Για το έργο Πισίνα (νερό;) του Mark Ravenhill που παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο 104, για την δική του προσέγγιση, αλλά και για τα ερωτήματα και τα όρια που θέτει το ίδιο το έργο γράφει ο σκηνοθέτης της παράστασης Μιχάλης Παλίλης.
“Είσαι καλλιτέχνης, φωτογράφος, και η γυναίκα σου πεθαίνει από καρκίνο. Φωτογραφίζεις την πορεία της ασθένειας μέχρι το θάνατο και την εκθέτεις. Είσαι καλλιτέχνης, εικαστικός, και ο φίλος σου πεθαίνει από AIDS. Χρησιμοποιείς το αίμα του φίλου σου και τα προφυλακτικά του προς πώληση ως εικαστικό γεγονός. Πόσο «ηθικές» είναι αυτές οι πράξεις; Πού ξεκινά το καλλιτέχνημα και πού η ζωή; Σκέψου τη χειρότερη στιγμή της ζωής σου. Αυτή που δε ένιωθες τον εαυτό σου στη θέση του. Πώς άντεξες; Ναρκωτικά, χρήμα, σεξ, διατροφικές διαταραχές, εξαρτήσεις; Σκέψου την καλύτερη στιγμή της ζωής σου. Ποια χρώματα μπορείς να θυμηθείς; Είχε σταματήσει ο χρόνος; Πόσο ανάλαφρο ένιωθες το κορμί σου; Ερωτήματα, ερωτήματα…
Το έργο Πισίνα (νερό;) του Mark Ravenhill θέτει ερωτήματα. Σε γραπώνει. Θέλει να ταρακουνηθείς. Να συναντήσεις τις προκαταλήψεις και τους φόβους σου. Να σε ξαναδείς διαφορετικά… Είναι πραγματική ευτυχία και πρόκληση η σκηνοθεσία αυτού του έργου. Σου δίνει τη δυνατότητα να μιλήσεις ωμά, ποιητικά και με χιούμορ για την Τέχνη, τους λειτουργούς της και τη λειτουργία της. Να μιλήσεις για τον άνθρωπο και την περιπέτεια του ανθρώπινου βίου. Μέσα από μια απλή φαινομενικά ιστορία, την επανένωση μιας ομάδας άσημων καλλιτεχνών στο σπίτι της διάσημης πλέον (επίσης καλλιτέχνιδας) φίλης τους και ενός ατυχήματος που συμβαίνει, μπορείς να συνδιαλεχθείς με την αρρώστια και τη ζωή. Με την ελπίδα και τη ματαίωση. Με τον ανταγωνισμό και την απώλεια. Με την επιτυχία και τη μοναξιά. Με ό,τι μελανό και φωτεινό έχουμε μέσα μας.
Το έργο δεν είναι ένα κείμενο που σου ανοίγεται εύκολα. Καταρχήν, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι χαρακτήρες, ούτε ως αριθμός, ούτε ως δραματουργική απαίτηση. Συνεπώς, η σκηνοθεσία αφορά στη δραματουργία: καλείσαι να καθορίσεις τον αριθμό των ερμηνευτών και του τρόπου που θα υπάρξουν στην παράσταση. Επίσης, ο χώρος και ο χρόνος επαναδιαπραγματεύονται συνεχώς: το παρελθόν «μεταγγίζεται» στο παρόν και τούμπαλιν, ενώ το μέλλον διατρέχει όλη την παραστασιακή συνθήκη. Η ύψιστη αρετή και ταυτόχρονα δυσκολία του έργου είναι πως επιτρέπει στο σκηνοθέτη να πάρει γενναίες, απόλυτα καθοριστικές δραματουργικές αποφάσεις. Απαιτεί τη γενναιότητα της έκθεσης όλων των συντελεστών, που στη συγκεκριμένη προσπάθεια όλοι τους τιμούν το εγχείρημα με το ταλέντο και την, υψηλής καλλιτεχνικής στάθμης, «εμπλοκή» τους σε αυτή.
Η παράσταση φιλοδοξεί να είναι συναρπαστική και τολμηρή. Η τόλμη αφορά στην ειλικρίνεια των προθέσεων και όχι στην επιταγή κάποιας θεατρικής μόδας. Φιλοδοξεί να αποτελέσει μια εμπειρία, ένα βίωμα που το ίζημά του να συνεχίζει να υπάρχει για καιρό. Με ενδιαφέρει η χαρτογράφηση της Τέχνης και της πρακτικής της, η χαρτογράφηση του ανθρώπινου τόπου και της ανθρώπινης ψυχής με τρόπο που να θυμίζει θεατρικό «ντοκουμέντο». Με ενδιαφέρουν τα βλέμματα που αποκαλύπτουν. Με ενδιαφέρει ο εκκωφαντικός ήχος όσων λέγονται, και κυρίως, όσων δε λέγονται. Με ενδιαφέρει το σημαίνον σώμα. Η παράσταση θυμίζει μια πινακοθήκη, ένα καλειδοσκόπιο πολύ διαφορετικών ανθρώπων που καθίστανται αφοπλιστικά ίδιοι στα σημαντικά γεγονότα, έναν ιδιότυπο καθημερινό «χορό» της σύγχρονης ανθρώπινης τραγωδίας. Με ενδιαφέρει να ιχνηλατήσω το συμβάν και το μετά του. Με ενδιαφέρει η ποιητικότητα της στιγμής. Με ενδιαφέρει η διπολικότητα και η συνύπαρξη των αντιθέτων. Η σκληρότητα της τρυφερότητας. Η βία της αγάπης. Με ενδιαφέρει η διερεύνηση πεδίων με ανορθόδοξους τρόπους, με όχι προφανή σχήματα. Με ενδιαφέρει η τέχνη που θα μας αναγκάσει να μιλήσουμε, μετά… Οι προϋποθέσεις υπάρχουν.
Ας μιλήσουμε λοιπόν…”.
Μιχάλης Παλίλης
