Συναντήσεις Χορός

Asrai: “Ο χορός είναι η ουσία της ζωής μου”

Η μικρόσωμη ηρωίδα ινδικού παραμυθιού που εκτυλίσσεται σε έναν ανθισμένο παραδεισένιο κήπο, με σκούρα επιδερμίδα και  εβένινα μαλλιά, με κοιτάζει με τα μαύρα εκφραστικά  της μάτια και μου δίνει το χέρι με μια αέρινη κίνηση.

Η «Asrai»- Ανθή Καμαριώτη- χορεύτρια, δασκάλα χορού και χορογράφος Kathak, Bollywood, Oriental, ντυμένη με πολύχρωμα κεντημένα υφάσματα, με ανεβάζει στο μαγικό χαλί του χορού και με  ταξιδεύει με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη, σε χώρες και πολιτισμούς  του κόσμου.

«Πως μια Ελληνίδα γεννημένη στη Θεσσαλονίκη αποφασίζει να ασχοληθεί επαγγελματικά με χορούς όπως το Kathak, που είναι κλασσικός ινδικός  παραδοσιακός χορός, πέρα από το Φλαμένκο και το Οριεντάλ;»

« Γεννήθηκα το 1976 στη Θεσσαλονίκη. Ο χορός, η ανατολίτικη φιλοσοφία και προσέγγιση της ζωής αποτελεί, θα έλεγα,  στοιχείο του οικογενειακού DNA.

Ο θείος μου ήταν χορευτής μπαλέτου και η μητέρα μου ταξιδεύοντας στην Ινδία και χώρες τις Ανατολής  λόγω  της ενασχόλησής της με τις εναλλακτικές θεραπείες, μου μετέφερε τις γνώσεις της. Μέσα από τις διηγήσεις  και  τις εμπειρίες της, άρχισα να έρχομαι σε επαφή μ’ αυτόν τον κόσμο.  Έφερνε κάθε φορά μαζί της νέες εξωτικές γεύσεις, εικόνες, αντικείμενα, μουσικές.  Από τη μέρα που γεννήθηκα ζούσα ένα συναρπαστικό παραμύθι γεμάτο χρώματα, μυρωδιές, αρώματα, ιστορίες, νότες και χορό, αφού μεγάλωνα ανάμεσα σε μουσικούς και χορευτές.

Ξεκίνησα λοιπόν από μικρή μπαλέτο, παραδοσιακούς χορούς, ενόργανη και ρυθμική γυμναστική, αλλά και γιόγκα. Ο χορός έγινε κύριο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας για μένα. Στην πορεία έγινε ο οδηγός στις αποφάσεις και τις επιλογές μου και η ουσία της ζωής μου».

mov

foto Armén Nazaryán

«Μια από αυτές τις αποφάσεις  ήταν και οι σπουδές χορού στην Ισπανία;»

«Ναι. Το 2001 μετακόμισα στην Ισπανία, όπου και έμεινα για 11 χρόνια. Ήθελα να εξελίξω στο μέγιστο βαθμό αυτά τα ήδη χορού που αγαπούσα, δίπλα σε κορυφαίους δασκάλους. Δεν συμβιβαζόμουν με τίποτα λιγότερο. Για να πιείς νερό, πρέπει να πας στην πηγή.

Στη Γρανάδα  παρακολουθούσα με εντατικούς ρυθμούς μαθήματα και σεμινάρια Kathak, Bharatanatyam, Odissi, Bollywood, Oriental, Flamenco & Gypsy, από καταξιωμένους δασκάλους. Παράλληλα άρχισα από το 2004 να διδάσκω  Oriental  και από το 2009 Bollywood. Ένιωσα αυτή τη χώρα σαν δεύτερη πατρίδα μου.

Η πολυπολιτισμικότητα, η δημιουργική συνύπαρξη της Ανατολής και της Δύσης, σε συνδυασμό με το μεσογειακό ταπεραμέντο αυτού του λαού, κάνει πιστεύω κάθε Έλληνα να νιώθει εκεί οικεία και να εισπράττει  αποδοχή και εκτίμηση. Δεν θα αποφύγω φυσικά να πω το γνωστό κλισέ, πως η Βαρκελώνη θυμίζει τόσο πολύ τη Θεσσαλονίκη!» μου λέει γελώντας.

oriental

«Γίνεται πολύ σοβαρή δουλειά εκεί όσον αφορά σ’ αυτά τα είδη. Ατέλειωτες ώρες επίπονες πρόβες και μαθήματα, όπου χάνεται η αίσθηση του χρόνου και το σώμα αγόγγυστα  ακολουθεί την ψυχή. Αξέχαστες οι ώρες που είχαμε την ευκαιρία, να επιδοθούμε σε απολαυστικά μαραθώνια σεμινάρια και συναντήσεις Oriental-Flamenco fusion. ‘Ένα πάντρεμα πολιτισμών και χορευτικών δρόμων, αλλά και του παλιού με το νέο, του παραδοσιακού με το σύγχρονο, του αυτοσχεδιασμού με τα κλασσικά βήματα, δίνει άλλη διάσταση στον χορό, που μένει ζωντανός και εξελίσσεται».

 «Υπάρχει διαφορά του Τσιγγάνικου χορού από το  Φλαμένκο;»

« Φυσικά. Αν σκεφτείς πως οι τσιγγάνοι είναι νομάδες  και κατά συνέπεια δανείζονται στοιχεία από τις χώρες από  τις οποίες περνούν και εγκαθίστανται . Έτσι μπορείς να εντοπίσεις επιρροές π.χ. από τη Ρωσία, την Τουρκία, τις Βαλκανικές Χώρες.  Μαζί με την χορογράφο Joana Gea δουλεύουμε πάνω σε ένα project , με σκοπό  να διαδώσουμε  τους ινδικούς και τσιγγάνικους χορούς σε διάφορες πόλεις τις Ισπανίας και Ελλάδας κ.τ.λ .

Ανεβάζουμε  παραστάσεις από το 2009  με την ομάδα ”Prema ”, στην οποία συμμετέχουν  χορευτές από την  Ισπανία, την Σκωτία και την Γαλλία,  σε πόλεις της Ισπανίας όπως η Γρανάδα, η Μάλαγα, η Τερεμολίνος, η Βαρκελώνη. Το καλοκαίρι του 2014, μαζί με την Joana Gea παρουσιάσαμε στη Θεσσαλονίκη το χορευτικό Show «Luna Nomada».

gipsy flamenco

«Όμως η καρδιά χτυπά δυνατά για το Kathak, αν αντιλαμβάνομαι σωστά.»

«Αυτό είναι αλήθεια. Είναι η μεγάλη μου αγάπη κι αυτό με έκανε να πάω στο Βαρανάσι στην Ινδία, προκειμένου να  μαθητεύσω δίπλα στον καλύτερο αυτή τη στιγμή δάσκαλο του είδους στη χώρα. Ήταν εμπειρία ζωής και όνειρό μου να ζήσω εκεί  χορεύοντας Kathak μαζί του. Οι Ινδοί θεωρούν μεγάλη τιμή,  μη ομοεθνείς τους  να μαθαίνουν  τους κλασσικούς παραδοσιακούς τους χορούς. Οι παραστάσεις δε που δίνονται στους ναούς και στα πολυπληθή φεστιβάλ τους είναι μαγικές.

Το να είσαι μουσικός ή χορευτής είναι κάτι πολύ σπουδαίο στην Ινδία. Αλλά είναι κάτι που δεν μπορεί να το κάνει οποιοσδήποτε. Αποτελεί πολύτιμο «περιουσιακό» στοιχείο, που κληρονομείται από γενιά σε γενιά, συγκεκριμένων  και λίγων στον αριθμό οικογενειών. Αν και δεν είναι πολύ δημοκρατικό, θα έλεγε κάποιος, να μη μπορείς να επιλέξεις στη ζωή σου με τι θα ασχοληθείς ή αν έχεις πραγματικά ταλέντο ως μουσικός ή χορευτής, είσαι αναγκασμένος να ακολουθήσεις την οικογενειακή παράδοση. Όταν γίνονται γάμοι ανάμεσα σε αυτές τις οικογένειες, ως μέγιστο δώρο θεωρούν τις παρτιτούρες της μουσικής και τις χορογραφίες.

Ο δάσκαλός μου είναι πραγματικά ταλαντούχος και χαρισματικός. Όπως όλα τα παιδιά αυτών των οικογενειών, δεν πήγε σχολείο και από τα τρία του χρόνια μαθαίνει και εξασκείται από το πρωί ως το βράδυ στο χορό. «Εδώ πίνουμε χορό, τρώμε χορό, κοιμόμαστε με χορό» μου έλεγε.

Αυτό που τους ενοχλεί είναι η εξάπλωση και δημοτικότητα του Bollywood, γιατί αλλοιώνει την παράδοση με δυτικά ξενόφερτα στοιχεία. Εξοργίζονται και επιτίθενται  σε συνθέτες και χορογράφους,  που τα τελευταία χρόνια «εξάγουν»- πωλούν έναντι αδράς αμοιβής, τα πνευματικά τους έργα σε δυτικούς», μου εξηγεί και το μυαλό μου με κάνει να αναλογίζομαι τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.

????????????????????????????????????

 

 « Πόσο εύκολο είναι να μάθει κάποιος Kathak”; Ποιες είναι οι συνήθεις δυσκολίες;»

«Είναι χορός που απαιτεί χρόνια εκπαίδευσης, υπομονή, απόλυτη πειθαρχία και ακρίβεια, συναίσθηση του ανθρώπινου σώματος, βαθιά γνώση και κατανόηση της μουσικής αλλά και των κειμένων τις ινδικής μυθολογίας. Επίσης είναι απαραίτητες υποκριτικές ικανότητες και εκπαίδευση. Γιατί δεν χορεύεις απλά  ακολουθώντας τη μουσική και τα λόγια του τραγουδιού. Υποδύεσαι και μάλιστα μέσα σε δευτερόλεπτα πρέπει να μεταπηδήσεις από την αντρική υπόσταση του Krishna στη γυναικεία Radha. Τα μάτια παίζουν ένα σημαντικό ρόλο σ αυτό, όπως και κάθε έκφραση του προσώπου.  Λένε πώς αν μάθεις Kathak, μπορείς να χορέψεις τα πάντα, γιατί είναι μια απολύτως ολοκληρωμένη, υψηλού επιπέδου εκπαίδευση.

Αυτή η χρονοβόρα διαδικασία, κάνει πιο δημοφιλές το Bollywοod στους μαθητές μου, το οποίο τους δίνει χαρά και διασκέδαση.

Παρόλα αυτά όσοι ξεκινούν Kathak, αντιλαμβάνονται πως στην πορεία αλλάζει η ζωή τους θετικά. Μαθαίνουν και συμφιλιώνονται με το σώμα τους, αναγνωρίζουν  τα δικά τους συναισθήματα και των άλλων, εξισορροπούν τις αντίθετες δυνάμεις που έχουν μέσα τους,  απελευθερώνονται και λειτουργούν έχοντας  μια αίσθηση πληρότητας στην καθημερινή τους ζωή. Όταν  πριν ξεκινήσουν τα μαθήματα  ρωτούν, αν πρέπει να είναι ινδουϊστές για να μάθουν, τους ρωτώ αν πρέπει να είναι  Αυστριακοί για να μάθουν βαλς και μουσουλμάνοι για να μάθουν Οριεντάλ».

????????????????????????????????????

 

 «Στον Ινδικό χορό άρα, τελείται μια εσωτερική διεργασία σε βαθύτερα στρώματα ύπαρξης».

« Ακριβώς. Οι χορογραφίες εμπνέονται από τους μύθους όπως αυτοί ξεδιπλώνονται μέσα από τοπία ανθρώπων, θεών και δαιμόνων, τα οποία δεν είναι ρεαλιστική αναπαράσταση εξωτερικών χώρων και αντικειμενικής πραγματικότητας, αλλά σύμβολα, φορείς ψυχικού υλικού και ενέργειας, ανατρέχοντας στα βάθη του ασυνείδητου.

Οι πανέμορφες στάσεις και κινήσεις του χορού δείχνουν  στους ανθρώπους τις σχέσεις τους με το αόρατο και με τη φαντασία. Είναι σύμβολα που, σε βαθύτερο επίπεδο, αφορούν όλους τους ανθρώπους, υπερβαίνοντας τη γεωγραφική, ιστορική ή πολιτισμική απόσταση.

Η τέχνη αυτή  προσφέρει μεγάλο πεδίο στην επιστημονική έρευνα, εθνολογική, λαογραφική και λογοτεχνική, δίνοντας δείγματα της αρχέγονης πανανθρώπινης παράδοσης».

india 3

 

 « Πως ήταν να ζεις στην Ινδία, όταν προέρχεσαι από μια κουλτούρα όπως η ελληνική;»

« Καταρχάς ζεις ένα σοκ. Ζούσα με μια οικογένεια Ινδών στο Βαρανάσι. Κατάλαβα τι σημαίνει πραγματικά φτώχια. Επανεξέτασα πολλά πράγματα στη ζωή μου, βλέποντας τις συνθήκες διαβίωσης και τρώγοντας επί μήνες κάθε μέρα το ίδιο φαγητό. Σκεφτόμουν πως αυτοί το ζουν χρόνια, χωρίς να παραπονιούνται. Την ίδια στιγμή, από το λιγοστό φαγητό τους ταΐζουν όποιο ζώο συναντήσουν και θαύμασα πραγματικά τη λατρεία τους για το ποτάμι τους, το Γάγγη. Μου προκαλούσε δέος το πλήθος που συνέρρεε καθημερινά για να χαιρετήσει τον ποταμό.

Το Βαρανάσι είναι η πόλη του Θεού Σίμπα και είναι ό, τι η Ιερουσαλήμ για τους Χριστιανούς. Όλοι οι ναοί είναι χώροι χαράς γι αυτούς τους ανθρώπους, που η μουσική και ο χορός είναι υπέρτατο αγαθό και τροφή της ψυχής τους.»

«Ποια είναι τα επαγγελματικά σου σχέδια αυτή τη στιγμή;»

« Είμαι ήδη τέσσερα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Συμμετέχω μόνη ή με την ομάδα μου τους «Devadasis» σε φεστιβάλ στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Κύπρο, παραδίδω μαθήματα στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης’, παράλληλα με τα μαθήματα που γίνονται σε σχολές της πόλης. Με γεμίζει χαρά να βλέπω ανθρώπους να έρχονται από άλλες πόλεις για να μάθουν Katha.

Εκτός από τη διοργάνωση ταχύρυθμων σεμιναρίων που κάνω κατά καιρούς σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κύπρο, Γιάννενα, Βέροια και Σέρρες, είμαι ενθουσιασμένη γιατί αυτές τις μέρες υλοποιείται άλλο ένα όνειρό μου. Η δημιουργία του συλλόγου «Ναταράτζα», που είναι το όνομα του θεού του χορού στην Ινδία. Μέσω αυτού του συλλόγου θέλω να διαδώσω τους ινδικούς  χορούς και να φέρω σε επαφή με την ινδική φιλοσοφία, κουλτούρα και πολιτισμό, το κοινό της Θεσσαλονίκης».

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode

 

Κείμενο Μαρία Μαυρίδου

Φωτογραφία εξωφύλλου : Δάφνη Σαλιάρη

Τις φωτογραφίες και το βίντεο παραχώρησε η Ανθή Καμαριώτη από το προσωπικό της αρχείο.