“Στον δρόμο πάλι στον δρόμο/ οδοιπόροι και πορείες / διανύοντας τον εαυτό μας / χαμένοι μες στον εαυτό μας.” Αργύρης Χιόνης, Εκδ.Κίχλη
« Το Μήνυμα » του Αργύρη Χιόνη και η μεταφορά του στη θεατρική σκηνή ξεκίνησε εδώ και χρόνια από την ιδέα της ηθοποιού Βαλεντίνης Παρασκευαϊδου, η οποία είναι και σκηνοθέτης. Είχε προτείνει τη συνεργασία μεταξύ μας, μπαίνοντας στη διαδικασία να τολμήσουμε να σκηνοθετήσουμε τους εαυτούς μας, ως μια προέκταση του νοήματος του έργου. Η πρόταση αυτή είχε συμπέσει με την απουσία μου, για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο Βερολίνο και έτσι καθυστέρησε η υλοποίησή της. Στην πορεία έκρινα, πως είναι πολύ δυο σκηνοθέτες επί σκηνής, τη θέση μου πήρε η Νατάσα Βλέμμα και προστέθηκαν οι ρόλοι των μουσικών του δρόμου, Νατάσα Αλεξίου(βιολί) και Βασιλική Αλεξίου ( πιάνο )» αφηγείται σε μια συζήτηση λίγο πριν από τη γενική πρόβα, η ηθοποιός και σκηνοθέτης Σμαρώ Πλατιώτη, με αφορμή την πρεμιέρα στις 4 Νοεμβρίου, της παράστασης « Το Μήνυμα », που σκηνοθετεί στη σκηνή του χώρου Τέχνης SourLiBoom.
« Ποια ήταν η πρόκληση αυτού του έργου για σένα;»
« Με γοητεύει η γραφή του Χιόνη. Μελετώντας τα κείμενά του, έχεις την αίσθηση πως είσαι μπροστά σε ένα από εκείνα τα πολύχρωμα γυαλιστερά κουτάκια, που ανοίγοντάς τα πετάγεται αιφνιδιαστικά η μορφή ενός κλόουν, γελάς και τρομάζεις, αφού προσπεράσεις την πρώτη επιδερμική προσέγγιση, ανακαλύπτεις τις βαθύτερες κρυμμένες έννοιες. Ως λάτρης του Μπέκετ, του οποίου είμαι πολύ μικρή ακόμη για να σκηνοθετήσω, διακρίνω μπεκετικούς χαρακτήρες στα κείμενα του Χιόνη, προσιτούς στην ελληνική ιδιοσυγκρασία τόσο του θεατή όσο και τη δική μου. Στοιχεία γκροτέσκο, που την ίδια στιγμή που γελάς, αντιλαμβάνεσαι τη στυγνή αλήθειας της πραγματικότητας.
Το συγκεκριμένο έργο πραγματεύεται τη ζωή, ως βιωματική εμπειρία μέσα από τη σφαίρα των διαπροσωπικών σχέσεων, των προσωπικών και υπαρξιακών αναζητήσεων. Γιατί ερχόμαστε στον κόσμο, ποιος ήταν ο αρχικός προορισμός μας και αν τον θυμόμαστε. Το εγγεγραμμένο μήνυμα, το οποίο πρέπει να παραδώσουμε με τη σειρά μας. Αποστολέας και παραλήπτης, γονείς, κοινωνία και εμείς. Τι διδασκόμαστε, τι καλούμαστε να υπηρετήσουμε και πως αυτό διαφοροποιείται στην πορεία;»
« Ανατρέχοντας στις δουλειές σου είναι εμφανής η αδυναμία σου στο σωματικό θέατρο»
« Αυτό προέκυψε αρχικά, παρακολουθώντας χοροθέατρο. Μέσω της κίνησης, το σωματικό θέατρο βοηθά να εκφραστούν ιδέες επί σκηνής, πέρα από τα στενά περιθώρια και τα στερεότυπα χαρακτήρων και εννοιών, με έναν πιο ελεύθερο, αφαιρετικό και δημιουργικό τρόπο. Η πράξη διαγράφεται και εντυπώνεται καλύτερα από τον λόγο».
« Η performance αποτελεί όλο και περισσότερο στοιχείο των θεατρικών παραστάσεων. Τι θα απαντούσες στην άποψη, ότι αυτό γίνεται σε βάρος του κειμένου και της εξέλιξης του ηθοποιού υποκριτικά;»
« Η τέχνη προοδεύει και δεν μπορεί να μένει σε παγιωμένες αντιλήψεις, χωρίς να πειραματίζεται όσον αφορά τους τρόπους έκφρασης επί σκηνής. Αν ανατρέξει κάποιος στην ιστορία των παραστατικών τεχνών, αντιλαμβάνεται ότι είναι απαραίτητο για την εξέλιξή τους, με την ίδια λογική που ένας εικαστικός δεν χρησιμοποιεί ένα μόνο χρώμα, αλλά πολλά, τα οποία συχνά αναμειγνύει, δημιουργώντας μια νέα παλέτα και εισάγοντας νέες τεχνικές. Χρησιμοποιείς κάθε φορά τα εκφραστικά μέσα, που θα δώσουν με τον πιο ξεκάθαρο και εύστοχο τρόπο, αυτό που θες να πεις. Θυμάμαι αυτό, που μας είχε πει στη σχολή κάποτε ένας από τους καθηγητές: « Λένε, πως το θέατρο είναι μείξη τεχνών, αλλά αυτό είναι λάθος. Το θέατρο είναι τέχνη» και έτσι είναι. Ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί κάθε διαθέσιμο μέσο, έτσι ώστε να μεταφέρει το μήνυμά του στο κοινό και αυτό να ανταποκριθεί. Απλά, συχνά βάζουμε ταμπέλες στις διάφορες φόρμες και τεχνικές στο βωμό της κατηγοριοποίησης, που ζητά ο χώρος του θεάματος κι αυτό καμιά φορά δημιουργεί αδικαιολόγητη προκατάληψη. Δεν μπορείς να πεις αυτό είναι θέατρο κι αυτό όχι, όταν ζητάς από έναν ηθοποιό να τραγουδάει, να χορεύει ή ό, τι άλλο προκύψει δημιουργικά. Αρνούμαι να υιοθετήσω τον καλλιτεχνικό ρατσισμό».
« Πως βλέπεις την ελληνική θεατρική πραγματικότητα;»
« Θυμάμαι ένα άρθρο, πριν από δέκα χρόνια περίπου, που ανέφερε πως στην Αθήνα υπήρχαν πολύ περισσότερες θεατρικές σκηνές από ότι στο Λονδίνο κι αυτό μου είχε δημιουργήσει μια πολύ ωραία αίσθηση και κρυφή περηφάνια. Στη Θεσσαλονίκη, δεν μπορώ να πω, πως συνέβαινε κάτι ανάλογο, όπως και η ανταπόκριση του κοινού δεν ήταν ιδιαίτερη, σε τέτοιες προσπάθειες. Τελευταία υπάρχει μια άνθιση κι εδώ, αλλά γίνονται κυρίως από ομάδες, που δεν έχουν συνήθως συνέχεια. Λειτουργούν κατά κάποιον τρόπο σαν οντισιόν, από τις οποίες θα μεταπηδήσουν κάποιοι, σε άλλα μεγαλύτερα σχήματα. Θα ήθελα να δω μια πορεία των ομάδων αυτών, όπως «Το Θέατρο του Ηλίου», που ξεκίνησε από το 68».
« Τι αποκόμισες από την παραμονή σου στο Βερολίνο;»
« Το Βερολίνο είναι η κοιτίδα του πειραματισμού. Με βοήθησε να επαναπροσδιοριστώ ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης. Μια ανεξάντλητη πηγή ερεθισμάτων, γι αυτόν που θέλει να δει. Αυτή η αποδοχή κάθε ενέργειας από πλευράς καλλιτεχνικών χώρων αλλά και κοινού, που ουσιαστικά λειτουργεί ως έναυσμα δημιουργίας, πάνω σε νέα δεδομένα. Ακόμη και πράγματα που στην πρώτη επαφή απορρίπτεις, στη δεύτερη ανάγνωση, σου ανοίγουν μια νέα διάσταση, σε προβληματίζουν ακόμη κι αν δεν είναι απόλυτα επιτυχή, μέρος τους μπορεί να αποτελέσει στοιχείο και αφορμή για να εξελιχθεί μια άλλη δουλειά σε κάτι εξαιρετικό. Αυτό που χρειάζεται είναι να έχεις καθαρό μέσα σου αυτό που θέλεις, να έχεις μια αλήθεια, που θα μπορέσεις έτσι, να την κάνεις προσβάσιμη για τον θεατή».
ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode
« Ως θεατρολόγος στη δημόσια εκπαίδευση, πως βλέπεις τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα;»
« Σε κάποιες χώρες η τέχνη είναι ουσία και όχι πολυτέλεια. Αυτές οι χώρες είναι οι ανεπτυγμένες. Εμείς ανήκουμε στις χώρες, που στο πέρασμα των αιώνων πασχίζουν, να ανεβάσουν το βιοτικό τους επίπεδο κι όχι την ποιότητα ζωής. Δεν είχαμε ποτέ πραγματικά μια ταυτότητα, αφού τρίτες δυνάμεις καθόριζαν και καθορίζουν την πραγματικότητά μας. Η καλλιέργεια του EQ μας, της ανάγνωσης και διαχείρισης των συναισθημάτων, έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αντιμετωπίζοντας τον άνθρωπο μόνο ως έλλογο ον και επιδιώκοντας να παράγουμε επιστήμονες από την έκτη δημοτικού.
Η κατάργηση της θεατρικής παιδείας, από τις δύο τελευταίες τάξεις του δημοτικού, άφησε μετέωρους χιλιάδες συναδέλφους, που επί χρόνια έχτιζαν κάτω από δύσκολες συνθήκες και με ανύπαρκτη υλικοτεχνική υποδομή μια νέα οπτική και προοπτική για τα παιδιά, τα οποία είχαν την ευκαιρία να εκφραστούν, να επικοινωνήσουν με τα συναισθήματά τους αλλά και με τους υπόλοιπους, βάζοντας σωστές βάσεις κοινωνικοποίησης και σπάζοντας το φράγμα της σχέσης δασκάλου-μαθητή, αφού δεν υπάρχουν θρανία και ο δάσκαλος κατεβαίνει και κάθεται οκλαδόν μαζί με τα παιδιά. Την πρώτη φορά, που άκουσα τη φράση: « Κυρία είσαστε καλύτερη από κλόουν!» είχα δυσανασχετήσει, αλλά στη συνέχεια συνειδητοποίησα, πως αυτό ήταν τίτλος τιμής και επιδοκιμασία από μέρους τους. Ο κλόουν είναι ένας ρόλος-χαρακτήρας, που αγαπούν και τους κάνει να αισθάνονται όμορφα.
Από το 2002 που διδάσκω, με μια μικρή παύση λόγω της συνεργασίας μου με το ΚΘΒΕ, δεν υπήρξε καμία μα καμία βελτίωση στις απαραίτητες υποδομές. Δεν μιλάω για αίθουσα με ξύλινο δάπεδο, καθρέφτη και κασετόφωνο, που ακούγονται εξωπραγματικά, αλλά απόλυτα απαραίτητα για τη σωστή διδασκαλία και την ασφάλεια των παιδιών, αλλά και για υφάσματα, χαρτί και ό,τι υλικό χρειάζεται για την κατασκευή σκηνικών και κοστουμιών αλλά και τα θεατρικά παιχνίδια μας. Είναι μετρημένες στα δάχτυλα οι περιπτώσεις, που μπορεί να υπάρχει υποδομή. Ακόμη μεταφέρουμε θρανία στις άκρες της αίθουσας διδασκαλίας, για να δουλέψουμε σε δάπεδο και συνθήκες επίφοβες για την ασφάλεια. Όλα αυτά περιορίζουν και τις δυνατότητες να γίνουν όσα πραγματικά θα έπρεπε και είναι ακόμη ένα αγκάθι μαζί με τα ακατάλληλα βιβλία θεατρικής παιδείας που έχουν εγκριθεί και την παντελή απουσία αναλυτικού προγράμματος Θεατρικής Αγωγής».
« Ετοιμάζεις κάτι καινούριο στην Αθήνα;»
« Είναι ένα project που δουλεύω για το 2017, που αφορά στο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» του Σολωμού, για το οποίο δεν είμαι σε θέση προς το παρόν να πω επιπλέον λεπτομέρειες».
« Ποιοι καλλιτέχνες έχουν επηρεάσει τη δουλειά σου;»
« Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ο Κωνσταντίνος Ρήγος, λόγω της συνεχούς συνεργασίας μου με χορευτές, με τους οποίους έχω αναπτύξει έναν μοναδικό κώδικα επικοινωνίας, που λειτουργεί καταλυτικά στο στήσιμο των παραστάσεων.
Από ξένους σίγουρα ο Romeo Castellucci, o Thomas Ostermeier και φυσικά η Pina Bausch.Είναι πολύ σημαντική για μένα η θέση των σωμάτων πάνω στην σκηνή, οι σχέσεις και η «συνομιλία» μεταξύ τους. Είναι για μένα ζωντανοί πίνακες».
Η πρόβα αρχίζει και ένα μήνυμα σας περιμένει από τις 4 Νοεμβρίου στη σκηνή του SourLiBoom
Μαρία Μαυρίδου
Το kontakt^ensemble σε συνεργασία με την Ομάδα Καλλιτεχνών SourLiBooM παρουσιάζουν
“Το Μήνυμα” του Αργύρη Χιόνη.
4-27 Νοεμβρίου 2016
Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.00
Στον Χώρο Τέχνης SourLiBooM (Κρυστάλλη 4, 4ος όροφος)
Σκηνοθεσία: Σμαρώ Πλατιώτη
Σκηνική Εγκατάσταση / Κοστούμια: Ιουλία Χαραλάμπους
Μουσική Διδασκαλία: Βασιλική Αλεξίου και Νατάσα Αλεξίου
Πρωτότυπη Μουσική: Βασιλική Αλεξίου και Νατάσα Αλεξίου
Σχεδιασμός Αφίσας: Ιουλία Χαραλάμπους
Φωτιστικός Σχεδιασμός: Κέλλυ Εφραιμίδου
Trailer: Απόστολος Καρουλάς
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Πρασίνη
Φωτογραφίες: Σμαρώ Πλατιώτη, Γεωργία Τσακάλου
Χειρισμός κονσόλας: Ελένη Πρασίνη
Παραγωγή: SourLiBooM
Παίζουν:
Οδοιπόρος Α’: Νατάσα Βλέμμα
Οδοιπόρος Β’: Βαλεντίνα Παρασκευαΐδου
Μουσικός (βιολί): Νατάσα Αλεξίου
Μουσικός (πιάνο): Βασιλική Αλεξίου
Προπώληση και κρατήσεις:
ΜΟΝΟ Δευτέρα ως Πέμπτη 18.00-21.00 στον Χώρο Τέχνης SourLiBooM
και
στο τηλέφωνο 2314011584 (Καθημερινές 18.00-21.00 και Σαββατοκύριακο 19.00-21.00).
