«Οι Δρόμοι του Χιονιού» κοιτάνε την μετανάστευση στα μάτια γράφει στο artplay.gr ο σκηνοθέτης Νίκος Καμτσής που μιλά για την παράσταση στο ΤΟΠΟΣ Αλλού αλλά και για έναν πρώτο απολογισμό της, μέσα από ένα γοητευτικό και περιπετειώδες ταξίδι.
“Σκέφτομαι όλη αυτή την διαδρομή μέχρι σήμερα. Από τον Ιανουάριο του 2017 που πήραμε την πρώτη συνέντευξη από πραγματικούς μετανάστες στο ΤΟΠΟΣ Αλλού μαζί με την Κα Φούλη Παπαγεωργίου και τον Δημήτρη Μυλωνά -πολύτιμους συνεργάτες για αυτή την παράσταση.
Μαζεύτηκαν πολλές δραματικές (και κωμικές) περιπτώσεις χωρισμού της οικογένειας λόγω μετανάστευσης από το 1945 μέχρι σήμερα.
ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode
Η παράσταση βασίστηκε πάνω σ’ αυτή την έρευνα. Επίκεντρο : Οι προσωπικές συζητήσεις/συνεντεύξεις με πραγματικούς μετανάστες που ήρθαν στην Ελλάδα παράνομα γύρω στο 1995 και έμειναν για να ζήσουν το όνειρο της δυτικής ευμάρειας μαζί μας (που να ’ξεραν). Μετανάστες από τη Βουλγαρία που ήρθαν στην Ελλάδα περνώντας τον Έβρο, από την Πολωνία που προτίμησαν επί το πλείστον την κοντινή Σκανδιναβία, μια Αιγύπτια που πέρασε από τη Λιβύη στην Ιταλία λαθραία μέσα σε ένα σαπιοκάραβο με λαθραία τσιγάρα και η θρησκευτική σύγκρουση μιας Ελληνίδας με μία πομάκα. Γυναίκες που έζησαν την μετανάστευση, δύο φορές. Η Ελληνίδα σαν μωρό παιδί όταν η μάνα της, αντάρτισσά στον εμφύλιο, σκοτώθηκε στο Πάικο, την πέρασαν στην Βουλγαρία μαζί με άλλα παιδιά για να σωθούν από την επερχόμενη ήττα και μία όταν μαζί με τον άνδρα της ήρθαν μέσα σε ένα φορτηγό ψυγείο γεμάτο κρέατα για να βάλουν ένα χεράκι και αυτοί στον δικό μας θρίαμβο των Ολυμπιακών του 2004.
Στο φεστιβάλ του FOLKENSPARK στο LUND που ταξίδεψε η παράσταση στα τέλη του Οκτώβρη, απέκτησε μία ακόμη παράμετρο.
Μέσα στο ταξί που μας πήγε στο ξενοδοχείο. Ο ταξιτζής γύρω στα 32, Λιβανέζος, 2ης γενιάς μετανάστης. Μελαχρινός με πλούσια γενειάδα.
Από που είστε, τον ρώτησα.
Από το Λίβανο.
Πόσα χρόνια είστε εδώ?
Πολλά. Εδώ γεννήθηκα. Ο πατέρας μου ήρθε πριν χρόνια.
Πως είναι η ζωή στη Σουηδία για έναν Λιβανέζο?
Η απάντηση μονολεκτική, δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνείας : Safe.
Αυτό το safe με ακολουθούσε και τις 4 μέρες που το ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ βρέθηκε στο LUND. Νομίζω ότι αυτή η ασφάλεια με την οποία είναι τυλιγμένοι όλοι τους (εκτός από τα σκουφιά και τα κασκόλ για να αντιμετωπίσουν την παγωνιά των -2 βαθμών πάνω στα ποδήλατά τους), κάπου ενοχλήθηκε με την παράσταση μας. Τουλάχιστον για τους θεατές που ήρθαν να δουν τους ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ στο μεγάλο κυκλικό αμφιθέατρο του Folkenspark. Η περίπτωση της Πολωνέζας δασκάλας μετανάστριας που έφυγε από την Πολωνία για να βρει μια καλύτερη ζωή στην Σουηδία μετά την επικράτηση του Γκορμπατσώφ και της περεστρόικα στην Ρωσία και την πτώση του καθεστώτος στην Πολωνία, τους ενόχλησε περισσότερο.
Αναγκαστικά το “safe” τρύπωσε στις αποσκευές μου μέχρι την Αθήνα.
Αυτή η ασφάλεια που δεν είναι για κανέναν μας (μετανάστη, πρόσφυγα η αυτόχθονα Ευρωπαίο) σίγουρη και δεδομένη. Δεν είναι για τον Γάλλο που διασκεδάζει στο Bataclan , για τον Λονδρέζο που πάει με το μετρό στη δουλειά του και δυστυχώς καθόλου σίγουρη για τους απελπισμένους που θαλασσοπνίγονται για να περάσουν από τα Τούρκικα παράλια στα ελληνικά.
Η μετανάστευση, η προσφυγιά, ο ξεριζωμός, ο διαχωρισμός των οικογενειών παντού τριγύρω. Στις εφημερίδες, στις τηλεοράσεις, στο διαδίκτυο ..παντού.
Και μείς με την παράσταση να αρχίζει με το ποίημα «μετανάστες» του Μπρέχτ και να απλώνει ιστορίες διάσπαρτες που μας εμπιστεύθηκαν μετανάστες πραγματικοί.
Αυτοί τα έζησαν, εμείς ταυτιζόμαστε και τα παρουσιάζουμε. Πόσο μεγάλη άραγε είναι αυτή η απόσταση. Μετριέται με τα ίδια χιλιόμετρα που μετράμε και την απόσταση από την Ελλάδα στις πατρίδες τους?
Δεν θέλαμε τα φώτα της σκηνής να δουν μία δακρύβρεχτη ιστορία κάποιου ταλαίπωρου μετανάστη. Θέλαμε πρωταγωνιστής να είναι η ίδια η μετανάστευση. Να την κοιτάξουμε στα μάτια και μείς και μέσα από μας και οι θεατές μας. Έτσι αυτή η έννοια του unsafe άνοιξε περισσότερο. ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ περνάνε από πολλά μονοπάτια που οδηγούν στην Ευρωπαϊκή … safe.
Στην σκηνή του ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ ο Ευρωπαϊκός μας παράδεισος δεν είναι καθόλου safe. Γίνεται όλο και πιο unsafe. Απλώς ο δικός τους τόπος είναι μια κόλαση και έτσι προτιμούνε τον δικό μας επισφαλή και απειλητικό παράδεισο”.
ΝΙΚΟΣ Θ.ΚΑΜΤΣΗΣ
