Θέατρο Οι δημιουργοί γράφουν

Ο Σπύρος Κυριαζόπουλος De profundis ?

Για την παράσταση De Profundis ? βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Όσκαρ Ουάιλντ, που θα παρουσιάζει από τις 12 Ιανουαρίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, γράφει στο artplay.gr o Σπύρος Κυριαζόπουλος.

”Εκ βαθέων εκέκραξά σοι Κύριε, ότι, παρά σοι ο ιλασμός εστίν…”

Δαυίδ ψαλμός ΡΚΘ’ 129

Από αυτόν τον ψαλμό, στον οποίο και ανέτρεξα λόγω του τίτλου του έργου του Όσκαρ Ουάιλντ ”De profundis”, ξεκίνησε η ιδέα διασκευής του για το θέατρο. Πρόκειται για την επιστολή του συγγραφέα, που έγραψε όντας φυλακισμένος, στον νέο που εξαιτίας του φυλακίστηκε.

”De profundis” στην λατινική σημαίνει ”εκ βαθέων”. Στους ψαλμούς του ο Δαυίδ ζητά συγχώρεση από το Θεό και προσπαθεί να εξιλεωθεί γα τις αμαρτίες του. Έτσι με αφορμή την εξιλέωση θεώρησα πως θα έχει περισσότερο ενδιαφέρον θεατρικά ένας μονόλογος του ”θύτη” παρά του ”θύματος”.

Ύστερα από μακρόχρονη έρευνα σε κείμενα και κινηματογραφικά έργα   σχηματίστηκε ένας χαρακτήρας ικανός να σταθεί απέναντι σε μια τόσο μεγάλη προσωπικότητα και σε ένα τόσο όμορφο κείμενο. Δε μου αρκούσε η περιγραφή του ήρωα από τον Όσκαρ και δε ήθελα σε καμία περίπτωση να καταφύγω σε ιστορικές αλήθειες. Ένα τόσο βαθύ και ουσιαστικό κείμενο ήθελα να έχει το φίλτρο ενός σκοτεινού παραμυθιού παρά τον ρεαλισμό σαν οδηγό. Γι αυτό και ορμώμενος απ’ το ότι ο Όσκαρ ταυτίζεται σε ένα μέρος του πρωτότυπου με τον Χριστό, τοποθέτησα απέναντί του έναν τρομακτικά σκοτεινό δαιμονοποιημένο ήρωα.. Αλλά και πάλι η προσέγγιση αυτή δε μου ήταν αρκετή! Χρειάστηκε να γίνει ο χαρακτήρας μου ένα νόμισμα με δυο όψεις ώστε να φανεί πως το κακό ενυπάρχει στο καλό και το αντίθετο. Πως δεν υπάρχει θύτης και θύμα, καλός και κακός,  παρά μόνο εξύψωση και ξεπεσμός.

Σκηνοθετικά απέφυγα την αυστηρά θρησκευτική χροιά και τοποθέτησα τον ήρωα να καταγράφει σε ένα μαγνητόφωνο την εξομολόγηση ενός εφιάλτη του: την καταδίωξή του, την δίκη του και την καταδίκη του από το παιδικό του παιχνίδι (μια κούκλα κλόουν) σε αντιδιαστολή με τα πάθη του Όσκαρ. Σ’ αυτόν τον εφιάλτη το υποχείριο γίνεται ο χειριστής και αναγκάζει τον ”θύτη” να βιώσει αυτό που προκάλεσε. Έντυσα όλη την παράσταση με μουσική των Tiger Lillies και χορευτικές σκηνές οι οποίες δίνουν έμφαση στον χαρακτήρα και ολοκληρώνουν την δράση του έργου.

Τι είναι το πλάσμα που παρουσιάζεται μέσα απ’ τον σπασμένο καθρέφτη; Είναι τόσο τρομακτικό όσο θέλει να δείχνει; Μπορεί να εξομολογηθεί εκ βαθέων;

Σπύρος Κυριαζόπουλος