Metamanias Θέατρο

Ο γκροτέσκος σεληνιασμός μιας “Οπερέττας”

Μια παρωδία της πραγματικότητας και της τέχνης επιχείρησε στην πρόσφατη σκηνοθεσία του στην “Οπερέττα” του Γκομπρόβιτς στο Εθνικό Θέατρο και την σκηνήτου Rex, ο Νίκος Καραθάνος, “βαπτίζοντας” το έργο στο βαθύ προσωπικό του σύμπαν και την συνάντησή του με έναν ιδιωματικό συγγραφέα που φάνηκε να του μοιάζει πολύ, καθώς ο ίδιος έλεγε συχνά πως “το έργο μου έπρεπε να γίνει ο εαυτός μου”.  Η παραμυθία και η ευαισθησία του Καραθάνου που πηγαίνει στο βάθος των πραγμάτων, συναντήθηκε με το σκοτάδι και τη μαγεία του Γκομπρόβιτς, προσηλώθηκε στο παράλογο και την βλακεία, την έπαρση και τον κρετινισμό της εξουσίας και ύμνησε την επιστροφή στις απαρχές της ζωής, την διαφάνεια, την καθαρότητα και την αλήθεια ανθρώπων και έργων. Και τον γυρισμό πίσω στις πηγές των Ψηλών Βουνών, “που μπορεί να είναι τα Ιμαλάια ή και το Πάπιγκο!”.  Μέσα σε έναν γκροτέσκο σεληνιασμό ο Καραθάνος έστησε με γκροτέσκα ένταση, ένα πανηγύρι που αποθέωσε την παρωδία του ύφους και όπου η τέχνη μιμήθηκε και έβγαλε την γλώσσα στον ίδιο της τον εαυτό. Η “Οπερέττα” λάτρεψε και σχολίασε περιπαιχτικά το παράλογο, το εκκεντρικό, το φανταστικό και το αλλόκοτο, την μανία και την τρέλλα, το ύφος και τα ελαττώματα. “Το μέλλον είναι μια μαύρη τρύπα” δηλώνει ο Γκομπρόβιτς σε ένα έργο για επιδειξιομανείς εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους. Σε μια παράσταση όπου ο μέγας γκουρού της μόδας, σε μια ευφυή σύλληψη, εμφανίζεται στηριγμένος στις τέσσερις πατερίτσες του, να εκστομίζει πύρηνους λόγους για τον σεβασμό απέναντι στον δημιουργό που γεννά την γραμμή και όπου το ρούχο είναι η ίδια η κοινωνική τάξη που το φορά! “Αυτό δεν είναι μανίκι, είναι μονοπάτι”, περιγράφει με δέος ακολουθούμενος από μια λαοθάλασσα πιστών που κρέμεται από το στόμα και τις ιδέες του! Έως ότου ο ίδιος καταρρίψει όλες τις σαθρές ιδεολογίες και τα τερατώδη ψεύδη, στηλιτεύοντας την εφιαλτική ατμόσφαιρα και κατονομάζοντας όλες τις καταφανείς παραμορφώσεις χαρακτήρων και ελαττωμάτων.  Την “δυσπεψία” που προκαλεί ένας ολόκληρος άρρωστος κόσμος, με τις ιδέες και τις συνήθειές του, “ξερνά” ο ίδιος ο συγγραφέας που παίρνει την μορφή του καθηγητή ο οποίος στο πρόσωπο του ίδιου του Καραθάνου “φτύνει” συνεχώς και τα πάντα! “Η Οπερέττα” λέει ο ίδιος ο Γκομπρόβιτς “ούτε αριστερή είναι ούτε δεξιά. Είναι η κήρυξη χρεοκοπίας κάθε πολιτικής ιδεολογίας, της χρεοκοπίας της ένδυσης”.

Η παράσταση είναι οι άνθρωποί της, που για μια ακόμη φορά έδειξαν την πίστη, την αφοσίωση, την δημιουργική τρέλλα τους και έναν εσωτερικό παιγνιώδη κώδικα που ακολουθούν και που με χάρη αναδεικνύουν στην σκηνή. Μια σκηνή που μούσκεψε από τον ιδρώτα όλων! Θίασος εκλεκτός : Χάρης Ανδριανός, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Πάρις Θωμόπουλος, Νίκος Καραθάνος, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Νάντια Κοντογεώργη, Κώστας Κορωναίος, Νίκος Λεκάκης, Κώστας Μπερικόπουλος, Ιωάννα Μπιτούνη, Εύη Σαουλίδου, Μιχάλης Σαράντης, Έλενα Τοπαλίδου, Άγγελος Τριανταφύλλου, Χάρης Φραγκούλης, Λυδία Φωτοπούλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη.

Εξαιρετικοί όλοι οι μουσικοί επί σκηνής: Ilya Algaer (κοντραμπάσο), Γιώργος Δούσος (γκάιντα, καβάλ, ντουντούκ, κλαρίνο, φλάουτο), Διονύσης Κοκόλης ( τρομπέτα), Μενέλαος Μωραΐτης (τούμπα), Κώστας Νικολόπουλος (κιθάρα), Βασίλης Παναγιωτόπουλος ( τρομπόνι), Ιάκωβος Παυλόπουλος (κρουστά), Άγγελος Τριανταφύλλου (πιάνο)

Ο Άγγελος Τριανταφύλλου σε μεγάλα κέφια, συνέθεσε μουσική που ξεσήκωνε τα πάθη, η Έλλη Παπαγεωργακοπούλου κατασκεύασε υπέροχους γλυπτικούς ορεινούς όγκους και κοστούμια που έλεγαν ιστορίες, η Αμάλια Μπένετ σχεδίασε ευφυείς χορογραφίες και ο Νίκος Βλασόπουλος φώτισε τα ερέβη και τις σκοτεινιές.

Μια μεγάλη παραγωγή με άξιους βοηθούς τους Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Ιωάννα Μπιτούνη, Μυρτώ Λάμπρου, Δημήτρη Αγγέλη, Τζίνα Ηλιοπούλου, Στέλλα Γάσπαρη-Κάκαρη, Μαρίνα Μουρτζή, Λίνα Σταυροπούλου.

Μάνια Ζούση

Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας