performance Θέατρο Οι δημιουργοί γράφουν

Ένα ταξίδι στη Θηρασιά, μια ανασκαφή και αφηγήσεις που έγιναν παράσταση

“Η δουλειά για την παράσταση ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, με ένα ταξίδι στη Θηρασιά”, αναφέρει στο artplay.gr ο Ευθύμης Θέου, ηθοποιός αλλά και αρχαιολόγος, με αφορμή την performance “Τα ρούχα”, που παρουσιάζει το Σάββατο 29 Αυγούστου στο Λύκειο του Αριστοτέλη στις 7μμ. “Η ιδέα ήταν να συλλέξω υλικά για ένα έργο που θα μιλούσε για τα ρούχα, τη διαχρονική παρουσία τους στον ανθρώπινο πολιτισμό και τα νοήματά τους. Φτάνω μέσα Αυγούστου στο νησί φιλοξενούμενος του προγράμματος Αρχαιολογικής Έρευνας Προϊστορικής Θηρασίας, του Ιόνιου Πανεπιστημίου, του Πανεπιστημίου Κρήτης και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, που τα τελευταία χρόνια ανασκάπτει εκεί τον προϊστορικό οικισμό της «Κοίμησης». Τις πρώτες μέρες προσπαθώ να σταματήσω να γυρίζω συνέχεια τα μάτια προς την καλντέρα και το καταπληκτικό τοπίο. Να αρχίσω να καταλαβαίνω λίγο την πραγματικότητα του νησιού και την κοινότητα των ανθρώπων που το κατοικεί, πέρα από την επιβλητική εικόνα. Η ανασκαφή βοηθάει πολύ. Το πρωινό ξύπνημα και η δουλειά στις τομές σε βγάζει από τη διάθεση να δεις τον χώρο με επιφανειακή ματιά, σχεδόν τουριστικά. Ο οικισμός που ανασκάπτεται χρονολογείται στην 3η και πρώιμη 2η χιλιετία π.Χ. Βρίσκεται σήμερα στην άκρη του γκρεμού αλλά κάποτε θα συνεχιζόταν εκεί που είναι τώρα η θάλασσα. Η μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη του μέσου σχεδόν της 2ης χιλιετίας βύθισε ένα ικανό τμήμα του νησιού, κατακρημνίζοντας μαζί και ένα κομμάτι του οικισμού της «Κοίμησης». Στην ανασκαφή ρωτάω για τα ευρήματα που σχετίζονται με την υφαντική: για τις αγνύθες που χρησιμοποιούνταν στους αργαλειούς και για τα σφονδύλια των αδραχτιών.

Η αρχαιολογική θέση βρίσκεται στη ρίζα του μοναστηριού που της έδωσε το όνομά της. Από την πρώτη μέρα μαθαίνω για μια καλή σύμπτωση, σε σχέση με τη δουλειά που έχω έρθει να κάνω: δύο βδομάδες πριν τον δεκαπενταύγουστο οι ντόπιοι μετακομίζουν στα κελιά του μοναστηριού για να «δεκαπενταρίσουν» και προς το τέλος πλένουν τα «ρούχα» της Παναγίας. Παρέα με τη Δήμητρα Ντούσκου από την επιστημονική ομάδα επισκέπτομαι τους ανθρώπους στο μοναστήρι, και τις επόμενες μέρες αρχίζω σιγά σιγά να γνωρίζω κι άλλους κατοίκους του νησιού. Το πρωί περνάει στις ανασκαφικές τομές και το απόγευμα με συνεντεύξεις για τα ρούχα και τη σχέση κατοίκων και αρχαιολόγων με το υλικό παρελθόν του νησιού. Φεύγω γεμάτος αφηγήσεις για μοδίστρες, στρατιωτικές στολές, φουστάνια, νυφικά, ρούχα που έρχονται από τον Πειραιά, βιοτεχνίες, και έτοιμα ενδύματα.

Τους επόμενους μήνες γίνεται η επεξεργασία αυτού του υλικού που με την Ηλέκτρα Αγγελοπούλου και τον Kamien Case μετατρέπουμε σε ένα synth έργο στα όρια του μουσικού θεάτρου, βασισμένο στη δύναμη των φωνών όλων αυτών των ανθρώπων που συνάντησα. Το έργο αυτό με τη δουλειά της Τζωρτζίνας Χρυσκιώτη, του Παύλου Θανόπουλου, της Νικολέτας Ξεναρίου, της Άννας Μυκονιάτη και του Βαγγέλη Νάνου έγινε παράσταση και παρουσιάζεται για πρώτη φορά, σε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Σάββατο 29/8, στις 19.00, στον αρχαιολογικό χώρο του «Λυκείου του Αριστοτέλη», στο κέντρο της Αθήνας.

Ευθύμης Θέου