«Η συνθήκη αφήγησης των ιστοριών συνδέεται με την συνθήκη των παιδικών δωματίων, όπου όλα χρησιμοποιούνται προκειμένου τα παιδιά να στήσουν μια ιστορία, παραμένοντας ταυτόχρονα σκηνοθέτες και δρώντα πρόσωπα», εξηγεί στο artplay.gr
η σκηνοθέτρια και χορογράφος Ζωή Χατζηαντωνίου, για την «Άφιξη», ένα παραμύθι για την μετανάστευση, που παρουσιάζεται 11 με 22 Ιανουαρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
-Ποιά στάθηκε η αφορμή αλλά και η έμπνευση για αυτήν την παράσταση χωρίς λόγια; Η καθημερινή παρατήρηση, ένα συγκεκριμένο περιστατικό ή η νουβέλα του Shaun Tan ;
«Αρχικά η νουβέλα, κατόπιν η παρατήρηση της αδυναμίας ενσωμάτωσης των μεταναστών στην Ελλάδα και τελικά η διαπίστωση ότι όλοι οι πρόγονοί μου από κάπου αλλού είχαν έρθει, έκαναν ένα μεγάλο ή μικρό ταξίδι και εγκαταστάθηκαν στον Πειραιά. Οι δυο από αυτούς μάλιστα ήταν από την Μικρά Ασία. Μετά ασχολήθηκα πολύ με ντοκουμέντα της περιόδου της μεγάλης μετανάστευσης των αρχών του 20 αιώνα προσπαθώντας να συνάψω σχέσεις με την νουβέλα, την προτεινόμενη δραματουργία της παράστασης και με ό,τι συμβαίνει στην χώρα. Η προβληματική του ανήκειν, της αποκοπής και της προσπάθειας ενσωμάτωσης προκειμένου να παραμένουμε συνδεδεμένοι σε ένα σύνολο, δημιουργικοί, παραγωγικοί και αποδεκτοί».
-Ο τρόπος που επέλεξες θυμίζει ένα παιδί που αυτοσκηνοθετεί την καθημερινότητά του, χωρίς λόγια και με ταπεινά αντικείμενα στα οποία δίνει ζωή και ρόλους. Είναι ένας τρόπος που θέλεις να αφηγείσαι τις ιστορίες σου;
«Ναι, το κατάλαβες πολύ καλά. Η συνθήκη της αφήγησης ιστοριών επί σκηνής συνδέεται για μένα με την συνθήκη των παιδικών δωματίων, όλα εν δυνάμει τα αντικείμενα και οι χώροι χρησιμοποιούνται προκειμένου τα παιδιά να στήσουν μια ιστορία, και είναι, με την ίδια δυναμική, κατά κάποιο τρόπο σκηνοθέτες και δρώντα πρόσωπα, όλα ισχύουν και όλα μπορούν να καταργηθούν αλλά η σύμβαση διατηρείται με τον μαγικό τρόπο της ανάγκης να ειπωθεί μια ιστορία.
Η παράσταση είναι σιωπηλή με την έννοια ότι δεν χρησιμοποιούμε στην αφήγηση τις λέξεις. Χρησιμοποιούμε οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτές. Λειτουργεί μεταφορικά, για να δημιουργήσουμε το εμπόδιο της επικοινωνίας. Γιατί η γλώσσα συνδέει. Ήταν μια καινούργια εμπειρία και για τους ηθοποιούς. Χρειάστηκε να “καταστρώσουν”, να συνθέσουν μια ιστορία χωρίς λόγια, χρειάστηκε να επαναπροσδιορίσουν τους σκηνικούς τους κώδικες, όπως ακριβώς χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει τον κόσμο ένας μετανάστης που κάνει το μεγάλο ταξίδι χωρίς επιστροφή για να ξαναχτίσει μια ζωή σε έναν εντελώς άγνωστο τόπο, με ολοκαίνουργιους, παράξενους γι’ αυτόν, κώδικες επικοινωνίας»
Μάνια Ζούση
