Κινηματογράφος

Σημείωμα του Vinko Bresan για το «Θεϊκό Κόλπο»

Το γεγονός ότι οι Κροάτες είναι ως επί το πλείστον καθολικοί και το ότι η καθολική εκκλησία είναι ένας κυρίαρχος θεσμός, δεν μου άφησε κανένα περιθώριο ως σκηνοθέτη παρά να κάνω μια ταινία για το θέμα αυτό.

Η πρωτοβουλία του πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ’ να επιτρέψει μόνο την κατά περίσταση χρήση των προφυλακτικών μου έβαλε την ιδέα, σε εμένα τον άμεμπτο, ότι η τοπική ιστορία που ήθελα να διηγηθώ έγινε ξαφνικά παγκόσμια. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι θα μπορούσε να υπάρχει καλύτερο σκηνικό για μια τέτοια υπόθεση από τα Βαλκάνια που βρέχονται από τη Μεσόγειο, τα οποία γνωρίζω πολύ καλά γιατί κι εγώ μεγάλωσα εκεί, σε μια μικρή πόλη της Αδριατικής Ακτής. Αυτή η περιοχή διαθέτει μια καταπληκτική, συναισθηματική και οπτική τρέλα που είναι πειστική και ρεαλιστική και από την άλλη ιδιαίτερα σουρεαλιστική, ενώ η καθολική εκκλησία και τα δόγματα της κουβαλάνε αντιφάσεις ειλικρίνειας και μεθόδευσης, σεξουαλικότητας, αγάπης για τον συνάνθρωπο, θρησκείας και υποκρισίας… Είμαι πεπεισμένος ότι ο θεατής θα αναγνωρίσει όλα αυτά τα στοιχεία σε μία ταινία και θα τα αποδεχτεί ως αληθινά μόνο μέσω του είδους της κωμωδίας, της λαϊκής κωμωδίας, με τα καλαμπούρια και τη χυδαιότητα του είδους που συναντάμε στην commedia dell’ arte. (Και ο Μπουνιουέλ δεν χρησιμοποίησε τον χιουμοριστικό λόγο για τη σουρεαλιστική του αφήγηση;)

Ωστόσο, η πραγματικότητα που ζούμε δεν μου επιτρέπει να παραμείνω αποκλειστικά στην κωμωδία και για αυτό στο δεύτερο μέρος της ταινίας έπρεπε να προσθέσω στοιχεία δράματος στην κωμική δομή, στην αρχή ανεπαίσθητα και μετά με περισσότερο προφανή τρόπο. Αυτά τα μικρά δραματικά στοιχεία αποτελούν την ένδειξη ότι το τέλος της ταινίας θα έχει το σημάδι της σοβαρότητας και της τραγωδίας. Απλώς γιατί η ζωή δεν ανήκει αυστηρά σε ένα συγκεκριμένο είδος, αλλά εμπεριέχει την κωμωδία και την τραγωδία.

Vinko Bresan