«Έμαθα τυχαία πέρυσι το Φλεβάρη, από κάποια άρθρα, για μια κοπέλα από την Πάτρα που η ιστορία της μέχρι και σήμερα αποτελούσε δρώμενο στο πατρινό καρναβάλι, την ιστορία της Γιαννούλας της Κουλουρούς που γεννήθηκε το 1868 στην Καζάρμα, είχε μια ελαφριά νοητική υστέρηση και μεγάλη της επιθυμία ήταν να παντρευτεί και να ντυθεί νυφούλα», αφηγείται στο artplay.gr ο Γιώργος Παπαγεωργίου με αφορμή τη σκηνοθεσία της παράστασης «Γιαννούλα η κουλουρού» που κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Αθηνών και στην Πειραιώς 260 στις 18 Ιουνίου.
«Διάβασα για τις φάρσες που της έστηνε ο «πατρινός ντόρος», διάφοροι Πατρινοί φαρσέρ της εποχής, κάτι που άφησε αντίκτυπο στα χρόνια που ακολούθησαν. Για μένα αυτό ήταν κι ένα μεγάλο στοιχείο του ενδιαφέροντος, πέρα από την ίδια την ιστορία της και τον ευφάνταστο τρόπο που στήνονταν οι ψεύτικοι γάμοι για τη Γιαννούλα. Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός πως αφού πέθανε η Γιαννούλα, μόνη και φτωχή και μάλλον με οξυμένη τη νοητική της στέρηση, αυτή η ιστορία, στα χρόνια που ακολούθησαν, από τη δεκαετία του 40 και έπειτα, αποτέλεσε αντικείμενο για θεατρικές σάτιρες.
Όλη αυτή η σύγχρονη λαϊκή παράδοση που ακολούθησε την ιστορία της Γιαννούλας, «με γράπωσε» κι άρχισα να μπλέκομαι πιο βαθιά στην ιστορία της, έψαχνα να βρω ό, τι υλικό μπορούσα μέσα από τους λαογράφους, από έρευνα που έκανα στην Εθνική Βιβλιοθήκη κι ένα εξαντλημένο βιβλίο για τους «τρελούς» της παλιάς Πάτρας.
Η ιστορία χάνεται στη σκόνη του χρόνου κι ήθελε αρκετή μελέτη για να είμαστε ακριβείς απέναντι στα ιστορικά ντοκουμέντα.
Δεν ήθελα να κάνω μια παράσταση που καταδικάζει μια κοινωνία, αλλά αποτυπώνει τη σκληρότητα με την οποία αυτή εξακολούθησε να γιορτάζει αυτήν την διαπόμπευση.
Έχω εικόνα του χωριού κι έχω εικόνα του τι σημαίνει ο τρελός του χωριού, έχω μεγάλη αγάπη στο να σκαλίζω λαϊκές ιστορίες του τόπου μου και να ασχολούμαι με λαϊκούς αντιήρωες όπως ο Παγκρατίδης, ή η Γιαννούλα, καθώς με αυτόν τον τρόπο κατά μια έννοια μαθαίνω τη λαϊκή ιστορία του τόπου μου που με ενδιαφέρει περισσότερο από την πολιτική με την οποία και συναντιέται.
Στην ιστορία της Γιαννούλας έχει τεράστια σημασία το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο. Μιλάμε για την εποχή του εθνικού διχασμού που εξηγεί πολλά για τον τρόπο με τον οποίο η τοπική κοινωνία τότε αρχίζει και χρησιμοποιεί τον «ντόρο» ως μέσο αποφόρτισης, βάζοντας στη μέση τον αδύναμο για να διασκεδάσει. Μια οργή κι ένα μένος που βγαίνει πάνω σε αυτόν που είναι ο τρελός, ο αδύναμος.
Υπάρχει μια πολύ περίεργη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ θύτη και θύματος, αρκεί να σας πω πως οι μαρτυρίες λένε πως ο αρχιφαρσέρ φρόντιζε όλο το χρόνο τη σίτιση και τη φροντίδα της Γιαννούλας και μια φορά το χρόνο έστηνε τον γάμο της! Μια σχέση σαδιστική, μια άρρωστη αγάπη που μου έκανε μεγάλη εντύπωση!
Στο πρόσωπο της Γιαννούλας αυτό που πιο πολύ με τράβηξε ήταν το θέλω της. Ακούμπησα στην ιστορία της σε σχέση με το γεγονός ότι αυτή η κοπέλα δεν ήθελε και τίποτα σπουδαίο, απλά ήθελε να μην μείνει μόνη. Ένα απόλυτα τραγικό πρόσωπο γιατί το τέλος της ζωής της ήταν ο εφιάλτης της, πέθανε μόνη και πάμπτωχη. Δεν βρέθηκε τελικά ένας γαμπρός για τη Γιαννούλα .
Η ιστορία της Γιαννούλας θυμίζει τα παρατράγουδα των τηλεοπτικών πάνελ που όλοι κρυφοκοιτάξαμε και κρυφογελάσαμε. Γελάσαμε με τη γραφικότητα και νιώσαμε καλύτερα που δεν είμαστε στη θέση τους.
Και εγώ την παράσταση την κάνω για αυτούς.
Μια σύγχρονη Γιαννούλα μπορεί να ζει σε ένα υπόγειο στα Σεπόλια ή στα Πατήσια και να βλέπει όλη μέρα τηλεόραση και να την ξέρει μόνο η κυρία της γωνίας και να μην έχει έναν άνθρωπο να πει μια καληνύχτα ..
Αυτή η ιστορία κρύβει αυτό που με αφορά σε σχέση με τον τόπο μου, την ελληνικότητα και με το πώς και τι σημαίνει σύγχρονος νεοέλληνας , με ενδιαφέρει να δείχνω ένα παρελθόν που μπορεί να εξηγεί ένα παρόν!
Μάνια Ζούση
Ταυτότητα
Σκηνοθεσία: Γιώργος Παπαγεωργίου
Κείμενο: Θεοδώρα Καπράλου
Σκηνογράφος: Ευαγγελία Θεριανού
Ενδυματολόγος: Βασιλική Σύρμα
Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέκος Αναστασίου
Ηχολήπτης: Δημήτρης Δημητριάδης
Επιμέλεια κίνησης: Μαρίζα Τσίγκα
Μουσική: Ματούλα Ζαμάνη
Βοηθός σκηνογράφου: Έλλη Παπαδάκη
Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Καλακίδης
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννης Λατουσάκης
Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου
Εκτέλεση παραγωγής: Νίκος Συμεωνάκης
Παραγωγή: Goo Theater Company
Παίζουν: Έλενα Τοπαλίδου, Μιχάλης Συριόπουλος, Κίμωνας Κουρής, Αθανασία Κουρκάκη
Μουσικοί: Μένιος Γούναρης, Γιάννης Κονταράτος, Ρία Ελληνίδου, Παναγιώτης Τσάκος
Διάρκεια 80′
Πειραιώς 260 (Η)
18/06 έως 21/06/2019 στις 20:00
