Κινηματογράφος Συναντήσεις

Χριστίνα Κάλλας: “Ήρθε η ώρα να πούμε στο κοινό ότι είναι οι αληθινοί πρωταγωνιστές της ζωής”

«Σύνθετο, συναρπαστικό, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία!» ( Από την ανακοίνωση του Dallas Film Commission’s Award ). «Το βραβείο Indie Spirit πηγαίνει σε μια ταινία που ξεχωρίζει για την εξαιρετική της καινοτομία. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν, ότι φέτος αυτή η ταινία είναι το εντυπωσιακό και συναρπαστικό “42 Seconds of Happiness”. Η Χριστίνα Κάλλας δεν φοβάται να πειραματιστεί και να προχωρήσει την κινηματογραφική γλώσσα, και ως εκ τούτου, δημιουργεί μια νέα, έξυπνη κινηματογραφική εμπειρία, που προσφέρει στους ανθρώπους κάτι διαφορετικό και μοναδικό».  (Από την ανακοίνωση του Princeton Independent Film Festival’s Award)

princeton

Αυτές είναι δύο μόνο, από τις πολλές διθυραμβικές κριτικές, που έχει αποσπάσει μέχρι τώρα η ταινία της Ελληνίδας σκηνοθέτη από την Θεσσαλονίκη Χριστίνας Κάλλας, «42 δευτερόλεπτα ευτυχίας», που προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του 57ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στις 6 Νοεμβρίου 17:30 και στις 7 Νοεμβρίου στις 15:00, στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη, Αποθήκη Δ, στο Λιμάνι.

Είχα τη χαρά και την τύχη, ανάμεσα σε υπερατλαντικά ταξίδια και τον πυρετό του μοντάζ της δεύτερης ταινία της, στην οποία θα αναφερθούμε στη συνέχεια, η Χριστίνα Κάλλας, η οποία ζει και δημιουργεί τα τελευταία χρόνια στην Νέα Υόρκη, να μου μιλήσει για την ταινία της και τις καλλιτεχνικές της ανησυχίες, εδώ στις Συναντήσεις για το artplay.gr. Φέρει ένα βαρύ βιογραφικό και πέραν από την ιδιότητά της ως ακαδημαϊκού, συγγραφέα και  σεναριογράφου, η ενεργή εμπλοκή, η αναγνώριση αλλά και οι αναρίθμητες βραβεύσεις της σε ανώτερο επίπεδο, ήδη κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην Ευρώπη (με βάση της το Βερολίνο) και στη συνέχεια στις ΗΠΑ, είναι σημαντικές περγαμηνές της αδιαμφισβήτητης αξίας του έργου της και της αγάπης της για τον κινηματογράφο, τον οποίο υπηρετεί με αφοσίωση και πάθος.

Βραβευμένη σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός (The Commissioner, I.D., Mothers), συγγραφέας (Σενάριο, Bio/Pic ή Οι Ζωές των Λίγων, Creative Screenwriting, Inside the Writers Room), καθηγήτρια κινηματογρἀφου στο Columbia University και Barnard College, ιδρυτής του Writers Improv Studio στη Νέα Υόρκη, από το 2005 εως το 2013 Πρόεδρος της `Ενωσης Ευρωπαίων Σεναριογραφών και του Παγκόσμιου Συνεδρίου Σεναριογράφων. Το 42 Δευτερόλεπτα Ευτυχίας (2016) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους της ταινίας ως σκηνοθέτης και έχει ήδη βραβευτεί με 4 βραβεία στις ΗΠΑ. Η δεύτερη μεγάλη μήκους της ταινία, Το Πείραμα του Ουράνιου Τόξου (2017) βρίσκεται στην τελική επεξεργασία.

Έχει αποφασίσει, να αφήσει το στίγμα της και σκηνοθετικά, με τον πλέον δυναμικό τρόπο και από ότι δείχνουν οι μέχρι τώρα  διακρίσεις της πρώτης της δουλειάς, την οποία θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε, το καταφέρνει .

ffff

«Πριν μετακομίσω στη Νέα Υόρκη, όπου άρχισα να σκηνοθετώ με αυτό τον αυστηρά επικεντρωμένο στον ηθοποιό τρόπο, έκανα έξι ταινίες μεγάλου μήκους ως σεναριογράφος και παραγωγός στην Ευρώπη, με υψηλούς προϋπολογισμούς και μεγάλους ηθοποιούς, όπως οι John Hurt, Armin Mueller-Stahl και άλλοι, με τις οποίες συμμετείχα στο διαγωνιστικό τμήμα φεστιβάλ όπως το Βερολίνο, το Τορόντο κ.λπ. Το «42 δευτερόλεπτα ευτυχίας», είναι η πρώτη μου σκηνοθετική δουλειά και μάλιστα με ιδιαίτερα χαμηλό προϋπολογισμό επειδή ήθελα απόλυτη δημιουργική ελευθερία,» εξηγεί η Χριστίνα Κάλλας. «Εδώ και δύο μήνες, η ταινία έχει ξεκινήσει την διαδρομή της σε φεστιβάλ των ΗΠΑ. Πήρε ήδη τέσσερα βραβεία στα τρία πρώτα φεστιβάλ που συμμετείχε: Καλύτερης Ταινίας  στο WTxFF στο Ντάλας, Καλύτερου Ensemble Hθοποιών στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Χάρλεμ στη Νέα Υόρκη, Βραβείο Indie Spirit και Καλύτερου Ensemble Hθοποιών στο Φεστιβάλ Ανεξάρτητου Κινηματογράφου του Princeton, και συνεχίζει την διαδρομή της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαιντ Λούις στα μέσα Νοεμβρίου. Εκεί είμαι υποψήφια για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη του Φόρουμ Νέων Κινηματογραφιστών.  To “42 δευτερόλεπτα  ευτυχίας” είναι μία από τις 5 μόνο ταινίες μεγάλου μήκους που επιλέχτηκαν για να διαγωνιστούν για ένα από τα πιο πολυπόθητα βραβεία για πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες στην Αμερική».

«Έχουν γράψει για την ταινία πως η σκηνοθετική προσέγγιση θυμίζει δημιουργούς όπως οι σύγχρονοι Joe Swanberg, Richard Linklater, Derek Cianfrance. Ως γυναίκα σκηνοθέτη, τι σας κάνει να διαφοροποιείστε, στον τρόπο που βλέπετε τα πράγματα, σκηνοθετικά και σεναριακά;»

«Νομίζω ότι έχουμε διαφορετικό τρόπο να βλέπουμε τα πράγματα, θα ήταν αφύσικο αν δεν είχαμε. Επειδή όμως η συντριπτική πλειοψηφία των σκηνοθετών ήταν πάντα άντρες, έχει επικρατήσει ένα είδος αφήγησης, το οποίο οι περισσότερες γυναίκες σκηνοθέτες, δικαιολογημένα το μιμούνται.

Για μένα το να είσαι γυναίκα σκηνοθέτης σήμερα – ή σε οποιαδήποτε άλλη σκηνοθετική μειοψηφία και να ανήκεις – είναι τεράστια ευθύνη. Ο κόσμος μας χρειάζεται το βλέμμα όλων των μερών της κοινωνίας μας, σωστά; Δεν μπορώ όμως εξηγήσω τι είναι η γυναικεία ματιά. Μπορώ να μιλήσω για την δική μου ματιά. Ίσως έχει να κάνει με το χιούμορ, με την ελαφρότητα απέναντι σε σοβαρά η σοβαροφανή θέματα που με την σειρά τους έχουν να κάνουν με την ακριβή παρατήρηση, με την κατανόηση και αποδοχή των ανθρώπων σε όλη τους την διάσταση. Με το τέλος της εποχής των ηρώων, των σταρ και των παραμυθάδων. Ίσως γι΄αυτό κάνω ταινίες με πολλούς πρωταγωνιστές. Για να παραφράσω τον Cesare Zavattini, ίσως ήρθε η ώρα να πούμε στο κοινό ότι είναι οι αληθινοί πρωταγωνιστές της ζωής.

Προσωπικά θέλω να πειραματιστώ και με την κινηματογραφική αφήγηση και τον τρόπο που κάνουμε ταινίες. Το κάνω όμως αυτό έχοντας απόλυτη επίγνωση της ιστορίας του κινηματογράφου και του έργου κάποιων σκηνοθετών που εκτιμώ ιδιαίτερα, γιατί πειραματίστηκαν και προχώρησαν την γλώσσα του κινηματογράφου όπως οι Κασσαβέτης, Altman, Fassbinder, Akerman, John Sayles, Lars von Trier».

«Δεν ξέρω αν θα θέλατε επίσης να αναφερθείτε στο θέμα που θίγεται συχνά όσον αφορά στο ότι οι γυναίκες σκηνοθέτες μειοψηφούν σε σχέση με τους άντρες».

«Νομίζω ότι είναι καλό που θίγεται το θέμα αυτό πια τόσο συχνά. Είμαι μέλος μιας ομάδας που ξεκίνησε από γυναίκες σκηνοθέτες στην Νέα Υόρκη και εξαπλώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, τις film fatales και η στήριξη που παίρνω και δίνω εκεί είναι πολύ σημαντική σε αυτή την φάση. Τα πράγματα σιγά σιγά αλλάζουν. Διευρύνονται. Ανοίγουν».

fff11

«Αν διέκρινα σωστά παρακολουθώντας την ταινία, οι γυναικείοι χαρακτήρες είναι περισσότεροι, πιο ενεργοί, πιο δυναμικοί στις επεμβάσεις τους και τις τοποθετήσεις τους σε σχέση με τους αντρικούς, που είναι πιο συγκαταβατικοί έως παθητικοί. Όπως επίσης, το γεγονός της αναφοράς στον γάμο δύο ομόφυλων ατόμων, που ανήκουν στο γυναικείο φύλο, που δεν θίγεται συχνά σεναριακά. Είναι μια γυναικοκεντρική κινηματογραφική προσέγγιση σας και τι σας έκανε να το υιοθετήσετε;»

«Φαντάζομαι θα είναι, άθελα μου. Δεν ξεκίνησα να το κάνω με κάποιο προγραμματικό στόχο. Άπλα αποτύπωσα αυτό που βλέπω γύρω μου. Ο γκέι γάμος για παράδειγμα είναι το πιο συχνό είδος γάμου στην Νέα Υόρκη. Ο θεσμός του γάμου πήρε τα πάνω του, βρήκε ξανά τον ρομαντικό του χαρακτήρα, μέσα από τον ομοφυλοφιλικό γάμο. Στην ταινία δεν το κάνω θέμα. Το αντιμετωπίζω σαν κάτι απολύτως φυσιολογικό. Και αυτή η σχέση, όπως όλες οι άλλες, βρίσκεται σε αναταραχή. Τα μέλη της αναζητούν την αγάπη, αναρωτιούνται αν υπάρχει, αν θα διαρκέσει, όπως όλοι μας ».

« Χρησιμοποιείτε κάτι που ονομάζετε emotional doubling. Κατά τη διάρκεια των workshops κάποιοι ηθοποιοί αυτοσχεδίαζαν πάνω στο σενάριο ενώ κάποιοι άλλοι τους παρακολουθούσαν και καταγράφατε τις αντιδράσεις και των μεν και των δε. Αν και μείνατε στο σενάριο, πήρατε και στοιχεία από τους αυτοσχεδιασμούς και δώσατε ντοκουμενταρίστικο χαρακτήρα. Υπήρξαν στιγμές, που σας εξέπληξαν οι αντιδράσεις τους;»

«Σίγουρα. Κάποιες φόρες κάτι που είχα γράψει με έναν συγκεκριμένο τρόπο δεν έβγαινε όσο αληθινό ήθελα. Οι χαρακτήρες μπορεί να χρειάζονταν περισσότερο χρόνο, περισσότερες εμπειρίες για να ωριμάσει κάτι μέσα τους ή για να φτάσουν στο “σημείο βρασμού”. Είναι όπως στην ζωή.  Εμένα με ενδιαφέρει πάντα η απόλυτα αληθινή στιγμή, αυτός είναι ο στόχος της δουλειάς που κάνω με τους ηθοποιούς. Πως μπορώ να φτάσω έναν ηθοποιό που δεν έχει παιδί στο σημείο να πονέσει αληθινά με την απειλή ότι μπορεί να του πάρουν το παιδί του; Ποιες δίκες του προσωπικές εμπειρίες μπορώ να χρησιμοποιήσω και ποιες καινούργιες εμπειρίες πρέπει να του δημιουργήσω ώστε να τον κάνω να ζήσει αυτό τον πόνο αντί να τον φανταστεί, να τον αναλύσει, να τον προσποιηθεί ».

poeple

«1,5 χρόνος workshop. Ποια η διάρκεια των τελικών γυρισμάτων;»

«Στον 1,5 χρόνο οι χαρακτήρες ζουν τα γεγονότα που τους έκαναν αυτό που είναι όταν ξεκινήσει η ταινία. Οπότε όταν φτάνουμε στο γύρισμα το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι να  αντιδράσουν σε αυτό που συμβαίνει και που το μαθαίνουν καθώς συμβαίνει. Συνήθως ο ηθοποιός γνωρίζει περισσότερα από τον χαρακτήρα. Στον τρόπο που δουλεύω εγώ ο ηθοποιός γνωρίζει ανά πασά στιγμή ό,τι ακριβώς γνωρίζει και ο χαρακτήρας. Η ταινία γυρίστηκε σε 5,5 ημερόνυχτα. Η δεύτερη ταινία μου που τώρα μοντάρω σε 12 – είναι μεγαλύτερη, έχει περισσότερους χαρακτήρες, 36 για την ακρίβεια, και είναι μη γραμμική ».

« Πόσον καιρό πριν την έναρξη των workshop είχατε συλλάβει την ιδέα;»

«Όταν ξεκινώ την δουλειά με τους ηθοποιούς ξεκινώ από έτοιμο σενάριο, δεν αλλάζει κάτι εκεί. Απλά το κάστιν, οι πρόβες και το γύρισμα έχουν άλλη διαδικασία από ό,τι συνηθίζεται. Το συγκεκριμένο σενάριο βασίζεται σε μια ιστορία που είχα γράψει πριν πολύ καιρό όταν ζούσα ακόμη στο Βερολίνο».

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode

ΤΡΕΙΛΕΡ

« Ο χειρισμός της κάμερας και το μοντάζ δημιουργούν την ατμόσφαιρα ντοκιμαντέρ και δίνουν το σασπένς, που κάνει τον θεατή να νιώθει πως παρευρίσκεται στο συμβάν και να του μεταφέρει “αληθινά” και για τον ίδιο συναισθήματα και αντιδράσεις. Πέραν των κριτικών που δημοσιεύτηκαν, είχατε προσωπική εικόνα και τη γνώμη των θεατών κατά τη διάρκεια ή μετά το τέλος της προβολής, σε κάποιο από τα φεστιβάλ;»

«Ναι, αυτό ήταν και είναι η μεγάλη έκπληξη και απόλαυση. Οι θεατές την ζουν κυριολεκτικά, άσχετα από την ηλικία η το φύλο τους, ταυτίζονται με τους χαρακτήρες, μπαίνουν μέσα στο πανί. Είναι ταινία κοινού.

Ομολογώ ότι δεν το περίμενα αυτό. Θεωρούσα ότι το split screen (σε κάποιες φάσεις η εικόνα σπάει σε παράλληλες δράσεις), η νευρική κινηματογράφηση και το γρήγορο μοντάζ καθώς και ο επικαλυπτόμενος ήχος θα είναι καταιγισμός πληροφοριών για ένα κοινό όπως το αμερικανικό που έχει συνηθίσει σε πιο συμβατικούς τρόπους αφήγησης. Δεν είναι όμως έτσι. Η μεγαλύτερη χαρά μου είναι οι συζητήσεις μετά, όπου βλέπω την λεπτομέρεια που έχουν πιάσει οι θεατές, το συναισθηματικό ταξίδι που έχουν κάνει.

Επίσης, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα, δεν έχω καθόλου μελοδραματική διάθεση, βλέπω όλους τους χαρακτήρες με χιούμορ και αγάπη. Είμαστε όλοι αστείοι μέσα στα φοβερά και τρομερά που μας συμβαίνουν και η αναγνώριση της αστειότητάς μας προκαλεί γέλιο που λειτούργει εναντία στην βαρύτητα. Κάποιος έγραψε τελευταία σ’ ένα μπλογκ, πως βγαίνοντας από το  “42 Δευτερόλεπτα Ευτυχίας”, ήθελε να αγκαλιάσει όλο τον κόσμο, γιατί όλοι του φαίνονταν πιο ανθρώπινοι και η ζωή πιο όμορφη, μέσα στην ανθρωπινή διάστασή της. Μου αρέσει αυτό. Μπορεί ο στόχος μου να είναι να πειραματιστώ με την γλώσσα του κινηματογράφου, όμως το να προκαλέσω τέτοια διεύρυνση, είναι το μεγαλύτερο όνειρο – ας είναι και για 42 δευτερόλεπτα».

« Ποιο είναι το θέμα της ταινίας που ετοιμάζετε;»

«Ετοιμάζω την δεύτερη ταινία μου ως σκηνοθέτης, The Rainbow Experiment. Η ταινία έχει 36 χαρακτήρες, έχει επίσης γυριστεί στην Νέα Υόρκη, με τον ίδιο τρόπο και χρόνο προετοιμασίας με τους ηθοποιούς και βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο στάδιο του μοντάζ. Περιγράφει τα γεγονότα της επόμενης μέρας μιας έκρηξης, σε μια τάξη Χημείας ενός λυκείου του Μανχάταν, στα οποία εμπλέκονται μαθητές, καθηγητές, γονείς και οι Αρχές της Νέας Υόρκης».

«Μια λέξη δίπλα στη λέξη  κινηματογράφος;»

«ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΥΑΛΟΥ»

CELEBRATE

Συνέντευξη Μαρία Μαυρίδου

*Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από το προσωπικό αρχείο της Χριστίνας Κάλλας

TIFF

« 42 Δευτερόλεπτα Ευτυχίας »

Ένα σαββατοκύριακο στα προάστια της Νέας Υόρκης. Μια ομάδα φίλων συγκεντρώνεται για να γιορτάσει τον πρώτο ομοφυλοφιλικό γάμο της παρέας. Όλοι προσπαθούν να δείξουν τον καλύτερό τους εαυτό. Ωστόσο, το άφθονο αλκοόλ, κάποιες ξαφνικές αφίξεις, κρυφά σχέδια και μυστικά που βγαίνουν στη φόρα, αναζωογονούν παλιές πληγές και άλυτες εντάσεις, και οδηγούν σε μια καταστροφική δίνη αποκαλύψεων και, τελικά, σε μια ανεξέλεγκτη, δραματική έκρηξη.

42 Seconds of Happiness

ΗΠΑ USA 2016

Αιθουσα Τόνια Μαρκετάκη – Αποθήκη Δ Λιμάνι

Κυριακή 6/11/2016 17:30 1η προβολή

Αιθουσα Τόνια Μαρκετάκη – Αποθήκη Δ Λιμάνι

Δευτέρα 7/11/2016 15:00 2η προβολή

Σκηνοθεσία Σενάριο Direction Screenplay

Christina Kallas

Φωτογραφία Cinematography

Dave Sharples

Μοντάζ Editing

Brian R.A. Miele

Ήχος Sound

Jason Cool

Μιξάζ Sound Mix

Μουσική Music

Becca Ayers & Christina Kallas

Παραγωγός Producer

Allison Vanore

Παραγωγή Production

Alliecine LLC & Writers Improv Studio

Ηθοποιοί Cast

Becca Ayers, Vandit Bhatt, Catherine Cobb Ryan, John J. Concado, Robert Z Grant, Margaret KellyMurphy, Laura Pruden, Toni Robison-May, Lauren Sowa, Chris Veteri

DCP

Έγχρωμο Color

95’