Metamanias

Όταν η γυναίκα αλλάζει τον μύθο της

maleficent slider mikro

Ένα καρτούν, η Angelina Jolie, η απενοχοποίηση του κακού και πως γεμίζουν οι κινηματογραφικές αίθουσες. Γράφει ο Χρήστος Καρανάτσης.

 

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δύο ταινίες με πρωταγωνίστριες γυναικείους χαρακτήρες έχουν συνολικές εισπράξεις δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων σε παγκόσμιο επίπεδο και όλα αυτά μέσα σε διάστημα λιγότερο των δέκα μηνών.

Δηλαδή, δύο μόνο φιλμ έχουν καταφέρει να προσελκύσουν στις κινηματογραφικές αίθουσες περίπου το 1/17 του συνολικού αριθμού συνανθρώπων μας που πηγαίνουν σινεμά κάθε χρόνο στον πλανήτη γη.

Τί μπορεί να σημαίνει αυτό;

Ας δούμε πρώτα απ’ όλα για ποιες ταινίες μιλάμε.

Η ταινία Frozen («Ψυχρά και Ανάποδα») η πιο επιτυχημένη, εισπρακτικά, ταινία κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών κατάφερε όχι μόνο να απενοχοποιήσει το μύθο της Κακιάς μέσω του χαρακτήρα της Έλσας, αλλά και να τερματίσει την ιστορία πως η «σωτηρία» μιας νεκρής νεαρής έρχεται μόνο με το φιλί ενός άντρα που την αγαπάει.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τη δεύτερη ταινία. To Maleficent, με πρωταγωνίστρια την Angelina Jolie στο ρόλο της Κακιάς Νονάς της Ωραίας Κοιμωμένης, είναι πια η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην καριέρα της Αμερικανίδας ηθοποιού, και χαρακτηρίζεται από την ίδια διάθεση απενεχοποίησης που έχει και το Frozen.

Όταν ένα ον τοποθετείται στο περιθώριο για τη διαφορετικότητά του, βαφτίζεται επικίνδυνο ή δυνάμει εχθρικό, μπαίνει σε ένα φαύλο κύκλο αυτοαμφισβήτησης που μόνο προβλήματα και καταστροφή μπορεί να προκαλέσει. Είναι η στιγμή που το ον αυτό θα «απελευθερωθεί» από τα δεσμά του και τις πληγές που του έχουν προκαλέσει, σπάζοντας κανόνες και συνήθειες, που θα μπορέσει τελικά να υπάρξει και να αγαπήσει.

Θα μου πείτε και η Jolie και η Έλσα (με τον τρόπο που αποτυπώνεται ως σκίτσο) είναι δύο κλασσικά όμορφες γυναίκες, οπότε για ποια διαφοροποίηση ή εξέλιξη μπορούμε να μιλάμε στο θέμα της γυναικείας απεικόνισης ή χειραφέτησης στον κινηματογράφο;

Ας δεχτούμε ότι έστω και έτσι έχει γίνει ένα κάποιο βήμα μέσω μιας δημοφιλούς πλατφόρμας σε μια εκπαιδευτική διαδικασία που θα πάρει καιρό για να δει μεταφρασμένα και ουσιαστικά τα αποτελέσματά της στην κοινωνική πραγματικότητα.

Από όλη αυτήν την ιστορία λοιπόν, ας κρατήσουμε ότι τα μικρά κορίτσια θα έχουν πια κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού τους ότι οι γυναίκες δεν σώζονται μόνο από τους άντρες στα παραμύθια και στη ζωή και δεν χρειάζονται τίποτα παραπάνω από την πίστη στον εαυτό τους και τις δυνάμεις τους. Ακόμα και αν οι τελευταίες γίνονται καταστροφικές όταν περνούν μέσα από το παραμορφωτικό πρίσμα των «πρέπει» και της προδοσίας από τον Άλλον.

Το Κακό δεν έχει φύλο και δεν είναι τίποτα περισσότερο από το Καλό μείον το Παιδί συν την Ενοχή. Και το θηλυκό δεν θα ορίζεται πια σε σχέση με το αρσενικό αλλά σε σχέση με το πως το Άλλο θηλυκό μπορεί να μην το φοβάται και να το αγαπά.

Καιρός ήταν.

Χρήστος Καρανάτσης