«Με είχε συγκλονίσει τόσο αυτό το ποίημα που ένα βράδυ το είχα φωτοτυπήσει και το είχα ρίξει κάτω από τις πόρτες των φίλων μου, τα ξημερώματα, για να το βρουν το πρωί όταν ξυπνήσουν και να το διαβάσουν! Με αυτό το ποίημα είχα πάθει τρέλα, στριφογυρνάει συνεχώς μέσα στο κεφάλι μου!», αποκαλύπτει στο artplay.gr ο ηθοποιός Άρης Μπαλής που επιχειρεί την πρώτη του σκηνοθεσία στο ποίημα του Νίκου Καρούζου “Νεολιθική Νυχτωδία στην Κρονστάνδη” παράσταση που κάνει πρεμιέρα στις 25 Φεβρουαρίου στο Bios Main, με πρωταγωνιστές ορισμένους από τους καλύτερους ηθοποιούς της νέας γενιάς: Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Παναγιώτη Εξαρχέα, Βασίλη Μαγουλιώτη, Δήμητρα Μητροπούλου και Ελίνα Ρίζου.
«Δεν μπορώ να καταλάβω πότε αποφάσισα ότι θέλω να το κάνω παράσταση, αλλά καταλάβαινα ότι από τότε που άρχισα να ασχολούμαι με το θέατρο , από τη σχολή του Εθνικού και μετά, στριφογύριζε διαρκώς και πάντα στο μυαλό μου. Όταν συναντούσα άτομα που με ενδιέφερε ο τρόπος που δούλευαν, τους έβαζα μέσα σε αυτό το σύμπαν του ποιήματος. Νομίζω ότι είναι μια εμμονή μου χρόνια τώρα κι αυτή είναι η αφορμή που σκηνοθετώ, κάτι πολύ αβίαστο ως λειτουργία. Αυτό το ποίημα μου έχει δημιουργήσει έναν κόσμο φοβερό , έχω βρει ανθρώπους να τον μοιραστώ και τον μοιραζόμαστε με υπέροχο και δημιουργικό τρόπο, έτσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε».
«Είναι ίδιον του Καρούζου να σου αφήνει μια απόλαυση η οποία λειτουργεί στη λογική επεξεργασία των νοημάτων αλλά ταυτόχρονα έχει κι ένα επίπεδο «εξακτινωτικό» όπως λέει κι ο ίδιος , έχει αμφισημίες και ταυτόχρονα πολλές σημασίες μαζί αυτό που γράφει. Σου επιτρέπει να κάνεις ταξίδια σε παράλληλα σύμπαντα ταυτόχρονα, που είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον.
Ακόμα και ο τρόπος που είναι τυπωμένο το ποίημα έχει μια θεατρικότητα, καθώς έχει παράξενη σελιδοποίηση, έχει διαλόγους, έχει εσοχές μέσα στο ποίημα και μέσα σε αυτές τις διαρκείς εσοχές ενυπάρχουν άλλες εσοχές , κεφαλαία bold, κάποια κενά, παύλες, κάποιες ξαφνικές αγκύλες , υπάρχει φοβερή αρχιτεκτονική σε όλο αυτό, να το ανακαλύψεις και να μπεις μέσα του , καθώς πέρα από την καθεαυτή ανάγνωση, η ίδια η εικόνα παράγει νοήματα ταυτόχρονα, κάτι που έχει πολύ ενδιαφέρον επίσης.
Το ποίημα όταν το είχα πρωτοδιαβάσει το 2008 με είχε ενθουσιάσει πάρα, πάρα πολύ. Γνώριζα το ιστορικό και συγκλονιστικό γεγονός της εξέγερσης, κι όσο διαβάζεις αφηγήσεις για την εποχή, το γεγονός γίνεται ακόμη πιο φοβερό.
Η “Νεολιθική Νυχτωδία στην Κρονστάνδη” κατοικεί μέσα μου πολύ καιρό και παράγει σκέψεις. Με τα παιδιά περάσαμε ένα πολύ μεγάλο διάστημα στο οποίο υπήρχαν συνεχείς διάλογοι και σκέψεις πάνω στο ποίημα και με αφορμή αυτό έρχονταν παράλληλα κείμενα, υλικά, συζητούσαμε, διαβάζαμε το ποίημα ξανά και ξανά μέχρι να καταλήξουμε να πούμε πως η όψη της παράστασης μάλλον θα είναι προς τα εκεί. Έχουμε το ιστορικό γεγονός από το οποίο υπάρχει μεγάλο αρχείο να μελετήσει κανείς. Οι εφημερίδες που έβγαζαν οι ναύτες εκείνη την περίοδο περιείχαν φοβερά ντοκουμέντα.
Ταυτόχρονα όλοι εμείς , αυτή η παρέα που μαζευτήκαμε, είμαστε σε ένα ηλικιακό μεταίχμιο κάπως παράξενο, όπου μπαίνουν κάποιες κοινωνικές επιταγές που απαιτούν να πετάξεις μια νεανικότητα που είχες στα 25 και ήταν φλόγα και νόμιζες ότι θα κατακτήσεις τα πάντα. Όλα συνηγορούν αυτό να κατακρεουργηθεί. Να εγκαταλείψεις αυτήν την κατάφαση απέναντι στη ζωή. Στο ναι θέλω να ζήσω. Είναι η ηλικία που αρχίζουν να κανονικοποιούνται τα πράγματα ακόμα πιο σοβαρά από όταν ήσουν πιο νέος , δηλαδή μπαίνεις σε μια κανονικότητα αναπαραγωγής της ζωής όπως θα έπρεπε να είναι, με αυτές τις επιταγές. Λέγαμε παλιότερα πως ένας υπότιτλος της παράστασης θα μπορούσε να ήταν ο τίτλος μιας γαλλικής ταινίας, το «Πεθαίνοντας στα τριάντα», για τον Μάη του 68, νομίζω η καλύτερη που έχει γυριστεί , ανάμεσα σε ντοκιμαντέρ και ταινία, ένα απίστευτο υλικό.
Η εξέγερση της Κρονστάνδης, αν και καταπνίγηκε στο αίμα, έχει δώσει μια απάντηση. Και ο Καρούζος έχει δώσει τις δικές του απαντήσεις για την ίδια τη ζωή. Η “Νεολιθική Νυχτωδία στην Κρονστάνδη” μοιάζει με μια μελέτη για το σε ποια φάση της ζωής μας βρισκόμαστε.
Ένα ποίημα για την ύπαρξη, την εξέγερση , την επανάσταση. Σαν ένας αέναος κύκλος όπου καταθέτεις τις επιθυμίες σου»
Μάνια Ζούση
