Εικαστικά

Αλεξάνδρα Αθανασιάδη: Με άλογα και θώρακες αντιπαλεύω την φθορά

Ένα κομμάτι σπασμένο και αλλοιωμένο ξύλο, σπάραγμα από ένα αρχαίο άγαλμα, ένα φθαρμένο χαρτί, ένας ολόκληρος κόσμος από φθαρμένη ύλη είναι αυτός στον οποίο βυθίζεται η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη για να δημιουργήσει το εικαστικό της σύμπαν, πάνω στο αποσπασματικό και στο θραύσμα.

Στην έκθεση έργων της που εγκαινιάζεται το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου στην γκαλερί CITRONNE στον Πόρο, παράλληλα με τα τρισδιάστατα γλυπτά, παρουσιάζονται και νέα έργα, δυσδιάστατα, πάνω σε χαρτί. Πρόκειται για αποτυπώματα, “ίχνη” από προγενέστερα γλυπτά της τα οποία  επιδιώκουν μία συνεχή εικαστική συνομιλία ανάμεσα στα υλικά της Τέχνης.
Η έκθεση ολοκληρώνει τον κύκλο της θεματικής που επικεντρώθηκε στα «Όρια» και ξεκίνησε με την post mortem εναρκτήρια ατομική έκθεση του Γιώργου Λάππα, συνεχίστηκε με τον Γιάννη Αδαμάκο να κινείται πάνω σε μια νοητή ιδεατή μεθόριο και κλείνει με την Αλεξάνδρα Αθανασιάδη  που επιχειρεί να μετατοπίσει τα Όρια.

Όπως σημειώνει η Τατιάνα Σπινάρη – Πολλάλη – Δρ της Ιστορίας της Τέχνης και ιδιοκτήτρια της Citronne που επιμελείται την έκθεση, «η Αθανασιάδη αντιπαλεύει με τα έργα της την φθορά και την καταλυτική λειτουργία του χρόνου. Συνθέτει τα θραύσματα, συνενώνει τα αποτυπώματα, υποβάλλει κλιμακωτά, κάποτε και ανεπαίσθητα, τα απορρέοντα συναισθήματα- γι’ αυτό, εξάλλου, εντάσσει το τυχαίο, ακόμη και το “ατύχημα” στην καλλιτεχνική της προσέγγιση και εξιστόρηση. Την καθοδηγεί ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η ανθρώπινη μνήμη. αποσπασματικά και επιλεκτικά. Με αυτή την επιδίωξη, τα υλικά δημιουργούν στρώσεις και επιστρώσεις, όπως οι φάσεις και οι αναμνήσεις του ανθρώπινου βίου. Η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη σπρώχνει τα όρια του χρόνου όσο το δυνατόν μακρύτερα, εντάσσοντας στο λειτουργικό καλλιτεχνικό της παρόν τα ισχυρά ανεξίτηλα ίχνη των βιωμάτων της.

 

Άλογα και θώρακες

Άλογα και θώρακες, δύο ενότητες, αποτελούν την βασική θεματική της έκθεσης. Η συνύπαρξη αυτή παραπέμπει, σχεδόν υποχρεωτικά, σε ένα διαχρονικό ηρωικό στοιχείο. Από τα βάθη της Αρχαιότητας, από την Μυθολογία και την Ιστορία, από το έπος ως το δημοτικό τραγούδι ανιχνεύεται ο ρόλος και η συμβολική του αλόγου: ο φτερωτός Πήγασος, ο Δούρειος Ίππος, τα ομηρικά-καβαφικά θεόσταλτα άλογα του Αχιλλέως, το άλογο του Διγενή Ακρίτα. Αλλά και οι παραστάσεις του Παρθενώνα και το τραγικό άλογο της Guernica. Συμπολεμιστής, συνοδοιπόρος, αρωγός και στήριγμα του ανθρώπου, το άλογο εκφράζει την αρμονία σώματος και φρονήματος. Ο ρόλος του υπενθυμίζει, επίσης, τα ανθρώπινα όρια: επιταχύνει τις κινήσεις, επεκτείνει τις δυνάμεις, ενισχύει την ενέργεια, ώστε ο άνθρωπος να υπερβαίνει το απόγειο των φυσικών δυνατοτήτων του –να μετριάζει το φθαρτό της ύπαρξής του. Στα έργα της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη αποτυπώνεται όλη η διαδρομή, κοινή ή παράλληλη, η συνύπαρξη ανθρώπου και αλόγου. Μέσα σε αυτή την ιστορική συνέχεια βρίσκει θέση και το ξύλινο αλογάκι, το παιχνίδι των παιδικών μας χρόνων, αγαπημένος σύντροφος στην φυγή και την φαντασία, είσοδος στον κόσμο των ηρώων, των παραμυθιών και των θαυμάτων.

Οι θώρακες είναι το δεύτερο στοιχείο το οποίο ανασύρει από την Ιστορία η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη. Μέρος καθοριστικό του αμυντικού οπλισμού της Αρχαιότητας και του Μεσαίωνα, ο θώρακας καλύπτει και προστατεύει τα ζωτικά όργανα του σώματος, με επίκεντρο φυσικά την καρδιά. Στις απεικονίσεις αυτές, σε χαρτί ή σε μέταλλο, επισημαίνεται εμφαντικά το αδυσώπητο πέρασμα του χρόνου, η φθορά, η αναπόφευκτη κατάληξη. Η μοίρα αυτή, το τέλος δεν περιορίζεται στο υλικό της κατασκευής. Αφορά, κυρίως, την λειτουργία και τον ρόλο του θώρακα, καθώς κάποια στιγμή, την κρίσιμη, νομοτελειακά αποτυγχάνει να εξασφαλίσει την άμυνα, να αποτρέψει το μοιραίο. Το ανθρώπινο σώμα είναι τρωτό και ευάλωτο. καμιά “θωράκιση”, καμιά ενίσχυση εξωτερική δεν το προστατεύει εσαεί. Η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη κυριαρχείται από αυτή την μελαγχολική διαπίστωση η οποία, άλλωστε, διακρίνεται καθαρά στην σταδιακή εξέλιξη-μεταμόρφωση του θώρακα: η συνήθης μουσειακή παράσταση, ο κλειστός και αδιαπέραστος θώρακας, “ανοίγει”, αφήνοντας έκθετη και απροστάτευτη την θνητή ανθρώπινη ζωή.

Αυτή είναι και η βασική ιδέα στο σύνολο των έργων που εκτίθενται. Το εξωτερικό περίβλημα, το κέλυφος, σχέδιο ή γλυπτό, καλύπτει και περικλείει μια οντότητα φθαρτή και ευάλωτη, προσωπική, φορτισμένη. Σε αυτή την κρυμμένη διάσταση, στο εσωτερικό στοιχείο που, ως παρουσία, ξεπερνά τα όρια του γλυπτού, επικεντρώνεται η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη.

Διάρκεια έκθεσης: 9 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου