Μουσική Όπερα

“Αυτό το κείμενο είναι για να το τραγουδάς”

Με μουσική εμπνευσμένη από την “σύγχρονη πρωτοπορία εμβαπτισμένη μέσα σε κάποιους λυρικούς κόσμους”, ο νεαρός ταλαντούχος συνθέτης Κορνήλιος Σελαμσής, που γνωρίζουμε από τις θεατρικές του συνεργασίες, προχωρά για πρώτη φορά σε ένα ακραίο και περίπλοκο εγχείρημα που ο ίδιος χαρακτηρίζει “χάος”, γράφοντας μια καινούρια όπερα βασισμένος στο γνωστό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ “Λεόντιος και Λένα”.

Η παράσταση κάνει απόψε πρεμιέρα στο Εθνικό Θέατρο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και επαναλαμβάνεται την Κυριακή 31 Ιουλίου. Με ζωντανή ορχήστρα 17 μουσικών, χορωδία “που έχει μια λειτουργία χορού” και τους μονωδούς, Τάση Χριστογιαννόπουλο (Λεόντιος), Δώρα Μπάκα (Λένα), Χάρη Ανδριανό (Βαλέριος).

Ο Κορνήλιος Σελαμσής είδε κάποτε το έργο στο θέατρο, που μπορεί να μην του άρεσε καθόλου ως παράσταση αλλά βρήκε το κείμενο “αριστουργηματικό”. Από τότε γυρνούσε στο μυαλό του η ιδέα να κάνει το έργο όπερα καθώς όπως λέει “αυτό το κείμενο είναι είτε να το διαβάζεις είτε να το τραγουδάς. Είναι σαν ένα φυτό σε λάθος περιβάλλον. Που θα ήθελα να τοποθετήσω σε άλλη γλάστρα και άλλον κήπο, ένα άλλο οικοσύστημα, γιατί εκεί θα ανθήσει πραγματικά”.

Δεν διστάζει να παραδεχθεί πως πάντα έψαχνε έναν τρόπο να βγει από το θέατρο, με τις συμβάσεις του, κάνοντας ένα πλήρες μουσικό έργο με την δική μου αντίληψη. Κάτι που μοιάζει με “κάθαρση” όπως λέει.

Χωρίς να έχει λιμπρέτο στα χέρια του, αλλά μόνο μια μετάφραση του έργου από τον Γιώργο Δεπάστα, άρχισε να κάνει προεργασία μελέτης με τον Αργύρη Ξάφη , που κρατά την σκηνοθεσία της παράστασης, και την τάξη του στην Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών που κράτησε δυο χρόνια. Από το 2013 που υπήρχε η δέσμευση ότι θα γίνει η Όπερα στο Μέγαρο Μουσικής προτείνει στον φίλο του Γιάννη Αστερή να γράφει το λιμπρέτο, ένα λιτό κείμενο, με λόγο πεζό χωρίς μετρική και αίσθηση ρυθμικότητας. “Τότε ήταν που άρχισαν να έρχονται μία μια οι σκηνές του έργου”, εξηγεί. “Δοκίμασα πολλά επίπεδα και στάδια, διάβασα πάρα πολλές φορές το κείμενο μέχρι να βρω τον τονισμό σε πεζή γλώσσα που έκρινε και το αποτέλεσμα. Στη συνέχεια παρατηρούσα την κίνηση της φωνής μου ακριβώς στις νότες που ήθελα και έφτιαχνα καμπύλες, σχήματα και ρυθμούς που στην ουσία ήταν σαν να έγραφα μουσική, φτιάχνοντας μια παρτιτούρα του θεατρικού έργου.

Στην ερώτηση από που εμπνεύστηκε την μουσική και αν έπαιξε ρόλο η ιστορική συγκυρία που είναι γραμμένο το έργο, ο Κορνήλιος Σελαμσής είναι ξεκάθαρος: “Υπάρχουν κάποια σχόλια πολύ λεπτά γύρω από τι είναι η γερμανική μουσική, αλλά δεν με ενδιέφερε καθόλου ούτε η εποχή ούτε στην πραγματικότητα ένα ύφος, αναφορές και επιρροές. Με ενδιέφεραν κυρίως οι θερμοκρασίες, οι μεγάλες σιωπές, οι σχέσεις των όγκων μεταξύ τους , ο συγχρονισμός”

Ο Γκέοργκ Μπύχνερ έναν χρόνο πριν πεθάνει από τύφο το 1836, σε ηλικία 24 χρόνων, γράφει στη Ζυρίχη τη μελαγχολική κωμωδία «Λεόντιος και Λένα», την ιστορία ενός νεαρού πριγκιπικού ζευγαριού , του πρίγκιπα του βασιλείου του Ποπό, Λεόντιου και της πριγκίπισσας του βασιλείου του Πιπί, Λένας. Οι νέοι, προκει μένου να αποφύγουν το γάμο που τους ετοιμάζουν οι δικοί τους, δραπετε ύουν στην Ιταλία, όμως τελικά, αγνοώντας ο ένας την ταυτότητα του άλλου, ερωτεύονται και παντρεύονται.

Το φαινομενικά ρομαντικό παραμύθι αναδεικνύεται σε μια σάτιρα της παρακμής και της διαφθοράς των ηγεμόνων, μια κοινωνική φάρσα για τη γελοιότητα μιας άχρηστης εξουσίας.

Μάνια Ζούση

Πηγή: Αυγή