“Η θεατρική παράσταση «Τρωάς» σε σκηνοθεσία Αλεξάνδρας Καζάζου, δεν είναι μόνο ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, αλλά ένα ταξίδι στις ρίζες της ανθρώπινης αγριότητας, στην κόλαση που έχουμε δημιουργήσει μέσα από την ναρκισσιστική σχέση μας με τον πόλεμο”, γράφει στο artplay.gr ο Τούρκος ηθοποιός Kerem Karaboga με αφορμή το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη που μετά το «Έλληνικό Σχολείο” της Κωνσταντινούπολης και το Kadıkoy Teatron, παρουσιάζεται στις 26 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της 1ης Συνάντησης Νέων Καλλιτεχνών της ΝΑ Ευρώπης στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών 22- 29/9.
“Δεν μπορείς να γίνεις μέρος αυτού του ταξιδιού, χωρίς την βοήθεια έμπιστων και ειλικρινών ανθρώπων”, συνεχίζει ο Kerem. “Όταν η Αλεξάνδρα με προσκάλεσε σε αυτήν την παραγωγή, είπα ναι αμέσως, καθώς ήξερα ότι ήταν το πλέον κατάλληλο άτομο για αυτό. Και όταν συναντηθήκαμε με τους υπόλοιπους ηθοποιούς , τον Salih and τον Cem, και τον σκηνογράφο Karol Jarek, ήταν φανερό πως ήμασταν η σωστή ομάδα για αυτό το ταξίδι. Κάτι που αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια των προβών.
Υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα να γίνουν, έτσι ώστε να προχωρήσουμε βαθύτερα μέσα στη σκοτεινή πλευρά της ανθρωπότητας. Αλλά όλοι ξέρουμε επίσης πως αυτό το ταξίδι είναι μια ελπίδα να απαλλαγούμε από την παράνοια και τον τρόμο που έχουμε όλοι, ως μέρος της πρόσφατης ιστορίας του κόσμου. Και είναι πολύ πιο σημαντικό σε μια χώρα σαν την δική μου, αυτές τις δύσκολες μέρες που ζούμε. Έτσι, ας ελπίζουμε, ας παίζουμε και ας γίνουμε ένα με τους άλλους στην κόλαση, μέχρι να βρούμε τον παράδεισο μια μέρα”
Η Αλεξάνδρα Καζάζου μας αφηγείται την ιστορία της συνάντησης με την “Τρωάς”:
«Τον Νοέμβρη του 2015 βρισκόμουν στην Αθήνα για πρόβες με τον Πέτρο Σεβαστίκογλου για το Insenso του Δημητριάδη. Έψαχνα να βρω μία καλή μετάφραση του Αριστοφάνη αλλά ενστικτωδώς βρέθηκα απέναντι από την ΤΡΩΑΣ του Δημητριάδη. Ολοκαίνουργια έκδοση. Εκείνο το βράδυ θυμάμαι να κατασπαράζω το βιβλίο και να μένω ξάγρυπνη. Γεννήθηκαν εικόνες ,καθαρές εικόνες, γεωμετρίες, μέσα σε ένα χαοτικό θέμα, όπως αυτό του πολέμου. Ένα τρίδυμο. Πρίαμος, Έκτορας, Αστυάνακτας. Ζωγράφισα το τρίδυμο. Ήταν ένα καθαρό τρίγωνο για μένα. Τουρκία Πολωνία Ελλάδα..
Μετά την πρεμιέρα του Insenso, τον Γενάρη στο Wroclaw και αφού ζήτησα από τον Δημητριάδη να μου φέρει το έργο εκεί, πήγα και βρήκα τον Jarek Fret,τον διευθυντή του Ινστιτούτου Γκροτόφσκι και του εξέφρασα την επιθυμία μου να ανεβάσω το έργο με Τούρκους, Πολωνούς και Έλληνες ηθοποιούς. Μου είπε.”Ξεκίνα από εκεί πού πιστεύεις πως βρίσκεται το πρώτο σημείο του τριγώνου. Μετά συνεχίζεις”.
Έτσι και έγινε. Έφυγα κατευθείαν για την Πόλη και απευθύνθηκα καταρχάς στον Kerem Karaboga, σπουδαίο ηθοποιό και χρόνια συνεργάτη του Θόδωρου Τερζόπουλου, στον οποίο οφείλω αυτή τη γνωριμία. Δέχτηκε. Έπειτα στον αεικίνητο Salıh Usta ,ηθοποιό και σκηνοθέτη του Kast teatron με τον οποίο μας συνδέουν συνεργασίες των τελευταίων χρόνων. Δέχτηκε. Ο τρίτος, ο Cem Yiğit Üzümoğlu ένας πολύ νέος ηθοποιός πού κάλεσα ύστερα από ένα σεμινάριο πού δίδαξα στο Teatro Medresesı.Δέχτηκε. Είχα τις 3 γενιές. Πρίαμος, Έκτορας, Αστυάνακτας. Είχα τον πυρήνα. Το Kadıkoy Theatron αγκάλιασε την δουλειά και το Anatolu Kultur με πρωτοστάτη τον Osman Kavala μας πρόσφερε τον υπέροχο χώρο “Ελληνικό Σχολείο” για την πρεμιέρα. Αρχές Μαΐου η μετάφραση ήταν έτοιμη .Προσκάλεσα επίσης τον Πέτρο Μάλαμα ,την Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου και τον Στέλιο Κουπετώρη για την Μουσική και Ηχητική Δραματουργία του Έργου. Και φυσικά ο Karol Jarek, σύντροφός μου στη ζωή και στη δουλειά, που σε αυτή την παράσταση, εκτός από φωτιστής της, συνυπογράφει την δραματουργική και σκηνογραφική επιμέλεια .
Όμως το γεγονότα του Ιούλη που έπληξαν την Τουρκία έκαναν τα πάντα σχεδόν ανέφικτα. Χρειάστηκε πολύ πείσμα ,ρίσκο και υπέρβαση για να βρεθούμε με τον Karol τέλη Ιούλη στην Τουρκία. Η Πόλη δεν είναι η ίδια. Παντού αστυνομία ,απολύσεις, φυλακίσεις, έλεγχοι και φοβερή προπαγάνδα σε καθημερινή βάση.
Κι όμως η πρόβα ξεκίνησε. Καθημερινή εντατική δουλειά με δυνατή «χημεία» και ένα αξιοζήλευτο δυναμικό ηθοποιών και φίλων Αποφασίσαμε να χτίσουμε τον ενεργητικό σκελετό της παράστασης και στις 10 Σεπτέμβρη να γίνει η πρώτη ανοιχτή παρουσίαση χωρίς μουσική, φώτα, πλήρη σκηνογραφία στο Kadıkoy Teatron .Μέσα Νοέμβρη όμως επιστρέφουμε με όλη την ομάδα των δημιουργών και με την πρεμιέρα να είναι προγραμματισμένη για τις 3 Δεκέμβρη στο «Έλληνικό Σχολείο”.
Προχωράμε στα κόκκινα, στα βαθειά κι όπως λέει και ο Δ. Δημητριάδης:
«Όλοι κάτι ξέρουν
Πολλοί ξέρουν πολλά
Δεν αρκεί να ξέρεις
κάτι ή πολλά
Πρέπει και να τα δέχεσαι”
Και ο Karol Jarek, που υπογράφει την δραματουργική και σκηνογραφική επιμέλεια σημειώνει:
«Η Τρωάς για μένα είναι καταρχάς μία δυνατή συνάντηση με τρείς ανεπανάληπτους ηθοποιούς αλλά και πολύτιμους Τούρκους συνεργάτες πού βοηθούν πρακτικά και με αγάπη. Η παράσταση που ετοιμάζουμε δεν είναι για μένα πολιτική πράξη ,ούτε είδος μανιφέστου σε σχέση με την κατάσταση της Τουρκίας. Το θέμα του πολέμου που αγγίζουμε δεν τοποθετείται σε συγκεκριμένη εποχή, μέσα από γεγονότα του παρελθόντος ή του παρόντος. Η παράσταση αυτή από πλευράς κειμένου αλλά και από πλευράς της πράξης των ηθοποιών στη σκηνή, λειτουργεί σαν μηχανή πού μασουλάει, καταπίνει και αναμασά σαν μηρυκαστικό το θέμα του πολέμου ξανά και ξανά και ξανά και ξανά..»
Μάνια Ζούση
Φωτογραφίες: Karol Jarek
