«Έχει τόσο μεγάλη αξία κάθε τι χειροποίητο, που περικλείει το μόχθο και το μεράκι ενός ξυλουργού, την επίπονη εργασία ενός σιδερά», αφηγείται στην Μαρία Μαυρίδου και το artplay.gr η τριαντάχρονη επιμελήτρια, εικαστικός και συντηρήτρια έργων τέχνης Μαρία Κουμιανού, δηλώνοντας αποφασισμένη να σπείρει τους σπόρους της αγάπης της για την τέχνη, στο ήσυχο ψαροχώρι Νέα Κούταλη της Λήμνου και εξηγώντας πώς μια παλιά, ιστορική βιοτεχνία φυσικών σπόγγων, μεταμορφώθηκε στον πολυχώρο Bymeli που ανοίγει για πρώτη φορά στο κοινό, εγκαινιάζοντας την Πέμπτη, 16 Ιουνίου την ομαδική έκθεση “ΣΠΟΡΑ”, με συμμετοχές έργων αναγνωρισμένων καλλιτεχνών που συνδέονται με το νησί.
Τη συνάντησα λίγο μετά τις 9. Καθισμένη στο μπαλκόνι του σπιτιού της, με θέα την πλατεία του χωριού Παλιό Πεδινό στη Λήμνο. Μόλις έβαλε για ύπνο τη δίχρονη κόρη της και απολαμβάνει τη γαλήνη του δειλινού, μ’ ένα ποτήρι κρασί.
« Εδώ δεν ανοίγουμε μπουκάλι. Πίνουμε το κρασί που φτιάχνουμε» μου λέει χαμογελαστά σαν από πάντα να ζούσε εκεί. Σαν να μη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ίσως γιατί η καταγωγή τελικά να είναι τόσο βαθιά χαραγμένη στο DNA μας, που το σύμπαν συνωμοτεί για να ξυπνήσει τις καταβολές μας και να μας συνδέσει μ’ αυτές.
Η Μαρία Κουμιανού είναι επιμελήτρια εκθέσεων, εικαστικός και συντηρήτρια έργων τέχνης. Η συνάντησή μας συμπίπτει με τα γενέθλια των 30 της χρόνων. Μια νέα γυναίκα με τη φλόγα της δημιουργίας μέσα της και τη φρεσκάδα έφηβης στο πρόσωπο, τη ματιά και τις κινήσεις. Δηλώνει αποφασισμένη να σπείρει τους σπόρους της αγάπης της για την τέχνη, στο ήσυχο ψαροχώρι Νέα Κούταλη, κάνοντας το νησί της Λήμνου πόλο έλξης ενδιαφέροντος και έμπνευσης, για κάθε μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης της σύγχρονης τέχνης.
« Βλέποντας τις σπουδές και το μεταπτυχιακό σου στο Εδιμβούργο, απορώ πως γύρισες στην Ελλάδα με μια εξειδίκευση που δε θα σου εξασφάλιζε ίσως εύκολα επαγγελματική αποκατάσταση, γνωρίζοντας τα ελληνικά δεδομένα και την τάση φυγής των νέων στο εξωτερικό. »
«Είχα την τύχη κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, στο ΤΕΙ Αθηνών και τη Συντήρηση Έργων Τέχνης, να είμαι στην ομάδα ενός εμπνευσμένου ανθρώπου, του καθηγητή κυρίου Μπαμπασάκη. Τότε, ήρθα σε επαφή για πρώτη φορά στη ζωή μου με τη θεωρία των «καταστασιακών» και αντιλήφθηκα τι σημαίνει σύγχρονη τέχνη. Αυτό το απεριόριστο εύρος δυνατοτήτων έκφρασης, το μείγμα εγκαταστάσεων και performances με γοήτευσε και το μεταπτυχιακό στο Edinburg College of Art (ECA) πάνω στη Θεωρία Σύγχρονης Τέχνης, Επιμέλεια και Κριτική, ήταν μια συνειδητή επιλογή προκειμένου να αποκτήσω την αναγκαία γνώση, γι αυτό που μόλις μου είχε μαγνητίσει το ενδιαφέρον. Στάθηκα επίσης τυχερή και στην αναζήτηση εργασίας. Παραδόξως ξεκίνησα να εργάζομαι αμέσως μόλις επέστρεψα στην Ελλάδα, ως υπεύθυνη επικοινωνίας στο Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Beton7. Μια εξαιρετική εμπειρία, αφού είχα την ευκαιρία να χρησιμοποιήσω τις γνώσεις μου, αλλά στην πορεία άρχισα να νιώθω, πως δεν κάλυπτε πλήρως τις προσωπικές μου, εσωτερικές ανησυχίες .»
« Είχες αναλάβει κατά κάποιον τρόπο το τεχνοκρατικό, πρακτικό κομμάτι της τέχνης»
« Ακριβώς. Είχα στο τέλος της μέρας την αίσθηση ότι μου λείπει ο χώρος και ο χρόνος για δημιουργία και προσωπική έκφραση. Η μόνη όαση εκείνη την περίοδο ήταν το SNEHTA Residency (2012) του οποίου υπήρξα ιδρυτικό μέλος και πραγματικά απόλαυσα τη συνεργασία με την ομάδα του. Στη συνέχεια ίδρυσα τη μη κερδοσκοπική εικαστική πλατφόρμα The Grey Cube έχοντας και την επιμέλεια της ομώνυμης έκθεσης στην Art Athina 2013 και ChaniArt 2013.»
« Να υποθέσω, πως το ότι κατάγεσαι από τη Λήμνο έπαιξε εκείνη την εποχή, καθοριστικό ρόλο στην απόφαση να εγκατασταθείς πλέον στο νησί;»
« Πάλι η τύχη τα έκανε όλα. Το 2013, είχα την πρόταση να εργαστώ ως Συντηρήτρια Έργων Τέχνης στο ναό του Αγ.Γεωργίου στο Ρεπανίδι Λήμνου. Η πρόταση αυτή μου φάνηκε δελεαστική, από την άποψη ότι θα δούλευα για τρεις μήνες στο νησί των παιδικών καλοκαιρινών μου διακοπών, «γεμίζοντας μπαταρίες» και έχοντας τον απαραίτητο χρόνο να σκεφτώ με ηρεμία τα επόμενά μου βήματα, να επαναπροσδιορίσω την καλλιτεχνική μου ταυτότητα και να ιεραρχήσω τα θέλω μου. Παραιτήθηκα από τη δουλειά μου στην Αθήνα, ετοίμασα βαλίτσες και μια μέρα πριν φύγω διαπίστωσα πως δεν διάβασα τα ψιλά γράμματα της σύμβασής μου και θα πρέπει να μείνω στη Λήμνο για έναν ολόκληρο χρόνο τουλάχιστον! Πάγωσα και πανικοβλήθηκα, το ομολογώ. Εγώ η αστή, η καλλιτέχνης, το γνήσιο παιδί της μεγαλούπολης, στη Λήμνο; »
« Ήρθες όμως για να μείνεις και να δημιουργήσεις, όπως δείχνουν τα πράγματα»
« Όταν κάνουμε σχέδια το σύμπαν γελάει. Αυτό πλέον μπορώ να το πω με βεβαιότητα. Πέντε μήνες από τη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στον μαγευτικό αυτό τόπο, είχα ερωτευτεί, αρραβωνιαστεί, παντρευτεί και περίμενα την κόρη μου. Μέσα στο χρόνο ήμουν ήδη μητέρα. Ρόλοι και καταστάσεις που μέσα στο κυνήγι της καθημερινότητας, των καλλιτεχνικών δρώμενων και της πολύβουης μεγαλούπολης που λέγεται Αθήνα, είναι ασυμβίβαστοι έως και εξωπραγματικοί σήμερα για μια 25χρονη επίδοξη καλλιτέχνη. Τελικά όμως η ζωή μας κατευθύνει κι εγώ αφήνομαι στα χέρια της.»
« Αυτό όμως αντιλαμβάνομαι πως λειτούργησε καταλυτικά στην ψυχοσύνθεση και το νέο σου προσανατολισμό.»
« Απόλυτα. Είχα για πρώτη φορά τη δυνατότητα να αναλογιστώ με ηρεμία την πορεία μου, να κοιτάξω βαθιά μέσα μου, να παρατηρήσω τις λεπτομέρειες της κάθε στιγμής , να προβληματιστώ και να εκτιμήσω την αξία του δώρου της ζωής, της φύσης, της ανθρώπινης προσέγγισης σε οτιδήποτε. Έχω επιτέλους το χρόνο να σκέφτομαι κι αυτό είναι ανεκτίμητο! Το Παλιό Πεδινό είναι ένα χωριό 10-15 κατοίκων και ένα από τα λίγα που διαθέτουν πράσινο στο νησί! Τα τελευταία χρόνια δε, ένας Έλληνας μηχανικός που είχε έρθει αρχικά για διακοπές εδώ από τον Καναδά, ανακαινίζει τα παλιά σπίτια και δίνει νέα πνοή στον οικισμό. »
« Όμως το εργαστήριό σου και πλέον πολιτιστικό κέντρο Bymeli Hub, βρίσκεται στη Νέα Κούταλη, το μικρό παραθαλάσσιο ψαροχώρι , που ίδρυσαν πρόσφυγες της Προποντίδας το ΄26 και προσωπικά έχει χαραχτεί στη μνήμη μου με τα πιο ωραία χρώματα το ηλιοβασίλεμα.»
«Η τύχη με ακολουθεί και σ΄ αυτό το κομμάτι. Όταν μου παραχώρησαν οι γονείς του συζύγου μου αυτήν την αποθήκη των 63τμ, ένιωσα πως ανέβηκα στο Έβερεστ και κοιτούσα τον κόσμο από ψηλά, καθώς άρχισαν να ξεδιπλώνονται όλα μου τα όνειρα. Όλες οι αναζητήσεις μου θα έβρισκαν διέξοδο εκεί, επιδιώκοντας να μυήσω τους ανθρώπους στην κατανόηση και τη μαγεία της σύγχρονης τέχνης. Δημιούργησα ένα εργαστήριο μεταποίησης και συντήρησης παλιών χειροποίητων αντικειμένων και επίπλων, στο κτήριο μίας παλιάς, ιστορικής για την περιοχή, βιοτεχνίας φυσικών σπόγγων, το οποίο διατηρώ και ως showroom. Είναι ένας χώρος που μου μεταφέρει την αύρα αυτού του ιστορικού παρελθόντος του χωριού, νιώθω το αποτύπωμα του περάσματος τους. Στο μεταπτυχιακό μου πάνω στην contemporary art έμαθα πως αν και η βασική της θεωρία σηματοδοτείται από τον προσανατολισμό της στο μέλλον, πρέπει να κοιτάμε και προς τα πίσω, γιατί οι ρίζες καθορίζουν το μέλλον»
« Τα αντικείμενα αυτά τα κρατάς για την προσωπική σου συλλογή ή είναι και αναθέσεις συντήρησης από κατοίκους του νησιού;»
« Και τα δύο. Είναι συγκινητικό όταν κάποιος παραδείγματος χάριν σου αναθέτει να συντηρήσεις μια γραφομηχανή Continental, αλλά και μαχαίρι στην καρδιά όταν ηλικιωμένες γυναίκες σου λένε « Κορίτσι μου είχαμε πολλά τέτοια πράγματα, αλλά ήταν παλιά κι αχρείαστα και τα πετάξαμε». Κι όμως έχει τόσο μεγάλη αξία κάθε τι χειροποίητο, που περικλείει το μόχθο και το μεράκι ενός ξυλουργού, την επίπονη εργασία ενός σιδερά.»
«Ο πολυχώρος Bymeli λοιπόν, ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του στο κοινό, εγκαινιάζοντας την Πέμπτη, 16 Ιουνίου μια ομαδική έκθεση εν ονόματι “ΣΠΟΡΑ”, στην οποία θα συμμετέχουν αναγνωρισμένοι καλλιτέχνες που συνδέονται με το νησί. Πως προέκυψε ο τίτλος;»
« Η λέξη – ΣΠΟΡΑ – ταυτίζεται απόλυτα με το όραμά μου που είναι να γίνει το Bymeli Hub μια διεθνής κυψέλη πολιτισμού. Φιλοδοξώ να λειτουργεί όλο το χρόνο, ως χώρος τέχνης και καλλιτεχνικής δημιουργίας , σε συνεργασία με τοπικούς και διεθνείς παράγοντες των τεχνών. Ένα σημείο συνάντησης ανθρώπων που θα εξοικειωθούν και θα γνωρίσουν ποικίλες μορφές έκφρασης, μέσα από σεμινάρια, ομιλίες, workshops, όπου δημιουργοί και κοινό θα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Αυτό θα ξεκινήσει από τους μικρούς σπόρους, που με αγάπη έχω στόχο να φυτέψω σ’ αυτόν τον τόπο, αναδεικνύοντας μέσα από αυτό και τον πολιτισμό του. Είμαι υπέρμαχος της φιλοσοφίας : « Η Τέχνη για τον Άνθρωπο.»
Μαρία Μαυρίδου
Εγκαίνια έκθεσης: Πέμπτη, 16 Ιουνίου 2016 | 20:00
Συμμετέχοντες αλφαβητικά: Κατερίνα Βερούτσου, Μαίρη Κανταρτζοπούλου – Ζαρίφη, Ανδρέας Κοντέλλης, Γιώργος Κοντέλλης, Γιώτα Κότικα, Κοσμάς Κουμιανός, Μαρία Κουμιανού, Στρατής Λιαδέλλης, Λουντμίλα Παπαγιαννίδη, Παντελής Πραβλής, Μάνος Σπαρής, Θωμάς Σφούνης.
Διάρκεια έκθεσης: 18/6 – 28/8
Ώρες λειτουργίας Σαββατοκύριακο: 10:30 – 14:00, 18:30 – 21:00
Στοιχεία επικοινωνίας για περισσότερες πληροφορίες:
Bymeli Hub, Νεα Κούταλη, Λήμνος
Μαρία Κουμιανού τηλ 6945559124
email: [email protected]
Φωτογραφίες: Μαρία Κουμιανού
