Στην πραγματική ιστορία του Γιάνους Κόρτσακ, παιδίατρου, παιδαγωγού και συγγραφέα που διακήρυξε και υπηρέτησε με πάθος το δικαίωμα των παιδιών στην ελευθερία, το σεβασμό και την αγάπη, είναι βασισμένη η θεατρική παράσταση «Ποιος είναι ο Δόκτωρ Κόρτσακ»
που ανεβαίνει στο ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, βασισμένη στο έργο του σκωτσέζου Ντέιβιντ Γκρεγκ και σκηνοθεσία Άννας Μιχελή.
Ο Κόρτσακ ίδρυσε το 1911 στη Βαρσοβία, το ορφανοτροφείο «Σπίτι του ορφανού», το οποίο στέγαζε ορφανά και εγκαταλελειμμένα Εβραιόπουλα. Εκεί ο Κόρτσακ εφάρμοσε για χρόνια πρωτοποριακές παιδαγωγικές μεθόδους, όπως την αυτό-οργάνωση των παιδιών, δημιουργώντας τη δική τους βουλή, δικαστήριο, εφημερίδα ακόμα και ραδιοφωνικό σταθμό. Στο «παράδειγμα του δόκτορα Κόρτσακ» παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες του ορφανοτροφείου το 1942, όταν έχει πια μεταφερθεί στο εβραϊκό γκέτο της Βαρσοβίας, όπου το φαγητό είναι πλέον σπάνιο, η επιθετικότητα αυξάνεται και όλοι θέλουν να επιβιώσουν. Ένα καινούριο μέλος στην κοινωνία του ορφανοτροφείου του Κόρτσακ, ένα παιδί μεγαλωμένο στους δρόμους με το όνομα Άντζιο, θα αμφισβητήσει την πίστη του Κόρτσακ στην ανοχή και τη δικαιοσύνη και θα τον κάνει να αναρωτηθεί τι νόημα έχουν όσα δίδαξε στα «παιδιά του», όπως τα λέει. «Τα εκπαίδευσα για έναν τέλειο κόσμο. Πώς θα επιβιώσουν σε αυτόν εδώ;»
Το έργο κλείνει με την διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού όπως τα εμπνεύστηκε ο Γιάνους Κόρτσακ χρόνια πριν διατυπωθούν και κατοχυρωθούν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Οι παιδαγωγικές ιδέες του Κόρτσακ αλλά και τα όσα εφάρμοσε στο ορφανοτροφείο του αν και αποτέλεσαν τη βάση για τη διαμόρφωση των σημερινών μας ιδεών σε σχέση με τα παιδιά και την διαπαιδαγώγηση τους, μπορούν να θεωρηθούν ακόμα και σήμερα πρωτοπόρες. Ο συγγραφέας Ντέιβιντ Γκρεγκ θέλησε να χρησιμοποιήσει τις ιδέες αυτές σε ένα πλαίσιο προβληματισμού τόσο των παιδιών όσο και των εκπαιδευτικών και γονέων: Πώς θα αντιδρούσαν οι μαθητές ενός σχολείου στην πεποίθηση του Κόρτσακ ότι όλα τα παιδιά θα έπρεπε να κρίνονται και από τους συνομηλίκους τους και όχι μόνο από
τους ενήλικες; Πώς θα αντιδρούσαν οι δάσκαλοι στην ιδέα του Κόρτσακ ότι πρέπει να δεχόμαστε τα παιδιά ως ίσους;
Καθώς εξελίσσεται η ιστορία μέσα στο περιβάλλον του γκέτο, ο ιδεαλισμός του Κόρτσακ και η απόλυτη πίστη του στην δυνατότητα του ανθρώπου για το καλό, έρχονται αντιμέτωπα με τη δυνατότητα της ανθρώπινης φύσης για το χειρότερο κακό. Και το ερώτημα που διατρέχει το έργο και μιλάει στα παιδιά περισσότερο από όλα είναι: όταν έρθουμε αντιμέτωποι με την καταπίεση και την αδικία αντιστεκόμαστε επιθετικά και υπερασπιζόμαστε τους εαυτούς μας όπως ο Άντζιο; Ή αντιστεκόμαστε με το παράδειγμα μας; Με την άρνηση μας να επηρεαστούμε από τον κυνισμό και τη διαφθορά; Με την επίκληση του καλού;
Το έργο ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης έως 11 Δεκεμβρίου, σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου και με την συνεργασία του Συνήγορου του Παιδιού και της UNICEF. Στη συνεχεια θα παρουσιασθει στο Θέατρο Πόρτα.
Στις 16 Νοεμβρίου
Τη Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2015 θα δοθεί μια απογευματινή παράσταση, ανοιχτή σε γονείς και εκπαιδευτικούς στις 19.00 στην Αίθουσα Τέχνης Κοζάνης. Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση του κοινού με την Ξένια Καλογεροπούλου, την σκηνοθέτιδα Άννα Μιχελή και τον Γιώργο Μόσχο, από τον Συνήγορο του Παιδιού. Επίσης στη συζήτηση θα συμμετέχει ο Δήμος Κοζάνης με την ψυχολόγο και δ/ντρια της δ/νσης Κοινωνικής Προστασίας, Παιδείας & Πολιτισμού του Δήμου Κοζάνης Ευαγγελία Μαστοροδήμου και εκπρόσωπος από τη μη Κυβερνητική οργάνωση Άρσις παράρτημα Κοζάνης. Τη συζήτηση θα συντονίζει η Ελένη Δημοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου
Δραματουργική επιμέλεια:Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνοθεσία: Άννα Μιχελή
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κουστούμια: Κλαιρ Μπρέσγουελ
Κίνηση: Χαρά Κότσαλη
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαντώ Κεραμυδά
Βοηθός σκηνογράφου: Γεωργία Τσίπουρα
Παίζουν οι ηθοποιοί Ρομπέρτα Βέγκα, Τάσος Δημητρόπουλος, Δαυίδ Μαλτέζε, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Αλκιβιάδης Μπακογιάννης
Φωτό Θεόδωρος Χλιάπας
