Θέατρο

Στα έργα της Ντυράς η γυναίκα είναι παρατηρητής του εαυτού της

«Ένα έργο που ξεκινάει με ένα πραγματικό έγκλημα και τελειώνει με ένα μεταφορικό», χαρακτηρίζει το Moderato Cantabile της Μαργκερίτ Ντυράς, η σκηνοθέτις Ευφροσύνη Μαστρόκαλου, μιλώντας στο artplay.gr  με αφορμή την πρεμιέρα του έργου για πρώτη φορά σε ελληνική θεατρική σκηνή.

«Στα έργα της Ντυράς, ειδικά σε όσα γράφτηκαν από το 1955 και μετά, για πρώτη φορά η γυναίκα είναι παρατηρητής του εαυτού της. Δεν είναι απλά το αντικείμενο πόθου ενός άντρα ή ενός βλέμματος μιας πατριαρχικής αντίληψης. Η γυναίκα αναλαμβάνει τον εαυτό της με οποιοδήποτε κόστος και επιχειρεί να σηκώσει το βάρος της ζωής της και να έρθει σε επαφή με τη φύση της, τα ένστικτά της και τις επιθυμίες της», εξηγεί η σκηνοθέτις.

Στην παράσταση, που παίζεται στο  Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α Κορυτσάς 39 στο Βοτανικό από 14 Απριλίου έως 1η  Μαΐου, Πέμπτη με Κυριακή, πρωταγωνιστούν οι Ιφιγένεια Γρίβα και  Κωνσταντίνος Γώγουλος.

Με γραφή κινηματογραφική, όπως και τα περισσότερα έργα της Ντυράς, το Moderato Cantabile αφηγείται μία σειρά συναντήσεων κατά τις οποίες ένας άντρας και μία γυναίκα επιδίδονται εμμονικά, τελετουργικά, στην αναβίωση ενός εγκλήματος πάθους ανάμεσα σε έναν άλλο άνδρα και μία άλλη γυναίκα, στο οποίο έχουν υπάρξει μάρτυρες.

Με σπουδές αγγλικής φιλολογίας, λογοτεχνίας και θεατρικής σκηνοθεσίας, για χρόνια συνεργάτης του Μιχαήλ Μαρμαρινού, η Ε. Μαστρόκαλου μιλά για τον «εκλεπτυσμένο, επιδέξιο τρόπο γραφής της Ντυράς που διαμορφώνει μια γνωστική διαδικασία η οποία συμπεριλαμβάνει τα πάντα και σου δίνει τη δυνατότητα να έχεις πολλαπλές ερμηνείες», όπως λέει.

«Έργο που συνεχώς μου ξεγλιστρά και μου αποκαλύπτεται, δεν υπάρχει πιο σημαντική πρόκληση για έναν σκηνοθέτη», υπογραμμίζει, προσθέτοντας πως «υπάρχει κάτι πάντα ανάμεσα στις γραμμές, ένα κείμενο κάτω από το κείμενο, κάτι που θυμίζει Πίντερ. Πρέπει να δίνεις πάρα πολύ μεγάλη προσοχή στο πως χειρίζεσαι το λόγο, τη γλώσσα της, καθώς εάν λίγο σου ξεφύγει, προκύπτει κάτι άλλο. Αυτή είναι και η δυσκολία της. Το ύφος γραφής της Ντυράς, δεν έχει κάποια σχέση με ρεαλιστική αντίληψη, όσον αφορά τη δραματουργική, σκηνική απόδοση της πραγματικότητας. Δε σου δίνει ποτέ γεγονότα και αδιάσειστα στοιχεία. Ο αναγνώστης βρίσκεται με ένα συνεχές ερωτηματικό, καθώς εμπλέκεται πάρα πολύ η πραγματικότητα με τη φαντασίωση. Ο λόγος είναι τηλεγραφικός, χειμαρρώδης, ελλειπτικός, οπότε δημιουργεί πάρα πολλά κενά, όπως λέω, στο πως τον αντιλαμβάνεσαι. Πρόκειται για έμφαση στην ανάπτυξη της ποιητικότητας των εικόνων. Που έχει σχέση με τη μουσικότητα και τη σωματικότητα», καταλήγει.

Η μετάφραση του έργου είναι του Άρη Μαραγκόπουλου και ο ηχητικός σχεδιασμός του Κορνήλιου Σελαμσή.

Το Moderato Cantabile έχει γυριστεί ταινία σε σκηνοθεσία Πίτερ Μπρούκ, με την Ζαν Μορό και τον Ζαν Πολ Μπελμοντό στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Μάνια Ζούση