«Θέλω να ζήσω εκεί που ο πιο μεγάλος «μπελάς», είναι ο φίλος που σε συναντά στο δρόμο και σε καλεί στο σπίτι του γιατί αρραβωνιάζει το γιο του και έχει τραπέζι». Σε αυτή τη γενναιόδωρη φράση που ο Νίκος Καραθάνος απευθύνει ως Πεισθέταιρος προς τον Ευελπίδη, προς τον εαυτό του και κυρίως προς όλους εμάς, προσφέροντάς μας το δώρο μιας ιστορίας, περικλείεται και ενσωματώνεται η ουσία των «Ορνίθων», μιας παράστασης που μετέτρεψε τη στιγμή σε γιορτή και χαρά, γλέντι και πανηγύρι, δίνοντας αξία στα μικρά και φευγαλέα και ανάγοντάς τα σε μεγάλα και ουσιαστικά της ζωής.
Ταλαντούχος αφηγητής και γοητευτικός παραμυθάς, ο Καραθάνος, που έχει κάτι να πει, σπουδαιότερο από τον εαυτό του, τον οποίο ενσυνείδητα ταπεινώνει, πήρε την συγκινητικά ποιητική ιστορία του Αριστοφάνη και ξέροντας έναν μυστικό τρόπο, μετέτρεψε ονόματα και αφηγήσεις σε κομμάτια του δικού μας κόσμου, θυμίζοντάς μας πως μπορείς ακόμα και να πετάξεις, αν βρεθεί κάποιος να σου δείξει τον τρόπο, να φωτίσει τον δρόμο σου, ακόμα και με φακό ή λάμπα θυέλλης, οδηγώντας σε, σε μια περιπέτεια του νου.
«Όλη μου τη ζωή ήθελα να βγάλω έναν λόγο στα πουλιά», ομολογεί και από κοινού με μια παρέα φίλων, συνοδοιπόρων, συναδέλφων και ανθρώπων «της ίδιας φυλής», ακραία ταλαντούχων, όπως η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, η Αλίκη Αλεξανδράκη, η Μαρία Διακοπαναγιώτου, η Έμιλυ Κολιανδρή, ο Γιάννης Κότσιφας, ο Έκτορας Λιάτσος, η Φωτεινή Μπαξεβάνη, ο Κωνσταντίνος Μπιμπής, ο Φοίβος Ριμένας, ο Μιχάλης Σαράντης και η Γαλήνη Χατζηπασχάλη, μεγέθυνε την στιγμή και τις δυνατότητες των πραγμάτων μετατρέποντάς τα σε μυθολογία και έφτιαξε μια «χειροποίητη» νέα πολιτεία, μια άλλη αφήγηση, που εξελίχθηκε σε γιορτή των αισθήσεων, ριζωμένη στην αξεπέραστη ποιητική δύναμη της αριστοφάνειας κωμωδίας.
Και μαζί του γίναμε όσοι τα καταφέραμε, παιδιά που εφευρίσκουν και στήνουν τις ιστορίες τους από ταπεινά υλικά και κουρελάκια.
Σαν αυτό το παλιό Μπλοκ Ιχνογραφίας των σχολικών μας χρόνων που έκρυβε φύλλα και σπόρους και σύννεφα από βαμβάκι και ήλιους και φεγγάρια, όπως το φωτεινό μπαλόνι της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου που μας σήκωσε ψηλά στον ουρανό της φαντασίας , όπως τα χειροποίητα δέντρα στα οποία σκαρφαλώσαμε μαζί με τα πουλιά.
Με μια ευφρόσυνη μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου που συνόδευε διακριτικά την παράσταση και με κοστούμια όχι ρόλων, αλλά ηθοποιών και ανθρώπινων τύπων, όπως αυτό του Άγγελου Παπαδημητρίου, που ξεδιπλώνει με χάρη και εδώ το ταλέντο του, κοστούμι εμπνευσμένο από την τραγουδίστρια Ισαβέλα Βάργκας, όπως μας εξηγούσε η σκηνογράφος σε πρόσφατη συνέντευξή της κάνοντας λόγο για «μια όαση μέσα στην έρημο ενός κακοποιημένου Αριστοφάνη».
«Μου φαίνεται ότι ζω ένα παραμύθι» λέει γοητευμένος ο Πεισθέταιρος προς τον Ευελπίδη και εκείνος δεν διστάζει να του απαντήσει: «Ναι αλλά τα παραμύθια είναι ψέματα»!
Σαν ήρωες του Μπέκετ, ο Πεισθέταιρος – Καραθάνος και ο Ευελπίδης, τον οποίο ερμήνευσε με απολαυστικό τρόπο ο Άρης Σερβετάλης, θυμίζοντας σε όσους το είχαν ξεχάσει την εσωτερικότητα και την σκηνική του ευφυΐα, ενσωμάτωσαν πράγματα, πρόσωπα και τρόπους αφήγησης που αγαπούν, από τον Αίσωπο, τον Αριστοφάνη, τον Καραγκιόζη, τον σοφό ανώνυμο παραμυθά, έως τον Βασίλη Αυλωνίτη και τον Μίμη Φωτόπουλο, κάνοντας με τον τρόπο αυτόν και μια βαθιά υπόκλιση σε όλους όσους προυπήρξαν και στάθηκαν εμπνευστές.
Πώς είναι η πόλη που ζητάς; Αυτό ρωτά ο τσαλαπετεινός, που άλλοτε ήταν άνθρωπος, ο βασιλιάς Τηρέας, ερμηνευμένος απολαυστικά από τον Χρήστο Λούλη.
Για να πάρει την απάντηση για μια πόλη όπου μπορεί κανείς να ζήσει ήσυχα, πλούσια και ειρηνικά, η οποία βρίσκεται στη χώρα των πουλιών, την λένε «Νεφελοκοκκυγία» και όπου τελικά συγκατοικούν αρμονικά, φαντασία και πραγματικότητα, άνθρωποι, θεοί και ζώα.
Με την σοβαρότητα ενός παιδιού που παίζει, ο Καραθάνος μας είπε την ιστορία των πουλιών και του κόσμου, όπως πρώτος ο Αίσωπος έκανε την αρχή: πρώτα γεννήθηκε ο Κατσουλιέρης, ο Κορυδαλλός, πιο παλιός και από την γη, που όταν πέθανε ο πατέρας του και δεν είχε που να τον θάψει, καθώς δεν είχε ακόμα δημιουργηθεί το χώμα, τον έθαψε μέσα στο κεφάλι του!
Και έτσι θυμηθήκαμε πως «τα πουλιά ξέρουν όλους τους θησαυρούς της γης και τις μυστικές κρυψώνες, το θυμάρι και το σούρουπο.
Και αγαπήσαμε ξανά το πιο μικρό ξερόκλαδο, την παπαρούνα και το χαμομήλι, τεντώσαμε τα αυτιά μας να ακούσουμε την μουσική που βγάζουν τα φτερά των κύκνων, πιστεύοντας στα πουλιά, «εμείς οι άνθρωποι, οι άφτεροι και δυστυχισμένοι».
Και ακούσαμε την Αηδόνα, μικρή και τρυφερή μα «γλυκολάλητη» και με δύναμη μεγάλη, Βασιλική Δρίβα, που βγήκε στην σκηνή στην αγκαλιά του Τηρέα-Χρήστου Λούλη, για να μιλήσει για την αγάπη και τον έρωτα και μια «ευτυχία τόσο μεγάλη που δεν μπορείς να την πεις και να την πιστέψεις».
Οι «Όρνιθες» στάθηκαν ένα έργο φυγής στο κυνήγι μιας ουτοπίας και στο βασίλειο του παραμυθιού, μέσα από έναν πολύχρωμο, χειροποίητο κόσμο, που μοιάζει με νησάκι μες τον ωκεανό, όπως αυτό που ξεπρόβαλλε στην ορχήστρα της Επιδαύρου, όπου κούρνιασαν όλα τα πουλιά του κόσμου, τα πουλιά που είναι «πιο παλιά και από τον κόσμο», τα πουλιά με τα ανθρώπινα ονόματα, Καράγιωργος και Μούργος, Πετροτρουλίδα, και Σούλα, Χρυσούλα και Διονύσης, Παπατσώνης και Λέλεκας, Παπαρδέλα και Κατσουλιέρης, ακόμα και Λούκος ακούστηκε πως υπάρχει, έτσι για να μην ξεχνάμε!
Πουλιά των κήπων και των αγρών, των βάλτων και των θαλασσών, των βουνών και των λόγγων, των ποταμών και των λιμνών που βρήκαν την θέση τους σε μια νέα πόλη στα σύννεφα!
Να μας ζήσει! Φώναξαν όλοι με μια φωνή και ο Άγγελος Παπαδμητρίου έφερε το κουτί με τα γλυκά!
Μια παράσταση – η οποία θα επαναληφθεί για πέντε ημέρες τον Σεπτέμβριο στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, οι ημερομηνίες των οποίων θα ανακοινωθούν σύντομα – που μας έδειξε πώς να ξεχωρίζουμε τις πολύτιμες πέτρες μέσα από τους άχρηστους σωρούς, αφού ακόμα και ο Δίας παρέμεινε πρωταθλητής στο πρόσωπο του Γιάννη Σεβδικαλή που αν και χωρίς τα δικά του πόδια, είναι βασιλιάς και κυρίαρχος του κόσμου.
Μάνια Ζούση
Ταυτότητα
Μετάφραση: Γιάννης Αστερής Σκηνοθεσία: Νίκος Καραθάνος Διασκευή: Νίκος Καραθάνος, Γιάννης Αστερής Σκηνικά – Κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου Φωτισμοί: Σίμος Σαρκετζής Κίνηση: Amalia Bennett Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Μπιτούνη Βοηθός σκηνοθέτις: Μαρίσσα Τριανταφύλλου Βοηθοί σκηνογράφου: Ευαγγελία Θεριανού, Μυρτώ Κοσμοπούλου, Μυρτώ Λάμπρου Βοηθός μουσικού: Βασίλης Παναγιωτόπουλος Βοηθός παραγωγής: Τζέλα Χριστοπούλου Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση Εκτέλεση Παραγωγής: Γιολάντα Μαρκοπούλου, Κωνσταντίνα Γεωργίου / POLYPLANITY Productions
Θίασος: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Αλίκη Αλεξανδράκη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Νίκος Καραθάνος, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λιάτσος, Χρήστος Λούλης, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Νατάσσα Μποφίλιου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Φοίβος Ριμένας, Μιχάλης Σαράντης, Γιάννης Σεβδικαλής, Άρης Σερβετάλης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη
Παίζουν ζωντανά οι μουσικοί: Μάριος Δαπέργολας, Σοφία Ευκλείδου, Δημήτρης Κλωνής, Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Δημήτρης Τίγκας
Φωτογραφίες: Κική Παπαδοπούλου
