Θέατρο

Νίτσε – Βάγκνερ: ένα θέαμα για τον φασισμό

Μια φανταστική συνάντηση πάνω στη σκηνή και μια θυελλώδης συζήτηση ανάμεσα στους δύο φίλους και μετέπειτα άσπονδους εχθρούς του 19ου αιώνα, τον Φρίντριχ Νίτσε και τον Ρίχαρντ Βάγκνερ, παρουσιάζει από την Τρίτη 15 Μαρτίου

στο Θέατρο Τόπος Αλλού, ο σκηνοθέτης Νίκος Καμτσής.

Πρόκειται για την νέα παραγωγή «Νίτσε-Βάγκνερ: ένα θέαμα για τον φασισμό» για την οποία ο σκηνοθέτης σημειώνει στο artplay.gr :

« Μπορεί η ιδεολογία να γίνει θέατρο; Μπορεί το θέατρο να εκφράσει τις ιδεολογικές κατευθύνσεις του κοινού; Μπορεί να τις ερμηνεύσει και να δώσει εξηγήσεις για τις ιδεολογικές και πολιτικές προτιμήσεις του;
Ο φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε τροφοδότησε με την φιλοσοφία του υπερανθρώπου όλο το Χιτλερικό όραμα περί Αρίας φυλής και φυλετικής διαφοράς από άλλες ράτσες. Ο συνθέτης Ρίχαρντ Βάγκνερ συνόδευσε με τα ρομαντικά και πληθωρικά μουσικά έργα του τις φιέστες και τους φασιστικούς θριάμβους της Χιτλερικής Γερμανίας.
Ο φασισμός εκμεταλλεύτηκε το έργο και των δύο για να ντύσει με μια ιδεολογία τις κτηνωδίες του και να ανεβάσει το ηθικό των μαζών για να τον ακολουθήσουν τυφλά.
Το έργο τους φώτισε την τύφλωση λαών ώστε να ακολουθήσουν τον φασισμό στις εγκληματικές κατά της ανθρωπότητας τακτικές του.
Ήταν όμως μέσα στις προθέσεις των δυο δημιουργών αυτό; Μήπως επιτήδειοι ινστρούχτορες αλλά και η συγκυρία, παραχάραξαν το έργο τους και διαστρέβλωσαν τις προθέσεις και το βαθύτερο νόημα τους;

Το πιστεύω και η διδασκαλία του Νίτσε για μια κοινωνία χωρίς αδύναμους αποκόπηκαν από το σύνολο του έργου του και έγιναν από τον φασισμό : «καταστρέψτε τους αδύναμους». Υπό τους ήχους της μουσικής του Βάγκνερ ο ναζισμός ανύψωσε σε ιδεολογική σημαία του την υπεροχή της άριας φυλής. Ο υπεράνθρωπος έγινε υπερεγώ, η υπερηφάνεια έγινε υπερτίμηση της δύναμής του , η υπέρβαση έγινε υπερεξουσία.

Πάνω στη σκηνή ο ημίτρελος Νίτσε σε ένα μόνιμο διονυσιασμό (όπως έλεγαν) στις τελευταίες μέρες της ζωής του στο κατώφλι του 20ου αιώνα (Πέθανε τον Αύγουστο του 1900), ζωντανεύει μέσα στο σούρουπο όλα τα φαντάσματα που τον στοιχειώνουν και που ζωντανεύουν μια εποχή. Ο Φρόυντ, η ποιήτρια Λου Αντρέα Σαλομέ, η μητέρα και η αδελφή του φέρνουν μαζί τους την αύρα μιας θυελλώδους εποχής που γέννησε παγκόσμιους πόλεμους, επαναστάσεις σε όλα τα επίπεδα και κάθε είδους –ισμούς.

Το θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ προετοιμάζεται ανάλογα για μια τέτοια παράσταση. Θέλουμε το κοινό να βρεθεί πολύ κοντά στα δρώμενα και μέσα στη συγκινησιακή φόρτιση της δράσης που θα μετατραπεί σε κυκλική. Το κοινό ανεβαίνει στη σκηνή και οι θεατές κάθονται ανάμεσα στους ηθοποιούς παίρνοντας έτσι και αυτοί μέρος στη δράση και «ίσως» ένα κομμάτι της ευθύνης. Γίνονται με αυτόν τον τρόπο συμμέτοχοι και συνένοχοι σε ό, τι συμβεί και σε ό, τι επακολουθήσει.

Ιστορία και θεατρική δράση συγχέονται τη στιγμή που το υποκειμενικό όραμα των Ηρώων μπλέκεται με τα ιστορικά γεγονότα που προβάλλονται στις κουρτίνες της τεράστιας τζαμαρίας του σανατόριου που «φιλοξενούσε τον Νίτσε και τα φαντάσματά του τα τελευταία 11 χρόνια της ζωής του.
Η συνάντηση είναι ετεροχρονισμένη και οι χρόνοι επίσης. Το μέλλον βγαίνει σαν φυσικό επακόλουθο του παρελθόντος και ο θεατρικός χρόνος παρουσιάζει στους θεατές το δικό τους παρόν που για τους Έλληνες είναι τόσο έντονο όσο το ζούμε όλοι».

Νίκος Καμτσής

Έρευνα σκηνοθεσία-σκηνικό ΝΙΚΟΣ ΚΑΜΤΣΗΣ
Κοστούμια ΜΙΚΑ ΠΑΝΑΓΟΥ
Μουσική ΧΡΗΣΤΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣ
Βίντεο ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ

Παίζουν
ΒΙΚΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΣΤΕΡΓΙΟΣ, ΕΜΥ ΜΑΥΡΙΚΑ, ΗΛΙΑΣ ΜΕΝΑΓΙΕΡ, ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ, ΜΑΡΚΕΛΑ ΣΤΑΜΟΥ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ.
Φιλική συμμετοχή στο ρόλο του Ρίλκε (video) ο Μάξιμος Μουμούρης

Κάθε ΚΥΡΙΑΚΗ 7.30ΜΜ
ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ 9.00ΜΜ