« Έχεις 24 γράμματα, χαρτί και ένα μυαλό που δεν γνωρίζει όρια. Κάνε κάτι μ’ αυτό». Αυτά τα λόγια της Νίνα, αυτή η ρεαλιστική και ταυτόχρονα αναστοχαστική προτροπή στην πράξη, είναι αυτό που με παρακίνησε και μένα να ασχοληθώ με το έργο του Steven Dietz “Nina Variations”, την «Νίνα», σημειώνει στο artplay.gr ο σκηνοθέτης Νίκος Πασχίδης με αφορμή την παράσταση με τις σαράντα τρεις διαφορετικές παραλλαγές της περίφημης τελευταίας σκηνής του «Γλάρου», που παρουσιάζεται από 30 Ιανουαρίου στο Θέατρο 104, εξηγώντας πως “πρόκειται για μια σειρά σκηνών τις οποίες έγραψε ο Dietz μετά από μια μετάφραση που του ζητήθηκε να κάνει στον «Γλάρο» του Τσέχωφ. Συνεπαρμένος λοιπόν από την τελευταία σκηνή αποφάσισε να γράψει διάφορες διαφορετικές εκδοχές της με όσα δεν ειπώνονται ή όσα θα ήθελαν οι ήρωες να πουν.
Πριν περίπου 3-4 χρόνια έψαχνα για κάτι καινούργιο, ένα καινούργιο κείμενο, μια καινούργια ιδέα, κάτι που να έχει να κάνει με μας σήμερα, τυχαία έπεσε μπροστά μου αυτό το κείμενο. Τότε το χιούμορ του αρχικά και όλα όσα λέγονται με βάση τον «Γλάρο» με έκαναν να το αγαπήσω. Πέρσι, λοιπόν, και ενώ η ιδέα της παρουσίασής του γύρναγε στο μυαλό μου, κατάλαβα και τι πραγματικά είναι αυτό που με γοητεύει σε αυτό. Τι είναι αυτό που το κάνει τόσο σημερινό και επίκαιρο. Έζησα πέρσι για ένα μεγάλο διάστημα στο Μπουένος Άιρες, μια πόλη πολύ κοντινή και σχεδόν ίδια με την Αθήνα, σε μια χώρα που λόγω των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών την μνημονεύουμε αρκετά τα τελευταία χρόνια, και διαπίστωσα από τον κόσμο, παρά τις όποιες διαφορές μπορεί να έχουμε, που δεν είναι πολλές, ότι το βασικότερο είναι ότι εκεί οι άνθρωποι πράττουν. Και σε καλούν –σε προτρέπουν να Πράξεις και συ. Ρεαλιστικά, με σκέψη, αναστοχαζόμενος, αλλά να πράξεις. Να ξεφύγεις από την θεωρία. Και αυτό είναι το κύριο θέμα σήμερα νομίζω, που εκφράζεται και μέσα από το έργο. Η πράξη.
Το τέλος τον ιδεολογιών, το μετά το μεταμοντέρνο, ο θάνατος της πολιτικής με την αριστοτελική σημασία της πολιτικής και του πολίτη-του ανθρώπου, η παντοδυναμία της δομής, μας έχουν εγκλωβίσει ή ακόμα καλύτερα μας έχουν επαναφέρει στις ιστορικές εκείνες στιγμές που η ανθρωπότητα αποκαθήλωσε την Γη και μετέπειτα το Θεό από κέντρο. Γι αυτό και η υπάρχει και αυτή η στροφή στον συντηρητισμό, η προσπάθεια να βρεθεί κάποιο κέντρο, κάποιο σημείο στήριξης. Αυτό που λέει ο Τρέπλιεφ κάποια στιγμή στο έργο «θα μπορούσα να σκίσω τα χειρόγραφα μου, το κάθε ένα. Και μετά από αυτό τι;»
Σε όλο αυτό αισθάνομαι πάρα πολύ τυχερός για δύο βασικούς λόγους. Εν αρχή διότι καταφέραμε να στηθεί μια ομάδα με όλα τα παιδιά που να πιστέψουμε πολύ και στο έργο αλλά και σε αυτά τα ερωτήματα ή και την απάντηση μέσω της πράξης που προσπαθούμε να προτείνουμε και ταυτόχρονα να μεταπράξουμε ένα σπονδυλωτό έργο που μπορεί να φαντάζει ότι αφορά μόνο ανθρώπους του θεάτρου σε μια ιστορία που αφορά τον καθένα μας. Να ξεφύγουμε από αυτό που λέει ο Οκτάβιο Παζ και να μην γίνει η αισθητική χρησιμοποίηση της ήττας ένα καταφύγιο αλλά πεδίο αναστοχασμού και προτροπής».
Νίκος Πασχίδης
