Θέατρο Οι δημιουργοί γράφουν

Το ρινγκ στην τέχνη είναι ένα κλειστοφοβικό γήπεδο φυγής και ελπίδας

Με αφορμή τον δεύτερο γύρο του «Βitch Boxer», που επαναλαμβάνεται από 1η Ιουνίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με την εξαιρετική Ελίνα Ρίζου, ο σκηνοθέτης Γιώργος Οικονόμου γράφει στο artplay.gr για αυτό  το « πολύ ζόρικο αλλά ουσιώδες

αφηγηματικό εγχείρημα»,  την ηρωίδα που «μετατρέπει την τρωτή της φύση σε δύναμη», αλλά και για το μποξ, ένα «αρχαίο, με κώδικες, κανόνες και ρουτίνες, λαϊκό άθλημα».

“Η CHARLOTTE JOSEPHINE: η συγγραφέας – ένα κορίτσι από το Λονδίνο που παίζει σαξόφωνο, παίζει μποξ και ξαφνικά, μετά το τέλος των θεατρικών του σπουδών βρίσκει όλα τα έργα για γυναίκες ‘fucking boring’ και αποφασίζει να γράψει το δικό της. Την ιστορία της Κλόε, μιας νεαρής μποξέρ που θέλει να νικήσει στους Ολυμπιακούς αγώνες. Το έργο είναι η ωδή μιας γυναίκας στο boxing: το ρυθμό, την ενέργεια και την κάθαρση μετά τον αγώνα.
Αυτή η ωδή με συγκίνησε και με προκάλεσε. Το στοίχημα της συγγραφέως έγινε λοιπόν και δικό μου στοίχημα. Ένα έργο μοντέρνο, έντονο και διόλου μα διόλου fucking boring. Το έργο περιγράφει την απεγνωσμένη προσπάθεια μιας νέας κοπέλας να σταθεί κυριολεκτικά και μεταφορικά στα πόδια της. Προς το τέλος του έργου μια γροθιά της αντιπάλου την ρίχνει στο καναβάτσο. Το κοινό εκρήγνυται και σιωπά. Η φωνή του διαιτητή βουίζει μες στ αυτιά της. Η αντίστροφη μέτρηση έχει πια αρχίσει. Πέντε, έξι, επτά. Επιστρατεύει ό, τι δυνάμεις της έχουν απομείνει στο σώμα, τον νου και την ψυχή και καταφέρνει να ξανασταθεί στα πόδια της. Ό αγώνας θα συνεχιστεί με πόνο, πτώσεις, βία αλύπητη, στιγμές ελπίδας, ανάτασης ακόμα και βαθιάς τρυφερότητας.
Κατά μία έννοια το έργο είναι μια αλληγορία με κεντρικό θέμα την διαχείριση της απώλειας, του προσωπικού τέλματος αλλά και του ονείρου για μια καλύτερη ζωή. Η Κλόε, όπως λέει κι η ίδια στο έργο είναι αγωνίστρια. Δεν το προσδιορίζει, δεν το κατατάσσει, δεν το δικαιολογεί, δεν το ερμηνεύει και κυρίως δεν το αξιολογεί. Δεν βρίσκει την δύναμη να είναι τρωτή. Δεν είναι αυτό το άθλημά της. Αυτό που κάνει είναι να μετατρέπει την τρωτή της φύση σε δύναμη.
Η πυγμαχία τής δίνει σχήμα, κανόνες, ένα οριοθετημένο – κωδικοποιημένο περιβάλλον και κυρίως συμμετοχή σε μια ιστορία πολύ πέραν της προσωπικής της. Γίνεται κι αυτή κομμάτι της ιστορικής αφήγησης ενός πανάρχαιου αθλήματος κι αυτό της δίνει στόχους, όνειρα και εργαλεία για να μπορεί να φέρει βόλτα τον ίδιο της τον δύσκολο και οριακά παραβατικό εαυτό.
Ο χαρακτήρας του έργου είναι πανέξυπνος, έχει ιδιαίτερο χιούμορ και αυτοσαρκασμό και παλεύει με την πρόωρη και κανιβαλιστική απώλεια όλων όσων δίνουν νόημα στην ζωή της. Αντιμετωπίζει τον θάνατο, την ενηλικίωση, την προδοσία, τη θηλυκότητα και τον έρωτα με απόλυτη εντιμότητα και με έναν αυτοσεβασμό που μπορεί η ίδια να αγνοεί αλλά που έχει τη δύναμη μιας καλοδουλεμένης, καλοστοχευμένης γροθιάς.
Το ρινγκ στην τέχνη και κυρίως στο σινεμά είναι ένα κλειστοφοβικό γήπεδο φυγής και ελπίδας. Ιστορικό κι αρχαίο, με κώδικες, κανόνες και ρουτίνες, το μποξ είναι ένα κατ εξοχήν λαϊκό άθλημα. Χωρίς καμιά γραφικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη φτωχογειτονιά. Οι χαρακτήρες είναι γνώριμοι, η ατμόσφαιρα είναι συχνά οικογενειακή, η πειθαρχία ατσάλινη και οι ρόλοι ξεκάθαροι και καλομοιρασμένοι. Είναι ένα περιβάλλον που επιβραβεύει τον κόπο, τον πόνο και την αυτοθυσία και την ανταμείβει με ελπίδα, λύτρωση ακόμα και δόξα.

ΤΟ ΕΡΓΟ
Το Βitch Boxer αναφέρεται σε μια φτωχή και παραμελημένη γειτονιά του Λονδίνου, που η τύχη το έφερε να γειτονέψει με το Stratford δηλαδή, το χώρο που στήθηκαν οι Ολυμπιακοί του Λονδίνου το 2012.
Οι γυναίκες πυγμάχοι συμμετείχαν για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς εκείνο το καλοκαίρι. Δεν είναι τυχαίο πώς το κοινό στην Αγγλία λάτρεψε τις γυναίκες πυγμάχους. Είναι αυτή η φλόγα στο μάτι κι αυτό το χαμόγελο στην νίκη αλλά και στην ήττα που καταρρίπτει όλες τις βλακώδεις σεξιστικές προκαταλήψεις.
Με ενδιέφερε το περιεχόμενο και η μορφή του έργου, η μετάφραση της Δάφνης Οικονόμου που απέδωσε μοναδικά το ύφος και το ήθος του κειμένου και η προοπτική της συνεργασίας με την Ελίνα Ρίζου σε ένα πολύ ζόρικο αφηγηματικό εγχείρημα. Ζόρικο αλλά ουσιώδες.

BITCH BOXER – ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΓΥΡΟΣ Ντιρέκτ στο θεατή!
Η παράσταση, για την οποία η Ελίνα Ρίζου προτάθηκε για Βραβείο Μελίνα Μερκούρη, επαναλαμβάνεται από 1η Ιουνίου ως 1η Ιουλίου στην αίθουσα Black Box του ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Ποια είναι η πιο δυνατή φράση που φεύγοντας οι θεατές, παίρνουνε μαζί τους;
Η συμφωνία μας με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης ήταν για 12 παραστάσεις. Μετά το θέατρο ήταν κλεισμένο. Γι αυτό είναι τεράστια η χαρά μας που ξανασυναντιόμαστε στην αίθουσα Black Box. Είναι χαρά και πρόκληση να ξαναεπισκεφτούμε το έργο και να δουλέψουμε κι άλλο την παράσταση, να βρούμε νέα στοιχεία να ξεσκαρτάρουμε, να ανανεώσουμε. Είμαστε πια πιο έμπειροι και σοφοί ως άνθρωποι. Βγάλαμε και πάλι ολόκληρο χειμώνα. Όσο για την φράση που παίρνουν μαζί τους οι θεατές, αδυνατώ να απαντήσω. Τα λόγια είναι λόγια, οι σιωπές σιωπές κι οι γροθιές γροθιές».

Γιώργος Οικονόμου