έχουμε περάσει εκεί μέσα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο υπήρξε σταθμός για μένα. Όταν με ρωτάνε οι φίλοι μου για αυτό, λέω πως δεν έχω ξαναβρεθεί στην ευχάριστη αυτή θέση να μην μπορώ να γκρινιάξω με τίποτα και πως είναι ό, τι καλύτερο μου έχει προσφερθεί σε εκπαίδευση. Με βοηθά γιατί ανοίγει ο προσωπικός ορίζοντας μέσα σε μια ομάδα ανθρώπων που ασχολούνται με αυτά ακριβώς που με απασχολούν. Το έργο αυτό ναι το διαβάσαμε όλοι μαζί στα πρώιμα όμως προσχέδιά του. Μακάρι να υπήρχε κι άλλος χρόνος να μπορούσα να το πάω και τώρα και να το ξαναδούμε από την αρχή».

-Στη «Σκαλωσιά» μεγάλο ρόλο έχει η έννοια της συνάντησης. Είναι δύσκολες οι ανθρώπινες σχέσεις στις μέρες μας;

«Αναρωτιέμαι πραγματικά αν υπήρξαν και ποτέ εύκολες οι ανθρώπινες σχέσεις».

-Επίσης αντιστοίχως σπουδαίο ρόλο παίζουν οι εμμονές και οι φοβίες; Είναι φοβικός ο σύγχρονος άνθρωπος; Τι μας εμποδίζει να φτάσουμε το σκοπό μας, αν έχουμε πράγματι ένα σκοπό κι ένα στόχο;

«Δεν πιστεύω πως είναι φοβικός ο σύγχρονος άνθρωπος, πιστεύω όμως πως όλοι μας σε συγκεκριμένη συγκυρία ή συναναστροφή μπορούμε να γίνουμε φοβικοί, ο καθένας με τον τρόπο του».

-Τι δυσκολίες και προκλήσεις αντιμετωπίζει ένας θεατρικός συγγραφέας στην Ελλάδα;

«Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα αυτή τη στιγμή είναι να βρω μια προσωπική εσωτερική φωνή, κι έπειτα, αν τη βρω, να μπορέσω να διατηρήσω μια επαφή μαζί της, να μην αναγκαστώ να της πω να ησυχάσει».

Μαρώ Τριανταφύλλου