«Έχω εμμονή με την Ιστορία, έχω εμμονή με τη μνήμη, έχω εμμονή με τη δικαιοσύνη. Με κινητοποιεί πάντα το πώς οι άνθρωποι μιλάμε για πράγματα που ξέρουμε ή δεν ξέρουμε. Πώς η κοινή γνώμη άγεται και φέρεται», ομολογεί στο artplay.gr ο Άρης Λάσκος με αφορμή τη σκηνοθεσία του στην «Υπόθεση Λάραμι», αληθινή ιστορία της δολοφονίας του Μάθιου Σέπαρντ το 1998, ενός ανοιχτά γκέι φοιτητή στο Πανεπιστήμιο του Γουαϊόμινγκ, λόγω της σεξουαλικής του ταυτότητας, που ανεβαίνει στο θέατρο Σφενδόνη. Ο Άρης παρουσιάζει εδώ όλο το χρονικό της περιπέτειας που έζησε με αυτό το ιδιαίτερα ενδιαφέρον έργο:
«2016, Δεκέμβριος: Η χρονιά που κάπως, δεν κατάλαβα ποτέ πώς, μένω για έναν χρόνο εκτός θεάτρου. Το τηλέφωνο δεν χτύπησε. Λέω θα πάω στο εξωτερικό για σεμινάρια. Η Κόνυ Ζήκου μου προτείνει το Director’s Lab στο Lincoln Centre, στην Νέα Υόρκη. Ξεκινάω την αίτηση. Υπάρχει μια ερώτηση: Ποια έργα θέλετε να ανεβάσετε τα επόμενα τρία χρόνια και γιατί; Παγώνω. Και κινητοποιούμαι ταυτόχρονα. Αρχίζω να διαβάζω και να ψάχνω… Ποιος είμαι, τι θέλω να πω; Έχω εμμονή με την Ιστορία, έχω εμμονή με τη μνήμη, έχω εμμονή με τη δικαιοσύνη. Με κινητοποιεί πάντα το πώς οι άνθρωποι μιλάμε για πράγματα που ξέρουμε ή δεν ξέρουμε. Πώς η κοινή γνώμη άγεται και φέρεται. Ανακαλύπτω το «Laramie Project». Βασισμένο στην αληθινή ιστορία της δολοφονίας του γκέι φοιτητή Μάθιου Σέπαρντ το 1998 και το πώς τα ΜΜΕ χειρίστηκαν αυτήν την υπόθεση.. Παθιάζομαι, συντάσσω την αίτηση. Δεν με παίρνουν. Το έργο όμως είναι πια στην βιβλιοθήκη μου…
2016, Μάρτιος: Το σώμα του Βαγγέλη Γιακουμάκη ανακαλύπτεται λίγα μέτρα μακριά από την Γαλακτοκομική Σχολή των Ιωαννίνων. Μένω ενεός μπροστά στις αποκαλύψεις για τα βασανιστήρια, τις παρεμβάσεις πολιτικών, την κινητοποίηση της κοινωνίας.
2018, Σεπτέμβριος: Ο Ζακ Κωστόπουλος πεθαίνει μετά βίαιο λιντσάρισμά του από πλήθος αγνώστων σε κοσμηματοπωλείο της Ομόνοιας, στην Αθήνα. Οι πρώτες ειδήσεις αναφέρουν «επίδοξος ναρκομανής ληστής αποτράπηκε από κοσμηματοπώλη»… Καμία από αυτές τις λέξεις δεν επιβεβαιώνεται λίγες μέρες μετά.
2018, Νοέμβριος: Το πτώμα της Ελένης Τοπαλούδη ανασύρεται από τη θάλασσα στην Ρόδο. Διαβάζω περίεργες ροζ «αποκαλύψεις» και αναρωτιέμαι τι σχέση έχουν άραγε με τον μαρτυρικό της θάνατο; Γιατί τις μαθαίνουμε;
2019, Μάρτιος: Αποφασίζω να κάνω αίτηση για επιχορήγηση στο Υπουργείο Πολιτισμού για να σκηνοθετήσω το «Laramie Project». Θέλω να συνεχίσω τη δουλειά πάνω στη χορικότητα, την αφηγηματικότητα και την ομαδικότητα. Με ένα προϋπάρχον έργο όμως. Θέλω να μεγαλώσει η ομάδα. Να έχει πολλά πρόσωπα.
2019, Αύγουστος: Είμαι στην Κέρκυρα και μαθαίνω από τον φίλο Γιώργο Μπανταδάκη ότι πήραμε επιχορήγηση. Ξεκινά μια παράλογη διαδικασία ανεύρεσης θεάτρου και επικοινωνίας εκ νέου με όλους τους συντελεστές μεταξύ Αθήνας, Λακωνίας, Ηρακλείου, Κέρκυρας, Ανάφης. Οι εκλογές του Ιουλίου ανέβαλαν τα πάντα και το πρότζεκτ είχε παγώσει. Πίστεψα ότι δεν θα γινόταν ποτέ.
2019, Οκτώβριος: Πρώτες συναντήσεις με την Κόνυ Ζήκου. Μετάφραση, δραματουργία. Πώς θα πούμε, τι θα πούμε… Λίγο μετά μπαίνουν η Ελένη Ζαχοπούλου και η Παρασκευή Λυπημένου στην ομάδα: Αυτή δεν είναι μια παράσταση για την δολοφονία αυτή καθαυτή. Αλλά για το πώς μεταδόθηκε η πληροφορία της, για το πώς στήνεται ο μηχανισμός ενημέρωσης πάνω σε μια είδηση, για το πώς η κάθε κοινωνική ομάδα εκμεταλλεύτηκε ένα αναντίρρητο γεγονός. Πώς έφτασε αυτή η ιστορία, 10 χρόνια μετά, να είναι «μια συναλλαγή με ναρκωτικά που κάπου στράβωσε»… ακόμα κι αν υπήρχαν δικαστικές αποφάσεις.. Ακόμα κι αν υπήρχαν ιατροδικαστικές αναφορές. Ακόμα κι αν οι δράστες ομολόγησαν την αλήθεια. Τελικά, η θέληση της κάθε κοινωνίας να ελέγξει και να διαμορφώσει την ιστορία της, νικάει τα πάντα…
2016, Απρίλιος: Ανεβάζουμε με την Κίττυ Παϊταζόγλου και την Ελεάνα Στραβοδήμου την παράσταση «Εμφύλιος: μια ξένη χώρα» στο θεματικό φεστιβάλ της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού θεάτρου. Μια έρευνα τεσσάρων μηνών μου αποκαλύπτει πέρα από την άγνοια της κοινωνίας για αυτήν την τόσο κοντινή μας ιστορία, το πόσο καθοριστικό ρόλο έπαιξε το ότι η χώρα μας δεν πένθησε ποτέ μετά από αυτό το τόσο βαθύ τραύμα. Απλά το κουκούλωσε για να πάει παρακάτω.
2019, Δεκέμβριος: Σήμερα στην πρόβα η φράση του έργου «Σοκάρεσαι, συμβιβάζεσαι, προχωράς» όπως ειπώθηκε από τον εκδότη της τοπικής εφημερίδας του Λάραμι μου καρφώνεται στο μυαλό.
2020: Ξεκινά η δίκη των δολοφόνων της Ελένης Τοπαλούδη. Η Μάγδα Φύσσα είναι παρούσα και αγκαλιάζει τη μητέρα της Τοπαλούδη. Η φωτογραφία των δύο αυτών γυναικών με τσακίζει.
2020, Γενάρης: Ένα μήνα πριν την πρεμιέρα δεν έχω αγγίξει ακόμα την σκηνή της μαρτυρίας της μητέρας του Μάθιου Σέπαρντ. «Είμαι ακόμα θυμωμένη, δέκα χρόνια μετά» λέει. «Κυρίως γιατί πρέπει να λέω τα ίδια πράγματα τόσα χρόνια μετά»…
493 π.Χ.: λίγο καιρό μετά την καταστροφή της Μιλήτου από τους Πέρσες, ο Φρύνιχος ανέβασε το έργο του Μιλήτου άλωσις, μια ποιητική αναπαράσταση των συμφορών που έπληξαν τους Μιλησίους. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Αθηναίοι ξέσπασαν σε κλάματα, τιμώρησαν το Φρύνιχο με 1000 δραχμές πρόστιμο και απαγόρευσαν τη μελλοντική χρησιμοποίηση του έργου, επειδή ο ποιητής τους θύμισε «οικεία κακά».
Ας μιλάμε με παραβολές λοιπόν. Για ιστορίες ξένες, αλλά οικείες. Που συνέβησαν στο Λάραμι. Ή μήπως εδώ, λίγα μέτρα μακριά από εμάς;”
Άρης Λάσκος
Μετάφραση: Άρης Λάσκος-Ελένη Ζαχοπούλου
Σκηνοθεσία: Άρης Λάσκος
Δραματουργία: Άρης Λάσκος-Κόνυ Ζήκου
Σκηνικά: Τίνα Τζόκα
Κοστούμια: Χαράλαμπος Νικολάου
Φωτισμοί: Σεσίλια Τσελεπίδη
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Επιμέλεια κίνησης: Μυρτώ Γράψα
Βοηθός σκηνοθέτη: Παρασκευή Λυπημένου
Φωτογραφίες: Αναστασία Γιαννάκη
Επικοινωνία: Ελεάννα Γεωργίου
Παίζουν: Ελένη Ζαχοπούλου, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Αλέξανδρος Σιάτρας, Ελεάνα Στραβοδήμου, Θάνος Τσακαλίδης, Ειρήνη Φαναριώτη
Παραστάσεις: Από 21 Φεβρουαρίου έως 5 Απριλίου
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00 και Κυριακή στις 18.00
Διάρκεια: 90 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων: Παρασκευή: 13€ κανονικό, 10€ μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων, άνω των 65, πολυτέκνων και ΑμΕΑ)|Σάββατο και Κυριακή: 15€ (κανονικό), 12€ (μειωμένο)
Η παράσταση επιχορηγείται απ’ το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού.
Τηλεφωνικές κρατήσεις:
6979461320 (Τετάρτη έως Κυριακή 17.00-19.00)
Θέατρο Σφενδόνη
Μακρή 4, Μακρυγιάννη (Μετρό στάση Ακρόπολη)
Τηλ.: 215 515 8968
