Μουσική Οι δημιουργοί γράφουν

Ειρήνη Κωνσταντινίδη: Γράφοντας στίχους για το Wonderfall Quartet

«Με αφορμή τη συμμετοχή του Wonderfall Quartet, ως η Ελληνική εκπροσώπηση, στο φετινό 15ο Τζαζ Φεστιβάλ Τεχνόπολης της Αθήνας στις 3 Ιουνίου, το artplay.gr μου πρότεινε να ετοιμάσω ένα μικρό σχετικό άρθρο. Σκέφτηκα λοιπόν να γράψω για την

στιχουργική μου ιδιότητα  (εκτός απ’ αυτήν της τραγουδίστριας του κουαρτέτου),αφού τυχαίνει πολύ συχνά να με ρωτούν, ποια είναι η διαδικασία που ακολουθώ, για να γράψω στίχους.

Έχω παρατηρήσει, ότι η απάντηση που δίνω, συνήθως φέρνει έκπληξη στο συνομιλητή μου. Απ’ αυτή την αντίδραση λοιπόν συμπεραίνω, ότι προφανώς η πιο συνήθης “διαδρομή” είναι να γράφει κανείς τους στίχους και ύστερα να τους προσαρμόζει στο μουσικό κομμάτι. Ο δικός μου τρόπος ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη πορεία! Χρειάζομαι πάντα έναν “καμβά”, δηλαδή ένα μουσικό θέμα, το οποίο θα “ντύσω” με το λόγο. Το βασικό νόημα των στίχων και οι λέξεις έρχονται στο νου και “κουμπώνουν” ακριβώς επάνω στις ρυθμικές αξίες και στις “ανάσες” των μελωδικών φράσεων. Δηλαδή ακούω πρώτα το κομμάτι και το αφήνω να διαπεράσει τα πρώτα “στρώματα” των αισθήσεών μου, ώστε να αρχίσει να λειτουργεί η φαντασία. Τότε δημιουργούνται οι πρώτες εικόνες. Τί θα ταίριαζε να ειπωθεί επάνω στο συγκεκριμένο μουσικό θέμα; Εκείνη τη στιγμή γεννιέται η αρχική ιδέα, απ’ όπου συνήθως προκύπτει και ο τίτλος του κομματιού.

Ύστερα αρχίζω να γράφω λέξεις, που αναπαριστούν, περιγράφουν ή συμβολίζουν τις εικόνες, που έχω φανταστεί. Σιγά – σιγά χτίζω τον κορμό, το πώς δηλαδή θα αναπτυχθεί αυτή η ιδέα και ποιο θα είναι το κέντρο βάρους του νοήματος των στίχων.

Ειδικότερα, στο δεύτερο άλμπουμ του κουαρτέτου, το επονομαζόμενο Horizon (ορίζοντας/horizon είναι ο τίτλος του δεύτερου κομματιού του δίσκου, το οποίο είναι αφιερωμένο στον Θεόδωρο Αγγελόπουλο, αφού η έμπνευση για τους στίχους ήρθε με την είδηση του χαμού του σημαντικού αυτού σκηνοθέτη), οι στίχοι των κομματιών έχουν έναν υπαρξιακό προσανατολισμό.

Ο ακροατής εισάγεται στο ηχητικό περιβάλλον με την “Αυγή”, οι στίχοι της οποίας εκφράζουν μία αισιοδοξία για κάθε νέο ξημέρωμα – ξεκίνημα. Ακολουθεί ο “Ορίζοντας”, με τον οποίο υμνώ την απεραντοσύνη, το μεγαλείο της ελευθερίας του νου, που ταξιδεύει ατέρμονα και δεν γνωρίζει σύνορα και περιορισμούς. Σταδιακά το νόημα των στίχων αρχίζει και βαθαίνει, μπορείς να πεις ότι σκουραίνει, αφού όσο πιο βαθειά βουτάς, τόσο λιγότερο φως αντικρίζεις… πράγμα καθόλου κακό, όταν καταδύεσαι στα εσώτερα του εαυτού σου! Έρχονται λοιπόν η “Κλεψύδρα” και η “Ακροβασία”, όπου η έννοια του χρόνου αποκτά άλλη διάσταση και καταδεικνύεται η ματαιοδοξία του ανθρώπου και η ματαιότητα της ύπαρξής του, όταν το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η κατάκτηση της οποιασδήποτε εξουσίας. Αργότερα προκύπτουν ο “Δισταγμός” και ο “Ψίθυρος”, όπου ο κάθε φόβος αναστρέφεται και δίνει τη θέση του σε μία αληθινή θέληση για ζωή, σε μια κραυγή δύναμης, διεκδίκησης και αντίστασης σε κάθε τί μικροπρεπές, ευτελές και ανούσιο. Στο τέλος φτάνουν οι “Κυματισμοί”, που είναι το δέκατο και τελευταίο κομμάτι του δίσκου. Εκεί αναφέρομαι στο θάνατο ως ένα κλείσιμο, ένα φινάλε… όχι όμως με την θλιμμένη του χροιά αλλά με την αίσθηση ότι κανένας άνθρωπος δεν “φεύγει”, εφόσον οι “κυματισμοί” του έχουν “ταλαντεύσει” εκείνους που ήταν κοντά του.

Ειρήνη Κωνσταντινίδη – vocalist & στιχουργός του The Wonderfall Quartet

Tο Wonderfall Quartet – Ειρήνη Κωνσταντινίδη (φωνή, στίχοι), Γιάννης Παπαδόπουλος (πιάνο), Κωνσταντίνος Μάνος (κοντραμπάσο), Θάνος Χατζηαναγνώστου (drums, συνθέσεις) – είναι η φετινή Ελληνική συμμετοχή στο 15ο Τζαζ Φεστιβάλ Τεχνόπολης της Αθήνας και θα εμφανιστεί στη σκηνή της Τεχνόπολης στις 3 Ιουνίου, πρώτη ημέρα του φεστιβάλ, στις 21:00. Θα ακουστούν κομμάτια απ’ τους δύο δίσκους του γκρουπ αλλά κυρίως απ’ το δεύτερο cd με τίτλο HORIZON, το οποίο βραβεύτηκε ως το καλύτερο Ελληνικό τζαζ άλμπουμ της χρονιάς 2014.

Φωτογραφία: Λάμπρος Ρουμελιωτάκης