Metamanias

Όταν η πληροφορία μετατρέπεται σε φρίκη

Ένα κοφτερό κείμενο της Ανχέλικα Λίντελ, που φέρει τη σφραγίδα της σουρεαλιστικής παράδοσης των Νταλί και Μπουνιουέλ, μετατρέπεται  σε μια παράσταση που κραυγάζει πως η Ευρώπη πέθανε και δεν το ξέρει.

Ο σκηνοθέτης Θέμελης Γλυνάτσης, ακροβατώντας πάνω στην λεπίδα γραφής της Λίντελ και βασιζόμενος στους σπουδαίους ηθοποιούς του, Σοφία Μαραθάκη, Νέστορα Κοψιδά και Αλεξάνδρα Ντεληθέου, στήνει στη σκηνή της Πειραιώς μια γκροτέσκα αφήγηση από ένα λευκοντυμένο ζευγάρι Ευρωπαίων αστών που μάλλον φαντασιώνεται ότι λιάζεται στις απέραντες αμμουδιές των ισπανικών ακτών, αλλά στην πραγματικότητα μοιάζει να επιπλέει πνιγμένο στα ίδια αυτά νερά που ξεβράζουν τα κουφάρια των φτωχών μεταναστών. Ο θεατής έχει την αίσθηση παρακολουθώντας την παράσταση “Και τα ψάρια βγήκαν να πολεμήσουν ενάντια στους ανθρώπους”, πως καταδύεται σε αυτήν την θάλασσα των πνιγμένων, ακούγοντας ακόμα και τον υποθαλάσσιο ήχο των παραμορφωμένων πτωμάτων (μουσική Silent Move ) που αλλοιωμένα από την παραμονή τους στο νερό, πλησιάζουν σε ομοιότητα με το λευκοντυμένο ζευγάρι της αφήγησης.

«Αρχίζω με τον Μόμπυ Ντικ» δηλώνει η κυρία Πουτάνα στην έναρξη της αφήγησης για να συμπληρώσει «Από την κοιλιά της φάλαινας βγαίνουν 100 νέγροι με κεφάλι ψαριού» και λίγο πιο κάτω να πει «Την ώρα που κάναμε ηλιοθεραπεία γεννήθηκε ένα μωρό μπροστά στα πόδια μας », εξηγώντας στην συνέχεια ότι προερχόταν από μια νεκρή μετανάστρια που ξέβρασε στην ίδια αυτή ακτή η θάλασσα.

Η Λίντελ αλλά και ο Γλυνάτσης μιλάνε ο καθένας με τον τρόπο του χωρίς ενδοιασμούς για την λευκή και αμόλυντη ευρωπαική φυλή που εθελοτυφλεί και ακκίζεται μπροστά στην «τεράστια μαύρη σκουληκαντέρα » των μεταναστών που καταπίνει η Μεσόγειος.
Ο σκηνοθέτης υποστήριξε το κείμενο βασισμένος στην αναίδεια του γκροτέσκο, με καρικατούρες και ακραίες εκφράσεις, υπονομεύοντας θαυμάσια τους χαρακτήρες που έντυσε με εξαιρετικό γούστο στα κοστούμια της η Μαργαρίτα Δοσούλα και φώτισε με ατμοσφαιρικό τρόπο η Μελίνα Μάσχα. Ιδιαίτερη αναφορά και στη προσεγμένη ηχοληψία του Γιώργου Κατσιάνου αλλά και στα αφαιρετικά σκηνικά του Αδριανού Ζαχαριά. Όλα καταλήγουν στην ανάδειξη του ιδιαίτερου κειμένου με το οποίο η Ισπανίδα συγγραφέας, σκηνοθέτις και performer ασκεί κοινωνική κριτική και καταγγέλλει μέσα από την γελοιογράφηση. Και δεν διστάζει να σαρκάσει λέγοντας: « Αν κατάφερνα να κάνω το κοινό να ξεράσει, όπως ο Θεός ξερνάει τους φτωχούς, όπως οι φτωχοί ξερνάνε λάσπη». Και βγάζει τη γλώσσα στον καθολικισμό της πατρίδας της και την υποκριτική της ευρωπαικής πολιτικής για τους μετανάστες, βάζοντας την κυρία του ζεύγους να λέει: «Δεν υπάρχει χαβιάρι για όλους, δεν υπάρχει σαμπάνια για όλους…», θυμίζοντας την Μαρία Αντουανέτα που απορημένη ρωτούσε γιατί φωνάζει το πλήθος ταράσσοντας την ηρεμία του παλατιού. Και όταν της απάντησαν φωνάζει γιατί δεν έχει ψωμί, εκείνη βαθιά νυχτωμένη για την σκληρή μοίρα και πραγματικότητα απάντησε: «ε, καλά τότε, δώστε τους παντεσπάνι!»

Η Λίντελ θα μιλήσει με ακραία και με σκληρή γλώσσα θα αναρωτηθεί:
«Πώς να ξεπεράσω την πληροφορία; Πώς να μετατρέψω την πληροφορία σε φρίκη; Πώς να συνεχίσω; Πώς να ξεφύγω από την ευσπλαχνική κοινοτοπία και τη σαχλή καταγγελία; Η μόνη ιδέα που έχω είναι να παραχωρήσω στην πραγματικότητα το δικαίωμα στο μυστήριο. Η μόνη ιδέα που έχω είναι να φανταστώ ένα θαύμα». Και ο Γλυνάτσης με τη σειρά του μεταμορφώνει το μυστήριο σε θαύμα.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Τίτλος: Και τα ψάρια βγήκαν να πολεμήσουν ενάντια στους ανθρώπους
Συγγραφέας: Ανχέλικα Λίντελ
Σκηνοθεσία: Θέμελης Γλυνάτσης
Μετάφραση: Κων/νος Παλαιολόγος, Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου
Μουσική: Silent Move
Ηχοληψία: Γιώργος Κατσιάνος
Σκηνικά: Αδριανός Ζαχαριάς
Κοστούμια: Μαργαρίτα Δοσούλα
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Διανομή:
Σοφία Μαραθάκη
Νέστορας Κοψιδάς
Αλεξάνδρα Ντεληθέου
Εταιρεία Θεάτρου DOT & Ομάδα ΑΤΟΝΑΛ
13 & 14 Ιουνίου, 21:00 Πειραιώς 260

 

Μάνια Ζούση